Bài giảng Tiết 93: Văn bản Đêm nay Bác không ngủ

GV thiÕt kÕ: §Æng ThÞ QuÕ §¬n vÞ: Tr­êng THCS Ngäc Lý – T©n Yªn – B¾c Giang ThiÕt kÕ bµi gi¶ng TiÕt 93: V¨n b¶n§ªm nay b¸c kh«ng ngñ - Minh HuÖ - KiÓm tra bµi cò: “Khi mét d©n téc r¬i vµo vßng n« lÖ, chõng nµo hä vÉn gi÷ v÷ng tiÕng nãi cña m×nh th× ch¼ng kh¸c g× n¾m ®­îc ch×a kho¸ chèn lao tï”  (“Buæi häc cuèi cïng” - An- ph«ng- x¬ §«- ®ª) Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ c©u nãi cña thÇy Ha-men? A- TiÕng nãi lµ tµi s¶n quý cña d©n téc. B- TiÕng nãi lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó ®Êu tranh giµnh l¹i ®éc lËp tù do. C- TiÕng nãi lµ v¨n ho¸ cña d©n téc, nÕu mÊt tiÕng nãi ®ång nghÜa víi viÖc ®¸nh mÊt d©n téc. I. §äc - hiÓu chó thÝch: 1/ §äc: Em h·y ghi vµo vë khi gÆp ký hiÖu  §äc víi nhÞp chËm, giäng thÊp ë ®o¹n ®Çu vµ nhÞp nhanh h¬n, giäng lªn cao h¬n mét chót ë ®o¹n sau. Khæ th¬ cuèi cÇn ®äc chËm vµ m¹nh ®Ó kh¼ng ®Þnh nh­ mét ch©n lý. Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: 1/ §äc:  Minh HuÖ – tªn khai sinh lµ NguyÔn §øc Th¸i, sinh n¨m 1927; Quª ë thµnh phè Vinh – NghÖ An. - Lµ héi viªn Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam ®· nhËn nhiÒu gi¶i th­ëng víi hai tËp th¬: “Dßng m¸u ViÖt Hoa ” vµ “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ ”. 2/ Chó thÝch: a, T¸c gi¶: Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: 1/ §äc: 2/ Chó thÝch: a, T¸c gi¶: b, T¸c phÈm Em h·y cho biÕt ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña bµi th¬? A – Tù sù B- Miªu t¶ C- BiÓu c¶m Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: 1/ §äc: 2/ Chó thÝch: b, T¸c phÈm a, T¸c gi¶:  Minh HuÖ – tªn khai sinh lµ NguyÔn §øc Th¸i, sinh n¨m 1927; Quª ë thµnh phè Vinh – NghÖ An. - Lµ héi viªn Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam .  hoµn thµnh n¨m 1951  Bµi th¬ hoµn thµnh n¨m 1951  ThÓ th¬ ngò ng«n (1 khæ th¬ gåm 4 dßng, mçi dßng gåm 5 tiÕng)  Bµi th¬ cã thÓ chia lµm 2 phÇn:PhÇn 1: 9 khæ th¬ ®Çu: lÇn thøc dËy thø nhÊt cña anh §éi viªn.PhÇn 2: 7 khæ th¬ cßn l¹i: lÇn thøc dËy thø 3 cña anh §éi viªn. - ThÓ th¬: Ngò ng«n - ThÓ th¬: - Bè côc: - Bè côc : Bµi th¬ chia lµm 2 phÇn Bµi míi: 2/ Chó thÝch: b, T¸c phÈm a, T¸c gi¶:  Minh HuÖ – tªn khai sinh lµ NguyÔn §øc Th¸i, sinh n¨m 1927; Quª ë thµnh phè Vinh – NghÖ An. - Lµ héi viªn Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam I. §äc - hiÓu chó thÝch: 1/ §äc:  hoµn thµnh n¨m 1951  PhÇn 1: 9 khæ th¬ ®Çu.PhÇn 2: 7 khæ th¬ cßn l¹i. Anh ®éi viªn thøc dËy ThÊy trêi khuya l¾m råi Mµ sao B¸c vÉn ngåi §ªm nay B¸c kh«ng ngñ. LÆng yªn bªn bÕp löa VÎ mÆt B¸c trÇm