Bài giảng tiết 58- Ánh Trăng

Người thực hiện: Hoàmg Văn Thanh PHòNG GD - ĐT YÊN HƯNG Trường thcs hà an 2. Cảm nhận của em về hình ảnh người mẹ Tà-ôi trong bài thơ “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ”- Nguyễn Khoa Điềm. 1. ý nào sau đây không đúng với nội dung tư tưởng chính được thể hiện qua bài thơ “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” - Nguyễn Khoa Điềm? A. Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước thiết tha B. Thể hiện ý chí chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc C. Thể hiện niềm tự hào về truyền thống chiến đấu của cha ông D. Thể hiện khát vọng và niềm tin chiến thắng giặc Mĩ, thống nhất đất nước ánh trăng (Nguyễn Duy) 1. Tác giả: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: Nêu những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Duy? - Nguyễn Duy Nhuệ sinh ngày 7/12/1948. - Quê: Quảng Xá - Đông Vệ - Thanh Hoá.   Nguyễn Duy giao lưu với khán giả hát xẩm ở Hà Nội  - In trong tập thơ ánh trăng, viết năm 1978, tại thành phố Hồ Chí Minh. - Tập thơ được tặng giải A của Hội nhà văn Việt Nam năm 1984. ánh trăng (Nguyễn Duy) 2.Tác phẩm: Hãy nêu đôi nét về tác phẩm? I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm:  1. Tác giả:       Một số tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Duy Lịch thơ của Nguyễn Duy ý nào sau đây không đúng về nhà thơ Nguyễn Duy A Tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ. Sinh năm 1948. B. Quê ở Quảng Xá, nay thuộc Đông Vệ, thành phố Thanh Hoá. C. Làm thơ từ năm 1950, hầu như các tác phẩm của ông đều viết về người lính và chiến tranh. D. Năm 1966, Nguyễn Duy gia nhập quân đội, vào binh chủng thông tin, tham gia chiến đấu ở nhiều chiến trường. E. Sau năm 1975, ông chuyển về làm báo Văn nghệ giải phóng. G. Nguyễn Duy được trao giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1972 – 1973. Bài 12. Văn bản:  ánh trăng (Nguyễn Duy) 3. Đọc - Chú thích: a. Đọc: - Khổ 1, 2, 3: Giọng kể, nhịp thơ trôi chảy Bình thường. - Khổ 4: Giọng thơ đột ngột cất cao ngỡ ngàng. - Khổ 5, 6: Giọng thơ thiết tha, rồi trầm lắng cùng cảm xúc và suy tư lặng lẽ. I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: 2. Tác phẩm: 1. Tác giả: ánh trăng (Nguyễn Duy) Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường Thình lình đèn điện tắt phòng buyn-đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. ánh trăng (Nguyễn Duy) 3. Đọc - Chú thích: a. Đọc: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: 2. Tác phẩm: 1. Tác giả: b. Chú thích: Hãy giải nghĩa buyn-đinh? ánh trăng (Nguyễn Duy) 3. Đọc - Chú thích: a. Đọc: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: 2. Tác phẩm: 1. Tác giả: b. Chú thích: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Kết cấu, bố cục: Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là gì? -Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm. - Thể thơ: ngũ ngôn: (5 tiếng). ánh trăng Nguyễn Duy Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường Thình lình đèn điện tắt phòng buyn-đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. ánh trăng (Nguyễn Duy) 3. Đọc - Chú thích: a. Đọc: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: 2. Tác phẩm: 1. Tác giả: b. Chú thích: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Kết cấu, bố cục: - Bố cục: 3 phần. ánh trăng Nguyễn Duy Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường Thình lình đèn điện tắt phòng buyn-đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại Suy ngẫm của tác giả ánh trăng (Nguyễn Duy) 3. Đọc - Chú thích: a. Đọc: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: 2. Tác phẩm: 1. Tác giả: b. Chú thích: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Kết cấu, bố cục: 2. Phân tích: Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa a. Trăng và người trong quá khứ: Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa -> gắn với tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên, thiên nhiên tươi mát -> gắn với những khó khăn gian khổ của cuộc chiến Hồi nhỏ sống với đồng với sông rồi với bể hồi chiến tranh ở rừng vầng trăng thành tri kỉ Trần trụi với thiên nhiên hồn nhiên như cây cỏ ngỡ không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa II. Tìm hiểu văn bản: 1. Kết cấu, bố cục: 2. Phân tích: a. Trăng và người trong quá khứ: ánh trăng (Nguyễn Duy) - Trăng và người đẹp, thuỷ chung - tình nghĩa. Từ hồi về thành phố quen ánh điện cửa gương vầng trăng đi qua ngõ như người dưng qua đường Thình lình đèn điện tắt phòng buyn-đinh tối om vội bật tung cửa sổ đột ngột vầng trăng tròn Mạch tự sự phát triển: quá khứ -> hiện tại: đất nước hoà bình -> Dửng dưng, lạnh lùng lãng quên vầng trăng tình nghĩa, lãng quên quá khứ -> Cuộc sống đủ đầy, hiện đại vẫn có sự cố xảy ra b. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại: ánh trăng (Nguyễn Duy) II. Tìm hiểu văn bản: 1. Kết cấu, bố cục: 2. Phân tích: a. Trăng và người trong quá khứ: ánh trăng (Nguyễn Duy) - Trăng và người đẹp, thuỷ chung - tình nghĩa. b. Trăng và người lúc hiện tại: - Trăng vẫn thuỷ chung - tình nghĩa. - Cuộc sống hiện đại khiến người ta dễ dàng quên những giá trị trong quá khứ. Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. c. Cảm xúc suy tư của con người: 3 Suy ngẫm của tác giả -Nghĩ về trăng, về chính mình. - Tròn đầy - Khiếm khuyết - Không đổi - Đổi thay Trăng Lũng người Ngửa mặt lên nhìn mặt có cái gì rưng rưng như là đồng là bể như là sông là rừng Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. Xúc động, xao xuyến khi gặp lại tri kỉ ngày nào Gợi nhắc con người hướng về những kỉ niệm quá khứ – hướng về môt thời con người sống với nhau đơn thuần vì cái tình cao đẹp Quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên Nghiêm khắc, nhẹ nhàng nhắc nhở Sự giật mình của lí trí khi nhận thức đựoc thái độ của mình với quá khứ Sự độ lượng, bao dung ánh trăng (Nguyễn Duy) III. Tổng kết: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Nội dung: 2. Nghệ thuật: Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước ý trả lời đúng:  1. Tư tưởng của nhà thơ gửi gắm qua bài thơ này là gì? A. Con người có thể vô tình, lãng quên tất cả, nhưng thiên nhiên, nghĩa tình quá khứ thì luôn tròn đầy, bất diệt. B. Bài thơ như lời nhắc nhở con người thái độ sống uống nước nhớ nguồn, ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ. C. Câu A và B đều đúng. D. Câu A và B đều sai. 2. Những yếu tố nghệ thuật nào đã góp phần làm nên thành công của bài thơ? A. Thể thơ 5 chữ, kết hợp hài hoà giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình. B. Giọng thơ tâm tình như câu chuyện theo dòng chảy thời gian. C. Hình ảnh ẩn dụ mang ý nghĩa biểu tượng. ghi nhớ   Với giọng điệu tâm tình, hình ảnh giàu tính biểu cảm, ánh trăng của Nguyễn Duy như một lời tự nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, hiền hậu. Bài thơ có ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ. ánh trăng (Nguyễn Duy) III. Tổng kết: I. Tìm hiểu tác giả - tác phẩm: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Nội dung: 2. Nghệ thuật: IV. Luyện tập: Em thích nhất hình ảnh nào trong bài thơ? Vì sao? Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước ý trả lời đúng:  1. Nguyễn Duy là nhà thơ trưởng thành trong thời kì nào? A. Thời kì kháng chiến chống Pháp B. Thời kì cuối của kháng chiến chống Pháp C. Thời kì kháng chiến chống Mĩ D. Sau năm 1975 2. ánh trăng được viết cùng thể thơ với bài nào sau đây? A. Cảnh khuya C. Đập đá ở Côn Lôn B. Đêm nay Bác không ngủ D. Lượm 3. Nhận định nào nói đúng nhất những vấn đề về thái độ của con người mà bài thơ đặt ra? A. Thái độ đối với quá khứ B. Thái độ đối với những người đã khuất C. Thái độ đối với chính mình. Bài 2: Tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong “ánh trăng”, em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thành một bài tâm sự ngắn. Về nhà  - Học thuộc lòng ghi nhớ và xem bài phân tích.- Học thuộc lòng và đọc diễn cảm bài thơ, nắm chắc nội dung và nghệ thuật của bài.- Soạn bài: Tổng kết về từ vựng (Luyện tập tổng hợp).+ Chú ý ôn lại những kiến thức lí thuyết về từ vựng đã học trong những bài trước. Xin Chân thành cảm ơn các thầy cô giáo Cùng toàn thể các em học sinh 2. ý nào nói đúng nhất về cấu tạo các đoạn thơ của bài “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” – Nguyễn Khoa Điềm? A. Mỗi đoạn đều được mở đầu bằng hai câu thơ giống nhau và kết thúc bằng lời ru trực tiếp của người mẹB. Mỗi đoạn có hai phần: 7 câu đầu nói về hoàn cảnh, công việc của người mẹ, 4 câu sau nói lên tình cảm và khát vọng của người mẹC. Có sự phát triển ngày càng cao, càng rộng lớn của tình cảm, khát vọng của người mẹ qua các lời hát ru 1. ý nào sau đây không đúng với nội dung tư tưởng được thể hiện qua bài thơ “Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ” - Nguyễn Khoa Điềm? A. Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước thiết tha B. Thể hiện ý chí chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc C. Thể hiện niềm tự hào về truyền thống chiến đấu của cha ông D. Thể hiện khát vọng và niềm tin chiến thắng giặc Mĩ, thống nhất đất nước Bài 1. Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng: 