Bài giảng Tiết 57 văn bản : một thứ quà của lúa non: cốm

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô về dự giờ thăm lớp Bồng Lĩnh ngày 20 tháng 11 năm 2013 Giáo viên thực hiện: ĐOàN THị HUYềN THƯ Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : - Là nhà văn nổi tiếng , thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn . - Ông có sở trường về truyện ngắn , một cây bút tinh tế nhạy cảm , đặc biệt trong việc khai thác thế giới cảm xúc , cảm giác của con người - Thạch Lam ( 1910 - 1942) sinh tại Hà Nội, tên thật là Nguyễn Tường Lân 2. Tác phẩm " Một thứ quà của lúa non Cốm " in trong tập tuỳ bút “Hà Nội Băm sáu phố phường” ( 1943) Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản Là thể văn xuôi thuộc loại ký ( Bút ký) thường miêu tả ghi chép những hình ảnh sự việc mà nhà văn quan sát, chứng kiến nhưng thiên về biểu cảm và đậm chất trữ từng ( gần giống với thơ) Tuỳ bút : D. Cả A; B; và C - Phương thức biểu đạt: Kết hợp nhiều phương thức miêu tả, biểu cảm, bình luận trên nền biểu cảm. - Bố cục: + Từ đầu đến.... “thuyền rồng”: Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm. + Tiếp đến.... “nhũn nhặn”: Cảm nghĩ về giá trị của cốm. + Phần còn lại: Cảm nghĩ về sự thưởng thức cốm. Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm Hương thơm của vầng lá sen trên hồ trong làn gió mùa hạ - Thức quà thanh nhã và tinh khiết - Hạt lúa non : Trong cái vỏ xanh kia có một giọt sữa trắng thơm, phảng phất hương vị ngàn hoa cỏ. Dưới ánh nắng giọt sữa dần dần đông lại, bông lúa càng ngày càng cong xuống, nặng vì cái chất quý trong sạch của Trời . Miêu tả từ khái quát đến cụ thể: Từ cánh đồng lúa bát ngát xanh. Hương vị thơm mát của bông lúa, hạt lúa Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm - Cô hàng cốm xinh xinh, áo quần gọn ghẽ, đòn gánh 2 đầu cong vút lên như 2 chiếc thuyền rồng. Cốm gắn liền với vẻ đẹp con người và con người làm lên vẻ đẹp cho cốm. Yêu quý trân trọng, cội nguồn trong sạch đẹp đẽ của cốm . - Dẻo thơm ngon - Cốm được làm ra từ hương vị thanh kiết của đông quê, sự khéo léo của người dân quê Hà Nội Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm - Cốm được làm ra từ hương vị thanh kiết của đông quê, sự khéo léo của người dân quê Hà Nội. b. Cảm nghĩ về giá trị của cốm - 2 phương diện : Màu sắc : màu xanh tươi - ngọc thạch Hương vị : Thanh đạm - Giá trị vật chất - Giá trị văn hoá ( tinh thần ) - Sêu tết - Cốm làm lên nét đẹp văn hoá mang bản sắc riêng của dân tộc . - Trân trọng và giữ gìn cốm như một nét đẹp văn hoá dân tộc. Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm - Cốm được làm ra từ hương vị thanh khiết của đồng quê, sự khéo léo của người dân quê Hà Nội. b. Cảm nghĩ về giá trị của cốm - Cốm làm lên nét đẹp văn hoá mang bản sắc riêng của dân tộc . - Trân trọng và giữ gìn cốm như một nét đẹp văn hoá dân tộc. c. Cảm nghĩ về sự thưởng thức của cốm - ăn từng chút ít thong thả và ngẫm nghĩ - Cốm là cái lộc của trời , là sự cố sức tiềm tàng nhẫn lại của thần lúa Em nhận thấy " Một thứ quà của lúa non : Cốm " có những nét nghệ thuật đặc sắc nào ? (Về ngôn ngữ, phương thức biểu đạt, bố cục, giọng văn ) - Thể hiện nét đẹp trong văn hoá ẩm thực 3. ý nghĩa văn bản - Giọng văn : Nhẹ nhàng, êm ái * Nghệ thuật : - Ngôn ngữ : Trong sáng , tinh tế , giàu chất thơ - Phương thức biểu đạt : Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt trên nền biểu cảm - Bố cục : Chặt chẽ, dẫn nhập tự nhiên, bàn luận tập trung Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm - Cốm được làm ra từ hương vị thanh kiết của đông quê, sự khéo léo của người dân quê Hà Nội. b. Cảm nghĩ về giá trị của cốm - Cốm làm lên nét đẹp văn hoá mang bản sắc riêng của dân tộc . - Trân trọng và giữ gìn cốm như một nét đẹp văn hoá dân tộc. c. Cảm nghĩ về sự thưởng thức của cốm - Thể hiện nét đẹp trong văn hoá ẩm thực 3. ý nghĩa văn bản - Giọng văn : Nhẹ nhàng, êm ái * Nghệ thuật : - Ngôn ngữ : Trong sáng , tinh tế , giàu chất thơ - Phương thức biểu đạt : Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt trên nền biểu cảm - Bố cục : Chặt chẽ , dẫn nhập tự nhiên , bàn luận tập trung Qua những nét nghệ thuật đó, cho em hiểu những nội dung gì từ văn bản “ Một thứ quà của lúa non: Cốm”? - Cốm là một thứ quà đặc sắc vì nó được kết tinh từ nhiều vẻ đẹp : Vẻ đẹp của hương vị và màu sắc đồng quê vẻ đẹp của người chế biến , của tục lệ nhân duyên , của cách mua và thưởng thức . - Cốm là thứ sản vật được nâng niu và gìn giữ * Nội dung : Tiết 57 văn bản : Một thứ quà của lúa non: cốm Thạch Lam I. Đọc - hiểu chú thích 1. Tác giả : 2. Tác phẩm Ii. Đọc - hiểu văn bản 1. Cấu trúc văn bản 2. Nội dung văn bản a. Cảm nghĩ về cội nguồn của cốm - Cốm được làm ra từ hương vị thanh kiết của đông quê, sự khéo léo của người dân quê Hà Nội. b. Cảm nghĩ về giá trị của cốm - Cốm làm lên nét đẹp văn hoá mang bản sắc riêng của dân tộc . - Trân trọng và giữ gìn cốm như một nét đẹp văn hoá dân tộc. c. Cảm nghĩ về sự thưởng thức của cốm - Thể hiện nét đẹp trong văn hoá ẩm thực 3. ý nghĩa văn bản - Giọng văn : Nhẹ nhàng, êm ái * Nghệ thuật : - Ngôn ngữ : Trong sáng , tinh tế , giàu chất thơ - Phương thức biểu đạt : Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt trên nền biểu cảm - Bố cục : Chặt chẽ , dẫn nhập tự nhiên , bàn luận tập trung - Cốm là một thứ quà đặc sắc vì nó được kết tinh từ nhiều vẻ đẹp : Vẻ đẹp của hương vị và màu sắc đồng quê vẻ đẹp của người chế biến , của tục lệ nhân duyên , của cách mua và thưởng thức . - Cốm là thứ sản vật được nâng niu và gìn giữ * Nội dung : Iii. Luyện tập 1. Tình cảm của em khi đọc xong văn bản này là gì ? 2. Trong văn bản " Một thứ quà của lúa non cốm " em thích nhất đoạn văn nào - hãy đọc đoạn văn ấy ? Giải thích vì sao ?