ng©m Ngoµi trêi m­a l©m th©m M¸i lÒu tranh x¬ x¸c. Anh ®éi viªn nh×n B¸c Cµng nh×n l¹i cµng th­¬ng Ng­êi cha m¸i tãc b¹c §èt löa cho anh n»m. Råi B¸c ®i dÐm ch¨n Tõng ng­êi tõng ng­êi mét Sî ch¸u m×nh giËt thét B¸c nhãn ch©n nhÑ nhµng. II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc dËy thø nhÊt cña anh §éi viªn. Anh ®éi viªn m¬ mµng Nh­ n»m trong giÊc méng Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång. Thæn thøc c¶ nçi lßng ThÇm th× anh hái nhá: - B¸c ¬i! B¸c ch­a ngñ? B¸c cã l¹nh l¾m kh«ng? - Chó cø viÖc ngñ ngon Ngµy mai ®i ®¸nh giÆc V©ng lêi anh nh¾m m¾t Nh­ng bông vÉn bån chån Kh«ng biÕt nãi g× h¬n Anh n»m lo B¸c èm Lßng anh cø bÒ bén V× B¸c vÉn thøc hoµi ChiÕn dÞch h·y cßn dµi Rõng l¾m dèc, l¾m ô §ªm nay B¸c kh«ng ngñ LÊy søc ®©u mµ ®i.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m. Anh ®éi viªn thøc dËy ThÊy trêi khuya l¾m råi Mµ sao B¸c vÉn ngåi §ªm nay B¸c kh«ng ngñ. LÆng yªn bªn bÕp löa VÎ mÆt B¸c trÇm ng©m Ngoµi trêi m­a l©m th©m M¸i lÒu tranh x¬ x¸c. II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn. - ThÓ th¬: Ngò ng«n - Bè côc : Bµi th¬ chia lµm 2 phÇn Bµi míi: 2/ Chó thÝch: b, T¸c phÈm a, T¸c gi¶:  Minh HuÖ – tªn khai sinh lµ NguyÔn §øc Th¸i, sinh n¨m 1927; Quª ë thµnh phè Vinh – NghÖ An. - Lµ héi viªn Héi Nhµ v¨n ViÖt Nam I. §äc - hiÓu chó thÝch: 1/ §äc:  hoµn thµnh n¨m 1951  PhÇn 1: 9 khæ th¬ ®Çu.PhÇn 2: 7 khæ th¬ cßn l¹i. II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m.  - B¸c ®èt löa.- B¸c ®i dÐm ch¨n. “Ng­êi cha ” ®Ó chØ B¸c - BiÖn ph¸p tu tõ Èn dô Anh ®éi viªn nh×n B¸c Cµng nh×n l¹i cµng th­¬ng Ng­êi cha m¸i tãc b¹c §èt löa cho anh n»m. Råi B¸c ®i dÐm ch¨n Tõng ng­êi tõng ng­êi mét Sî ch¸u m×nh giËt thét B¸c nhãn ch©n nhÑ nhµng.  Hµnh ®éng nhÑ nhµng, tØ mØ, thÓ hiÖn sù quan t©m chu ®¸o cña B¸c “Ng­êi cha” trong c©u th¬ “Ng­êi cha m¸i tãc b¹c” ®Ó chØ ai? T¹i sao ®ang nãi vÒ B¸c t¸c gi¶ l¹i sö dông h×nh ¶nh nµy? Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m.  - B¸c ®èt löa.- B¸c ®i dÐm ch¨n. “Ng­êi cha ” ®Ó chØ B¸c - BiÖn ph¸p tu tõ Èn dô  Hµnh ®éng nhÑ nhµng, tØ mØ, thÓ hiÖn sù quan t©m chu ®¸o cña B¸c  => BiÖn ph¸p so s¸nh, c¶m nhËn h×nh t­îng B¸c thËt lín lao, kú vÜ nh­ng rÊt gÇn gòi. Anh ®éi viªn m¬ mµng Nh­ n»m trong giÊc méng Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång. ë khæ th¬ 5 t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? BiÖn ph¸p ®ã cho ta thÊy h×nh t­îng B¸c hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m.  - B¸c ®èt löa.