Bài giảng Tiết 79: câu nghi vấn (tiếp theo)

Kiểm tra bài cũ : 1 . Đọc lại bài thơ : “Khi con tu hú” giới thiệu tác giả Tố Hữu . 2. Nêu những nét tiêu biểu về nghệ thuật , ý nghĩa của bài thơ Tiết 79: CÂU NGHI VẤN (TT) I. Đặc điểm hình thức và chức năng chính : -     - Có từ nghi vấn : ai , gì , nào , đâu , sao , tại sao , bao giờ , bao nhiêu , à , ư , hả , chứ , (có) … không , (đã) … chưa … hoặc có từ hay (nối các vế có quan hệ lựa chọn ) -   Chức năng chính : dùng để hỏi - Khi viết , câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm hỏi II. Luyện tập : ( SGK 11 – 13 ) III. Những chức năng khác : 1.Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi (SGK trang 20 đến trang 22) : a…. Hồn ở đâu bây giờ? - Biểu lộ tình cảm , cảm xúc , sự hoài niệm , nuối tiếc  dấu chấm hỏi (?) b. … Mày định nói cho cha mày nghe đấy à ?  đe doạ  dấu chấm hỏi (?) c. Có biết không? … Lính đâu ? … Không còn phép tắc gì nữa à ?  đe doạ  dấu chấm hỏi (?) d. Cả đoạn trích là câu nghi vấn  khẳng định  dấu chấm hỏi (?) e. … Con gái tôi vẽ đây ư ? Chả lẽ lại đúng là nó , cái con mèo hay lục lọi ấy ! biểu lộ cảm xúc , sự ngạc nhiên  dấu chấm thang (!)  Dùng để cầu khiến , khẳng định , phủ định , đe doạ , biểu lộ cảm xúc . -         Không yêu cầu người đối thoại trả lời -         Có thể kết thúc bằng dấu chấm , dấu chấm thang , hoặc cấu chấm lửng . Ghi nhớ : SGK\22 IV. Luyện tập : BT1\22 –23 : Xác định và nêu chức năng của các câu nghi vấn trong các đoạn trích: a. Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư để có ăn ư ?  biểu lộ cảm xúc : sự ngạc nhiên   b. Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ?  phủ định , biểu lộ cảm xúc c. … Sao không ngắm sự bịêt li theo tâm hồn một chiếc lá nhẹ nhàng rơi  cầu khiến , biểu lộ cảm xúc d. Ôi! Nếu thế thì còn đâu là quả bóng bay  Phủ định , biểu lộ tình cảm BT2\23 – 24 : 1. Xác định : Câu nghi vấn , đặc điểm hình thức , chức năng của các câu nghi vấn có trong đoạn trích 2 . Những câu nghi vấn có thể thay thế được bằng một câu không phải là câu nghi vấn mà có ý nghĩa tương đương : BT3\24 : Đặt 2 câu nghi vấn không dùng để hỏi , đặt 2 câu nghi vấn dùng để : a. Để bộc lộ tình cảm , cảm xúc , trước sôù phận của một nhân vật văn học - Em bé bán diêm ơi , sao em chết thê thảm thế ? BT4 : HS thảo luận 1. Dựa vào đặc điểm hình thức , chức năng của câu nghi vấn hãy nêu những điểm giống nhau và khác nhau của các câu nghi vấn sau : Anh có thể ngồi lùi vào một tí được không ? Nó không lấy thì ai lấy ? Sao anh không về chơi thôn Vĩ ? Mày muốn ăn đòn hả? V. Dặn dò : Nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng của câu nghi vấn có ví dụ minh hoạ Hoàn chỉnh các bài tập trong SGK Soạn bài : Thuyết minh về một phương pháp , cách làm