Bài giảng tiết 58- Ôn tập về dấu câu

I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. Dấu chấm (.) Dấu chấm hỏi (?) Dấu chấm than (!) Dấu phẩy (,) Dấu chấm lửng (…) Dấu chấm phẩy (;) Dấu gạch ngang (-) Dấu ngoặc đơn () Dấu hai chấm (:) Dấu ngoặc kép (“ ”) Dấu chấm (.) Dấu chấm hỏi (?) Dấu chấm than (!) Dấu phẩy (,) Dấu chấm lửng (…) Dấu chấm phẩy (;) Dấu gạch ngang (-) Dấu ngoặc đơn () Dấu hai chấm (:) Dấu ngoặc kép (“ ”) I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. Dấu chấm (.) Dấu chấm hỏi (?) Dấu chấm than (!) Dấu phẩy (,) Dấu chấm lửng (…) Dấu chấm phẩy (;) Dấu gạch ngang (-) Dấu ngoặc đơn () Dấu hai chấm (:) Dấu ngoặc kép (“ ”) I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. THẢO LUẬN NHÓM (4 PHÚT) Nhóm 1: Câu 1. Nhóm 2: Câu 2. Nhóm 3: Câu 3. Nhóm 4: Câu 4. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Tác phẩm “Lão Hạc” làm em vô cùng xúc động trong xã hội cũ, biết bao nhiều người nông dân đã sống nghèo khổ cơ cực như lão Hạc. Thiếu dấu ngắt câu sau từ “xúc động”. Sửa lại: Tác phẩm “Lão Hạc” làm em vô cùng xúc động Trong xã hội cũ, có biết bao nhiêu người nông dân đã sống nghèo khổ như lão Hạc. Thiếu dấu ngắt khi câu đã kết thúc. . Trong 1. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. Thời còn trẻ, học ở trường này. Ông là học sinh xuất sắc nhất. Dùng dấu chấm sau từ này là sai. Vì “Thời còn trẻ, học ở trường này” chỉ là thành phần phụ (trạng ngữ ) của câu, còn thành phần chính nằm ở phía sau. Sửa lại: Thời còn trẻ, học ở trường này, ông là học sinh xuất sắc nhất. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. 1. Thiếu dấu ngắt khi câu đã kết thúc. 2. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. Cam quýt bưởi xoài là đặc sản của vùng này. Thiếu dấu phân biệt ranh giới giữa các từ ngữ cùng chức vụ ngữ pháp (làm chủ ngữ) trong câu. Sửa lại: Cam, quýt, bưởi, xoài là đặc sản của vùng này. Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết. II. Các lỗi thýờng gặp về dấu câu. 1. Thiếu dấu ngắt khi câu đã kết thúc. 2. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc. 3. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. Quả thật, tôi không biết nên giải quyết vấn đề này như thế nào và bắt đầu từ đâu? Anh có thể cho tôi một lời khuyên không. Đừng bỏ mặc tôi lúc này. Dùng dấu chấm hỏi sai ở câu trần thuật. Dùng dấu chấm sai ở câu hỏi và câu cầu khiến.. Sửa lại: Quả thật, tôi không biết nên giải quyết vấn đề này như thế nào và bắt đầu từ đâu. Anh có thể cho tôi một lời khuyên không? Đừng bỏ mặc tôi lúc này! Lẫn lộn công dụng của các dấu câu. 3. Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. 1. Thiếu dấu ngắt khi câu đã kết thúc. 2. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc. 4. III. Luyện tâp: Con chó nằm ở gậm phản bỗng chốt vẫy đuôi rối rít (,) tỏ ra dáng bộ vui mừng(.) Anh Dậu lử thử từ cổng tiến vào với cả vẻ mặt xanh ngắt và buồn rứt như kẻ sắp bị tù tội (.) Cái Tý (,) thằng Dần vỗ tay reo (:) (-) A (!) Thầy đã về (!) A (!) Thầy đã về (!). . .Mặc kệ chúng nó(,) anh chàng ốm yếu im lặng dựa gậy lên tấm phên cửa(,) nặng nhọc chống tay vào gói và bước lên thềm(.) Rồi lảo đảo đi đến cạnh phản(,) anh ta lăn kềnh trên chiếc chiếu rách(.) Ngoài đình, mõ đập chan chát(,) trống cái đánh thùng thùng(,) tù và thổi như ếch kêu(.) Chị Dậu ôm con vào ngồi bên phản(,) sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi(:) - Thế nào(?) Thầy em có mệt lắm không(?) Sao chậm về thế(?) Trán đã nóng lên đây mà (!) I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Bài tập 1: a. Dùng sai dấu phẩy trong câu hỏi. Bài tập 2: Sửa lại: Sao mãi tới giờ anh mới về? Mẹ ở nhà chờ anh mãi. Mẹ dặn là: “Anh phải làm xong bài tập trong chiều nay.”