Bài giảng tiết 75-Tiếng viết: Câu nghi vấn

Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Đọc đoạn trích sau và xác định câu nghi vấn: Vẻ nghi ngại hiện ra sắc mặt, con bé hóm hỉnh hỏi mẹ một cách thiết tha: - Sáng ngày người ta đấm u có đau lắm không ? Chị Dậu khẽ gạt nước mắt: Không đau con ạ! Thế làm sao u cứ khóc mãi mà không ăn khoai ? Hay là u thương chúng con đói quá ? ? ? ? không làm sao Hay Chức năng chính: Dùng để hỏi Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) Rồi hắn chỉ luôn vào mặt chị Dậu: - Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải không? Đấy! Chị hãy nói với ông cai, để ông ấy ra đình kêu với quan cho! Chứ ông lí tôi thì không có quyền dám cho chị khất một giờ nào nữa! BT1/11 Xác định câu nghi vấn trong những đoạn trích sau. Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải không? Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) b. Tại sao con người lại phải khiêm tốn như thế? Đó là vì cuộc đời là một cuộc đấu tranh bất tận, mà tài nghệ của mỗi cá nhân tuy là quan trọng, nhưng thật ra chỉ là giọt nước bé nhỏ giữa đại dương bao la. BT1/11 Xác định câu nghi vấn trong những đoạn trích sau. Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? Tại sao con người lại phải khiêm tốn như thế? Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) c. Văn là gì? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì? Chương là vẻ sáng. Nhời ( lời) của người ta rực rỡ bóng bẩy, tựa như có vẻ đẹp vẻ sáng nên gọi là văn chương. BT1/11 Xác định câu nghi vấn trong những đoạn trích sau. Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? Văn là gì? Chương là gì? Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) d. Tôi cất tiếng gọi Dế Choắt. Nghe tiếng thưa, tôi hỏi: -Chú mình muốn cùng tớ đùa vui không? -Đùa trò gì? Em đương lên cơn hen đây! Hừ hừ... -Đùa chơi một tí. -Hừ…hừ…cái gì thế? -Con mụ Cốc kia kìa! Dế Choắt ra cửa, hé mắt nhìn chị Cốc. Rồi hỏi tôi: -Chị Cốc béo xù đứng trước của nhà ta đấy hả? -Ừ. BT1/11 Xác định câu nghi vấn trong những đoạn trích sau. Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? -Chú mình muốn cùng tớ đùa vui không? -Đùa trò gì? -Hừ…hừ…cái gì thế? -Chị Cốc béo xù đứng trước của nhà ta đấy hả? Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) Nhóm 1: BT 2,3 sgk/12-13 Nhóm 2: BT 4 sgk/12-13 Nhóm 3: BT5 sgk/12-13 Nhóm 4: BT6 sgk/12-13 Thảo luận ( 4 nhóm-4 phút) II. LUYỆN TẬP Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) Mình đọc hay tôi đọc? Em được thì cho anh xin Hay là em để làm tin trong nhà c. Hay tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thưở còn sung túc? Câu hỏi: -Căn cứ vào đâu để xác định những câu này là câu nghi vấn? -Trong các câu đó, có thể thay từ hay bằng từ hoặc được không? Vì sao? BT 2: Xét các câu sau và trả lời câu hỏi: II. LUYỆN TẬP - C¨n cø vµo tõ hay ta biÕt ®­îc ®ã lµ nh÷ng c©u nghi vÊn. - Kh«ng thay tõ hay b»ng tõ hoÆc ®­îc v× nÕu thay c©u sÏ trë nªn sai ng÷ ph¸p hoÆc biÕn thµnh mét c©u kh¸c thuéc kiÓu c©u trÇn thuËt vµ cã ý nghÜa kh¸c h¼n. Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) Nay chúng ta đừng làm gì nữa, thử xem lão miệng có sống được không. Bây giờ thì tôi hiểu tại sao lão không muốn bán con chó vàng của lão. c. Cây nào cũng đẹp, cây nào cũng quý, nhưng thân thuộc nhất vẫn là tre nứa. d. Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy thế. BT 3: Có thể đặt dấu chấm hỏi ở cuối những câu nghi vấn này được không? Vì sao? II. LUYỆN TẬP Kh«ng thÓ ®Æt dÊu chÊm hái sau c¸c c©u v× c¶ bốn c©u ®Òu kh«ng ph¶i lµ c©u nghi vÊn. Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) BT 4: Phân biệt hình thức và ý nghĩa của hai câu sau: Anh đã khỏe chưa? Anh có khỏe không? II. LUYỆN TẬP Kh¸c nhau vÒ h×nh thøc: Sö dông cÆp tõ: cã…kh«ng Sö dông cÆp tõ: ®·…ch­a Kh¸c nhau vÒ ý nghÜa: Hái th¨m søc khoÎ vµo thêi ®iÓm hiÖn t¹i, kh«ng biÕt tr­íc ®ã t×nh tr¹ng søc khoÎ cña ng­êi ®­îc hái nh­ thÕ nµo. b) Hái th¨m søc khoÎ vµo thêi ®iÓm hiÖn t¹i, nh­ng ng­êi ®­îc hái ®· biÕt tr­íc ®ã ®· cã t×nh tr¹ng søc khoÎ kh«ng tèt. Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) BT 5: Hãy cho biết sự khác nhau về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau: Bao giờ anh đi hà Nội? Anh đi Hà Nội bao giờ? II. LUYỆN TẬP Bao giê anh ®i Hµ Néi? Bao giê ®øng ë ®Çu c©u: hái vÒ thêi ®iÓm cña hµnh ®éng sÏ diÔn ra trong t­¬ng lai. b) Anh ®i Hµ Néi bao giê? - Bao giê ®øng ë cuèi c©u: hái vÒ thêi ®iÓm cña hµnh ®éng ®· diÕn ra trong qu¸ khø. Tiết 75-TV CÂU NGHI VẤN I- ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH Ghi nhớ ( sgk/11) BT 6: Hãy cho biết hai câu nghi vấn sau đúng hay sai. Vì sao? Chiếc xe này bao nhiêu ki- lô -gam mà nặng thế? Chiếc xe này giá bao nhiêu mà rẻ thế? II. LUYỆN TẬP ChiÕc xe m¸y nµy bao nhiªu ki-l«-gam mµ nÆng thÕ? Câu này đúng vì chưa biết chính xác chiếc xe nặng bao nhiêu nhưng ta có thể đoán được vật đó nặng hay nhẹ . b) ChiÕc xe m¸y nµy gi¸ bao nhiªu mµ rÎ thÕ? C©u nµy sai v× ch­a biÕt gi¸ bao nhiªu th× kh«ng thÓ nãi mãn hµng ®¾t hay rÎ. Câu nghi vấn có chức năng chính là gì ? Đe dọa. Bộc lộ cảm xúc. Hỏi. Cầu khiến. Câu hỏi. Dựa vào dấu hiệu nào để nhận diện câu nghi vấn ? Dựa vào chức năng của nó. Có từ nghi vấn. Có từ nghi vấn và dấu chấm hỏi cuối câu Có dấu chấm hỏi cuối câu. Câu hỏi. 2. Trong giao tiếp, đôi khi ta dùng những câu nghi vấn như: Anh có khỏe không? Bạn đang đọc sách à?... Những câu nghi vấn này có dùng để hỏi không? HƯỚNG DẪN HỌC TẬP *ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC NÀY HỌC THUỘC GHI NHỚ SGK- XEM KĨ CÁC BÀI TẬP Đà LÀM. *ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC SAU Soạn bài: Câu nghi vấn tt - Đọc kĩ bài, trả lời các câu hỏi SGK. - Định hướng làm các bài tập- Tìm ví dụ các câu nghi vấn trong những văn bản đã học mà không dùng để hỏi.