Bài giảng tiết 117: Viếng lăng Bác_ Viễn phương

Đoạn phim chiếu cảnh gì ? I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm: Nhà thơ Viễn Phương tên thật là Phan Thanh Viễn (1928 -2005), quê ở An Giang. Ông từng tham gia chiến đấu ở chiến trường miền Nam suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. Ông được xem là nhà thơ có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam. Bài thơ được sáng tác tháng 4 năm 1976 khi đất nước đã thống nhất, lăng Bác vừa hoàn thành, tác giả cùng đoàn cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam ra thăm Hà Nội và vào lăng viếng Bác. (SGK) I. Giới thiệu : II. Đọc, hiểu văn bản: Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân … Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim! Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Thể loại: Thể thơ tám chữ. Đại ý: Bài thơ thể hiện tình cảm, tâm trạng của tác giả khi viếng lăng Bác. Cảm xúc của tác giả khi vừa đến lăng Bác. Bố cục: Bốn phần Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân … Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim! Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Cảm nhận của tác giả khi xếp hàng vào lăng Bác. Tâm trạng của tác giả khi ở trong lăng Bác. Ước muốn của tác giả trước lúc ra về.` I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : Khổ thơ đầu: Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Xúc động Hàng tre bát ngát Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Tự hào dân tộc Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam - Hình ảnh tượng trưng. - Tâm trạng xúc động; niềm tự hào về Bác, về dân tộc Việt Nam.   Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân … Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ Ca ngợi công đức vĩ đại của Bác Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân … Tình cảm biết ơn, tôn kính I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : Khổ thơ đầu: Khổ thơ thứ hai: Hình ảnh ẩn dụ, nhân hóa. Ca ngợi công đức của Bác; tình cảm biết ơn, tôn kính của tác giả và mọi người đối với Bác.   Aån dụ Aån dụ Nhân hóa I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : Khổ thơ đầu: Khổ thơ thứ hai: Khổ thơ thứ ba: Hình ảnh ẩn dụ,   từ chọn lọc. Khẳng định sự trường tồn, bất tử của Bác; nỗi đau xót, tiếc thương vô hạn của tác giả. Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim! Ẩn dụ Ba hình ảnh mặt trời, vầng trăng, trời xanh đều nói về Bác. Có gì khác nhau trong những cách nói ấy? Tại sao tác giả lại dùng các hình ảnh ấy để nói về Bác? Sự trường tồn, bất tử của Bác Từ chọn lọc Đối ý Nỗi đau đớn, xót thương của tác giả BÁC HỒ Mặt trời rất đỏ: Công đức vĩ đại … Vầng trăng dịu hiền: Vẻ đẹp tâm hồn … Trời xanh là mãi mãi: Lòng nhân ái bao la … Trường tồn, bất tử I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : Khổ thơ đầu: Khổ thơ thứ hai: Khổ thơ thứ ba: Khổ thơ cuối: Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót đóa hoa tỏa hương cây tre trung hiếu Điệp ngữ Ẩn dụ Nhịp thơ hối hả Ước vọng ở mãi bên Bác Lời hứa thủy chung, son sắt Điệp ngữ, hình ảnh ẩn dụ. Ước vọng được ở mãi bên Bác; tâm nguyện son sắt, thủy chung với cách mạng, với nhân dân.   Từ hình ảnh Hàng tre xanh xanh Việt Nam, bão táp mưa sa đứng thẳng hàng ở đầu bài thơ đến hình ảnh cây tre trung hiếu trong khổ thơ này có điểm gì chung và riêng ? Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng cây tre trung hiếu Con người Việt Nam với những phẩm chất tốt đẹp Tập thể (toàn dân tộc Việt Nam) Cá nhân (tác giả) I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : Khổ thơ đầu: Khổ thơ thứ hai: Khổ thơ thứ ba: Khổ thơ thứ tư: VI. Tổng kết : Nghệ thuật: Kết hợp nhuần nhuyễn phương thức miêu tả với biểu cảm. Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân … Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim! Mai về miền Nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. Em có nhận xét gì về cách lựa chọn, sắp xếp những hình ảnh ẩn dụ mà tác giả sử dụng trong bài thơ ? Cách lựa chọn, sắp xếp ấy thể hiện qua giọng thơ như thế nào ? Từ đó, em cảm nhận được gì về tình cảm của tác giả và mọi người đối với Bác ? I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : IV. Tổng kết : Nghệ thuật: Kết hợp nhuần nhuyễn phương thức miêu tả với biểu cảm; Các hình ảnh ẩn dụ sử dụng trong bài : Hàng tre xanh xanh Việt Nam Mặt trời trong lăng Tràng hoa Bảy mươi chín mùa xuân Vầng trăng Trời xanh Cây tre trung hiếu I. Giới thiệu : II. Đọc hiểu văn bản: III. Phân tích : IV. Tổng kết : Nghệ thuật: Kết hợp nhuần nhuyễn phương thức miêu tả với biểu cảm; - Bố cục chặt chẽ; - Giọng điệu tha thiết, thành kính; - Ngôn ngữ bình dị hàm súc - Hình ảnh thơ sáng tạo, đẹp, ngợi cảm, trang trọng. 2. Nội dung : - Bài thơ thể hiện tấm lòng thành kính; tình cảm thiêng liêng, niềm xúc động sâu sắc của tác giả và toàn dân tộc khi vào lăng viếng Bác. I. Giới thiệu : 1. Tác giả : (SGK) 2. Tác phẩm : Bài thơ được sáng tác tháng 4 năm 1976 khi đất nước đã thống nhất, lăng Bác vừa hoàn thành, tác giả cùng đoàn cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam ra thăm Hà Nội và vào lăng viếng Bác. Bố cục chặt chẽ; Giọng điệu tha thiết, thành kính; Ngôn ngữ bình dị hàm súc; Hình ảnh thơ sáng tạo, đẹp, gợi cảm, trang trọng. Nội dung : Bài thơ thể hiện tấm lòng thành kính; tình cảm thiêng liêng, niếm xúc động sâu sắc của tác giả và toàn dân tộc khi vào lăng viếng Bác. Thể loại: Thể thơ tám chữ. Đại ý: Bài thơ thể hiện tình cảm, tâm trạng của tác giả khi viếng lăng Bác. Bố cục: Bốn phần II. Đọc, hiểu văn bản: III. Phân tích : - Hình ảnh tượng trưng. Khổ thơ thứ hai: Hình ảnh ẩn dụ, nhân hóa. Ca ngợi công đức của Bác; tình cảm biết ơn, tôn kính của tác giả và mọi người đối với Bác. Khổ thơ đầu: Khổ thơ thứ ba: Hình ảnh ẩn dụ, từ chọn lọc. Khẳng định sự trường tồn, bất tử của Bác; nỗi đau xót, tiếc thương vô hạn của tác giả. Khổ thơ thứ tư: Điệp ngữ, hình ảnh ẩn dụ. Ước vọng được ở mãi bên Bác; tâm nguyện son sắt, thủy chung với cách mạng, với nhân dân. IV. Tổng kết : Viễn Phương Tiết 117 V. Luyện tập : Bài tập làm ở lớp: Sau khi học xong bài thơ, em cảm nhận gì về Bác, em sẽ làm gì để xứng đáng với tình thương yêu của Bác? Nghệ thuật : Kết hợp nhuần nhuyễn phương thức miêu tả với biểu cảm; - Tâm trạng xúc động; niềm tự hào về Bác, về dân tộc Việt Nam. Bài tập làm ở nhà: viết một đoạn văn ngắn bình khổ thơ thứ hai hoặc khổ thơ thứ ba trong bài. Học tập và làm theotấm gương đạo đức Hồ Chí Minh! Năm 2007, Đảng và Nhà nước ta có cuộc vận động rộng rãi trên cả nước. Hãy cho biết đó là cuộc vận động nào? DẶN DÒ: Học thuộc lòng bài thơ, bài học, nắm chắc bài giảng. Làm bài tập về nhà. Soạn bài: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)