- B¸c ®i dÐm ch¨n. “Ng­êi cha ” ®Ó chØ B¸c - BiÖn ph¸p tu tõ Èn dô  Hµnh ®éng nhÑ nhµng, tØ mØ, thÓ hiÖn sù quan t©m chu ®¸o cña B¸c  NhÞp chËm, thÓ hiÖn t×nh c¶m thiÕt tha, ©n cÇn, lo l¾ng cña anh ®éi viªn. em cã nhËn xÐt g× vÒ nhÞp ®iÖu cña 2 c©u th¬ “B¸c ¬i!.....l¾m kh«ng?”? nhÞp ®iÖu Êy nãi lªn t×nh c¶m g× cña anh ®éi viªn? Anh ®éi viªn m¬ mµng Nh­ n»m trong giÊc méng Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång. Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m.  - B¸c ®èt löa.- B¸c ®i dÐm ch¨n. “Ng­êi cha ” ®Ó chØ B¸c - BiÖn ph¸p tu tõ Èn dô  Hµnh ®éng nhÑ nhµng, tØ mØ, thÓ hiÖn sù quan t©m chu ®¸o cña B¸c  => BiÖn ph¸p so s¸nh, c¶m nhËn h×nh t­îng B¸c thËt lín lao, kú vÜ nh­ng rÊt gÇn gòi.  Anh v©ng lêi, bông bån chån, lßng bÒ bén, lo B¸c èm. Sù lo l¾ng Êy ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chi tiÕt nµo trong 3 khæ th¬ cßn l¹i? T©m tr¹ng cña anh ®éi viªn diÔn biÕn nh­ thÕ nµo trong lÇn thøc giÊc ®Çu tiªn? - Anh ng¹c nhiªn, xóc ®éng, xóc ®éng cao ®é, lo l¾ng cho B¸c. Trong lÇn thøc giÊc ®Çu tiªn Êy h×nh t­îng B¸c Hå hiÖn lªn nh­ thÕ nµo?  - H×nh ¶nh B¸c hiÖn lªn võa thiªng liªng, võa gÇn gòi víi mét t×nh th­¬ng yªu vµ sù quan t©m s©u s¾c tíi c¸c anh bé ®éi. *TiÓu kÕt: Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m.  - B¸c ®èt löa.- B¸c ®i dÐm ch¨n. “Ng­êi cha ” ®Ó chØ B¸c - BiÖn ph¸p tu tõ Èn dô  Hµnh ®éng nhÑ nhµng, tØ mØ, thÓ hiÖn sù quan t©m chu ®¸o cña B¸c  => BiÖn ph¸p so s¸nh, c¶m nhËn h×nh t­îng B¸c thËt lín lao, kú vÜ nh­ng rÊt gÇn gòi.  NhÞp chËm, thÓ hiÖn t×nh c¶m thiÕt tha, ©n cÇn, lo l¾ng cña anh ®éi viªn.  Anh v©ng lêi, bông bån chån, lßng bÒ bén, lo B¸c èm.  - Ng«n ng÷ gi¶n dÞ, sö dông nhiÒu tõ l¸y (l©m th©m, x¬ x¸c, trÇm ng©m...) gîi h×nh.  - Miªu t¶ ch©n thùc.  - BiÖn ph¸p so s¸nh, Èn dô. Em häc tËp ®­îc g× vÒ c¸ch sö dông ng«n ng÷, h×nh ¶nh, c¸ch quan s¸t miªu t¶ cña t¸c gi¶ ? *TiÓu kÕt: Bµi míi: I. §äc - hiÓu chó thÝch: II. §äc hiÓu v¨n b¶n:1/ LÇn thøc giÊc thø nhÊt cña anh §éi viªn.  Thêi ®iÓm ®ªm rÊt khuya - trêi m­a l©m th©m, lÒu x¬ x¸cB¸c kh«ng ngñ - vÎ mÆt trÇm ng©m.  - B¸c ®èt löa.- B¸c ®i dÐm ch¨n. “Ng­êi cha ” ®Ó chØ B¸c - BiÖn ph¸p tu tõ Èn dô  Hµnh ®éng nhÑ nhµng, tØ mØ, thÓ hiÖn sù quan t©m chu ®¸o cña B¸c  => BiÖn ph¸p so s¸nh, c¶m nhËn h×nh t­îng B¸c thËt lín lao, kú vÜ nh­ng rÊt gÇn gòi.  NhÞp chËm, thÓ hiÖn t×nh c¶m thiÕt tha, ©n cÇn, lo l¾ng cña anh ®éi viªn.  Anh v©ng lêi, bông bån chån, lßng bÒ bén, lo B¸c èm. - Anh ng¹c nhiªn, xóc ®éng, xóc ®éng cao ®é, lo l¾ng cho B¸c.  - H×nh ¶nh B¸c hiÖn lªn võa thiªng liªng, võa gÇn gòi víi mét t×nh th­¬ng yªu vµ sù quan t©m s©u s¾c tíi c¸c anh bé ®éi. Chóc c¸c thÇy c« gi¸o m¹nh khoÎ Chóc c¸c em ch¨m ngoan, häc giái