. b. Thiếu dấu phẩy đánh dấu ranh giới giữa các thành phần trong câu. Câu 2 thiếu dấu ngoặc kép trích dẫn câu tục ngữ. Sửa lại: Từ xưa trong cuộc sống lao động và sản xuất, nhân dân ta có truyền thống yêu thương nhau, giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn, gian khổ. Vì vậy có câu tục ngữ “lá lành đùm lá rách”. III. Luyện tâp: I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Bài tập 1: c. Dùng dấu chấm kết thúc ở thành phần phụ của câu làm câu diễn đạt không chọn ý. Sửa lại: Mặc dù đã qua bao nhiều năm tháng, nhưng tôi vẫn không quên được những kỉ niệm êm đềm thời học sinh. Bài tập 3: a. Dừng chân đứng lại, trời, non, nước Một mảnh tình riêng, ta tới ta. (Qua Đèo Ngang – Bà Huyện Thanh Quan)  dấu phẩy sử dụng ngăn cách giữa các hình ảnh trời, non, nước nhấn mạnh không gian rộng lớn nhưng lại bị tách rời, riêng rẽ như chính lòng người cô đơn. Cảnh mang nặng tâm trạng. Bài tập 2: I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Bài tập 1: III. Luyện tâp: b. Khăn thương nhớ ai Khăn rơi xuống đất? Khăn thương nhớ ai Khăn vắt lên vai? Khăn thương nhớ ai Khăn chùi nước mắt? Mắt thương nhớ ai Mắt ngủ không yên? (Ca dao)  Dấu chấm hỏi sử dụng liên tiếp ở mỗi câu ca dao, nhân vật trữ tình tự nói về mình, tự hỏi về mình; nhằm nhấn mạnh nỗi niềm thương nhớ da diết, tâm trạng rối bời trong lòng. Bài tập 3: Bài tập 2: I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Bài tập 1: III. Luyện tâp: c. “À không! À không! Không giết cậu Vàng đâu nhỉ!.. Cậu Vàng của ông ngoan lắm! Ông không cho giết… Ông để cậu Vàng ông nuôi…” (Lão Hạc- Nam Cao)  Sử dụng liên tục dấu chấm than ở mỗi câu cảm thán thể hiện tình cảm yêu quý, vỗ về. Kết hợp với những câu dùng dấu chấm lửng thể hiện lời nói ngập ngừng, ngắt quãng; tỏ nỗi xót xa, tủi cực cho số phận ở chính mình của lão Hạc. Bài tập 3: Bài tập 2: I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. II. Các lỗi thường gặp về dấu câu. Bài tập 1: III. Luyện tâp: Nêu công dụng của dấu câu trong các câu sau: Bạn có biết gì về tình hình Hoàng Sa và Trường Sa hiện nay? Năm nay, các loại rau cỏ như: rau muống, mồng tơi, su hào, bắp cải,… đều lên giá. Bạn có biết gì về tình hình Hoàng Sa và Trường Sa hiện nay?  Hỏi Năm nay, các loại rau cỏ như: rau muống, mồng tơi, su hào, bắp cải,… đều lên giá.  nhiều loại chưa liệt kê hết. Nêu công dụng của dấu câu trong các câu sau: Tiến sĩ sử học Nguyễn Nhã – một người đã giành cả đời để nghiên cứu về Hoàng Sa và Trường Sa – sắp tới sẽ phát hành một cuốn sách mới. Câu “Trăm năm bia đá thì mòn, nghìn năm bia miệng hãy còn trơ trơ” là có ý khuyên người ta cẩn trọng trong ăn ở, đừng để tiếng xấu ở đời. Tiến sĩ sử học Nguyễn Nhã – một người đã giành cả đời để nghiên cứu về Hoàng Sa và Trường Sa – sắp tới sẽ phát hành một cuốn sách mới.  Chỉ ranh giới của thành phần chú thích. Câu “Trăm năm bia đá thì mòn, nghìn năm bia miệng hãy còn trơ trơ” là có ý khuyên người ta cẩn trọng trong ăn ở, đừng để tiếng xấu ở đời.  Lời dẫn trực tiếp. Câu 1: Câu nào sử dụng dấu chấm cảm sai? A. Bạn giải bài tập đi! B. Bạn phải giải bài tập đấy nhé! C. Bạn giải bài tập mới nhanh làm sao! D. Làm sao bạn giải bài tập nhanh thế! Câu 2: Dấu phẩy  đặt ở vị trí nào dưới đây là đúng? A.  Tiếng mưa êm sợi, mưa đều như dệt. B.  Tiếng mưa êm, sợi mưa đều như dệt. C.  Tiếng mưa, êm sợi mưa đều như dệt. D. Tiếng mưa êm sợi mưa, đều như dệt. D D Câu sau đây mắc lỗi gì về sử dụng dấu câu? Sửa lại cho đúng. “Tiền đâu để đền bù giải tỏa, di dời, xây dựng khu ở mới cho cả ngàn hộ dân ...” “Tiền đâu để đền bù giải tỏa, di dời, xây dựng khu ở mới cho cả ngàn hộ dân ...”  Câu này thiếu dấu hỏi, thừa dấu chấm lửng. “Tiền đâu để đền bù giải tỏa, di dời, xây dựng khu ở mới cho cả ngàn hộ dân?” Câu sau đây mắc lỗi gì về sử dụng dấu câu? Sửa lại cho đúng. “Nếu hướng dẫn của các bộ ngành liên quan chưa phù hợp hoặc trong quá trình thực hiện có những vấn đề phát sinh vượt quá thẩm quyền các bộ ngành thì Bộ Thương mại phải tổng hợp báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định!”. “Nếu hướng dẫn của các bộ ngành liên quan chưa phù hợp hoặc trong quá trình thực hiện có những vấn đề phát sinh vượt quá thẩm quyền các bộ ngành thì Bộ Thương mại phải tổng hợp báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định!”.  Câu này là câu tường thuật. “Nếu hướng dẫn của các bộ ngành liên quan chưa phù hợp hoặc trong quá trình thực hiện có những vấn đề phát sinh vượt quá thẩm quyền các bộ ngành thì Bộ Thương mại phải tổng hợp báo cáo Thủ tướng xem xét quyết định.”. . Chúc mừng! Bạn đã may mắn nhận được phần thưởng là một cây bút dạ bảng. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học. I. Hệ thống hoá các dấu câu đã học.