Bài giảng Tiết 94: Đêm nay Bác không ngủ

Bài: Đêm nay Bác không ngủ Nhiệt liệt chào mừng Các Thầy Giáo, Cô Giáo về dự giờ Ngữ văn lớp 6C Tiết 94 *Kiểm tra bài cũ : ? Bài thơ “ Đêm nay Bác không ngủ” kể lại câu chuyện gì ? Phương thức biểu đạt nào được sử dụng trong văn bản? - Bài thơ kể về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến dịch Biên giới năm 1950 trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) 1)Anh đội viên thức dậy lần thứ nhất Tâm tư anh đội viên - ngạc nhiên, thương, xúc động khi anh hiểu lí do Bác vẫn thức - Anh mơ màng như trong giấc mộng - nằm không yên vì nỗi lo sức khỏe của Bác Hình ảnh Bác Hồ - lặng yên, vẻ mặt trầm ngâm - đốt lửa,dém chăn cho chiến sĩ -Bóng Bác cao lồng lộng,ấm hơn ngọn lửa hồng =>Hình ảnh Bác trong tâm trạng mơ màng của anh đội viên Giống như hình ảnh thiêng liêng,thần tiên,cổ tích mà vẫn gần gũi,thân thương,ấm áp ngọt ngào… Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) 2) Anh đội viên thức dậy lần thứ ba ? Tại sao nhà thơ không tả, kể về lần thức giấc thứ hai của anh đội viên A.Không muốn câu chuyện bị trùng lặp B. Noí lần 1 và lần 3 cũng có nghĩa là lần đầu và lần cuối trong đêm ấy C.Không hẳn là lần ba mà là nhiều lần .Lần nào tỉnh giấc cũng thấy Bác chưa ngủ D.Cả ba ý trên D. Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) Hình ảnh Bác Hồ “Bác vẫn ngồi đinh ninh, Chòm râu im phăng phắc.” Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) 2)Anh đội viên thức dậy lần thứ ba Tâm tư anh đội viên - hốt hoảng giật mình vội vàng nằng nặc mời Bác đi nghỉ, sợ trời sắp sáng mà Bác chưa ngủ Hình ảnh Bác Hồ - Tư thế: ngồi đinh ninh,chòm râu im phăng phắc Khổ thơ có ba dấu chấm than, câu được lặp lại hai lần có sự đảo ngược trật tự ngôn từ Thể hiện lời mời hết sức năn nỉ cương quyết,lo lắng thương yêu Lời nói bộc lộ nỗi lòng, tâm sự: Bác không ngủ được vì thương đoàn dân công, nóng ruột, mong trời mau sáng Anh vội vàng nằng nặc: -Mời Bác ngủ Bác ơi ! Trời sắp sáng mất rồi Bác ơi ! Mời Bác ngủ ! ? Đọc 3 khổ thơ sau, em có nhận xét gì về tình cảm của Bác đối với đoàn dân công và bộ đội? Chú cứ việc ngủ ngon Ngày mai đi đánh giặc Bác thức thì mặc Bác Bác ngủ không yên lòng Bác thương đoàn dân công Đêm nay ngủ ngoài rừng Rải lá cây làm chiếu Manh áo phủ làm chăn Trời thì mưa lâm thâm Làm sao cho khỏi ướt! Càng thương càng nóng ruột Mong trời sáng mau mau. Bác có tình yêu thương bao la với bộ đội và dân công So sánh cảm nghĩ của anh đội viên trong hai lần thức dậy đó: Lần 1: Lo lắng,yêu thương, băn khoăn Lần 3: Kính yêu ,cảm phục, tự hào, vui sướng khi hiểu nguyên nhân Bác không ngủ Bác không ngủ vì thương bộ đội dân công. Vì Bác là vị lãnh tụ của dân tộc ,người cha thân yêu của quân đội ta Cuộc đời người dành trọn vẹn cho nhân dân,tổ quốc.Đó là lẽ sống như nhà thơ Tố Hữu ca ngợi : “Nâng niu tất cả chỉ quên mình “ Đêm nay Bác ngồi đó Đêm nay Bác không ngủ Vì một lẽ thường tình Bác là Hồ Chí Minh Nguyên nhân Bác không ngủ là gì? Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) ? Tìm những từ láy trong bài và cho biết giá trị biểu cảm của nó -Vẻ mặt Bác trầm ngâm -Mái lều tranh xơ xác -Bác vẫn ngồi đinh ninh -Chòm râu im phăng phắc -Bóng bác cao lồng lộng -Anh đội viên mơ màng -Thầm thì anh hỏi nhỏ -Anh vội vàng nằng nặc => Các từ láy làm tăng giá trị biểu cảm,diễn tả cụ thể các trạng thái tình cảm và cảm xúc để làm nổi bật nhân vật trung tâm là Bác Hồ được hiện lên qua cái nhìn và tâm trạng của anh chiến sĩ Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) IV) Tổng kết: 1) Nội dung : -Bài thơ đã thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc,rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân -Đồng thời thể hiện tình cảm yêu kính,cảm phục của chiến sĩ đối với lãnh tụ 2) Nghệ thuật : -Bài thơ Sử dụng thể thơ năm chữ có nhiều vần liền thích hợp với lối kể chuyện vì nó vừa có yếu tố tự sự và trữ tình,mang lối hát dặm Nghệ Tĩnh. -Nhiều chi tiết giản dị,chân thực và cảm động -Sử dụng nhiều từ láy gợi hình,gợi cảm Ghi nhớ : SGK (67) Khái quát nội dung văn bản -Hoàn cảnh : Trên đường đi chiến dịch , trời mưa lâm thâm và lạnh -Thời gian : Một đêm khuya -Địa điểm : Trong một mái lều tranh xơ xác Anh ngạc nhiên xúc động Bác trầm ngâm lặng yên Mơ màng Bác đốt lửa , dém chăn cho chiến sĩ Hốt hoảng giật mình Bác ngồi đinh ninh, chòm râu im phăng phắc Nằng nặc mời Bác đi nghỉ Bác thương đoàn dân công Anh vui sướng thức luôn cùng Bác Bác giản dị mà vĩ đại V) Luyện tập - Củng cố Đêm nay Bác không ngủ Hình ảnh Bác Tâm tư anh đội viên Tình cảm kính yêu , cảm phục của Người chiến sĩ đối với lãnh tụ Thể hiện tấm lòng yêu thương sâu sắc rộng lớn của Bác đối với bộ đội và nhân dân Bài tập trắc nghiệm: Câu 1 : Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào? A. Trước cách mạng tháng Tám B. Trong thời kì chống Pháp. C. Trong thời kì chống Mĩ. D. Khi đất nước hòa bình Câu 2: Bài thơ dùng phương pháp biểu đạt gì? A.Miêu tả B. Tự sự C. Kể chuyện kết hợp với miêu tả, biểu cảm. Câu 3: Tại sao trong đêm ấy Bác Hồ không ngủ ? A. Bác lo lắng cho các chiến sĩ B. Bác thương đoàn dân công C. Bác lo lắng cho chiến dịch D. Cả ba ý trên B. C. D. Bài 23: Tiết 94 Văn bản: Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ) V) Luyện tập: Chuyển bài thơ thành một câu chuyện ( kể theo ngôi thứ nhất ) a)Mở bài : Giới thiệu nhân vật,hoàn cảnh diễn ra câu chuyện b) Thân bài : -Kể lại câu chuyện Bác không ngủ : + Vẻ mặt , đôi mắt, vầng trán +Tình cảm của Bác với bộ đội ,dân công -Kể về hai lần thức dậy của anh đội viên ( hoạt đông, lời nói ,cảm xúc ) c) Kết bài : Cảm xúc suy nghĩ về tình thương bao la của Bác. Hướng dẫn về nhà : - Học thuộc bài thơ - Cảm nhận của em về hình ảnh Bác Hồ qua con mắt và cảm nghĩ của anh đội viên - Chuyển bài thơ thành một câu chuyện ( kết hợp kể chuyện,miêu tả , biểu cảm ) - Chuẩn bị tiết 95: Bài ẩn dụ Kính Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ Hạnh phúc thành đạt! Chúc Các em học sinh Chăm ngoan học giỏi! Giờ học kết thúc!