Bài giảng Tiết 110: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu

M«n : Ng÷ V¨n 7 GV:CHUNG NGỌC BÍCH TIÊN  Tìm câu bị động : a . Em được mọi người yêu mến b. Hoài Thanh viết “Thi nhân Việt Nam” năm 1942. c.Nhà nước tặng Hoài Thanh giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000 d.Độc giả văn chương rất yêu mến các tác phẩm phê bình văn học của Hoài Thanh Chuyển sang câu bị động : a.Thầy giáo khen lớp ta  Chuyển :Lớp ta được thầy giáo khen Lớp ta được khen b/Nam suýt bóng vào khung thành Chuyển :Lớp ta được thầy giáo khen Lớp ta được khen Chuyển :Bóng được Nam suýt vào khung thành Bóng được suýt vào khung thành NGỮ VĂN 7 TIẾT 110 Cấu tạo cụm từ thường có 3 phần : phần phụ trước , phần trung tâm , phần phụ sau Phân tích cấu tạo của những cụm từ sau :đọc sách,những đàn chim ,rất yêu thể thao Quan sát cụm từ sau : “nhìn thấy đàn chim đang bay” C V Là một cụm chủ – vị I./ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU ? 1. Ví dụ : Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luyện những tình cảm ta sẵn có [ …]. (Hoài Thanh) Ví dụ 2 : Khi bắt đầu kháng chiến , nhân dân ta tinh thần rất hăng hái (Hồ Chí Minh) Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p cđa 2 vÝ dơ trªn ? Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luyện những tình cảm ta sẵn có [ …]. (Hoài Thanh) CN VN Tìm cụm danh từ trong ví dụ trên? C  Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luyện những tình cảm ta sẵn có (Hoài Thanh) CN VN I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU 1. Ví dụ Phân tích cấu tạo của hai cụm danh từ ? ? Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luyện những tình cảm ta sẵn có (Hoài Thanh) CN VN I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ  Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luyện những tình cảm ta sẵn có (Hoài Thanh) CN VN PT TT PS PT TT PS Phân tích cấu tạo của phần phụ sau trong cụm danh từ trên? ? I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU 1. Ví dụ Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luyện những tình cảm ta sẵn có [...]. (Hoài Thanh) TN CN // VN // CN VN / c v / c v PN c v PN / nh÷ng t×nh c¶m ta kh«ng cã Làm thành phần của cụm từ Làm thành phần câu PN Làm thành phần của cụm từ CN Đọc và phân tích cấu tạo của ví dụ 2 ? ? I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ Ví dụ 2: Khi bắt đầu kháng chiến , nhân dân ta tinh thần rất hăng hái . (Hồ Chí Minh) TN CN VN C V Làm thành phần câu ? Phân tích cấu tạo của phần vị ngữ ? ? Chức năng của cụm chủ – vị ? ? I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có luyện những tình cảm ta sẵn có [...]. (Hoài Thanh) Ví dụ 2 : Khi bắt đầu kháng chiến , nhân dân ta tinh thần rất hăng hái (Hồ Chí Minh) CN VN C V PN C V PN Làm thành phần của cụm từ TN CN VN C V Làm thành phần của câu I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ 2 .Ghi nhớ Từ đó , em hãy cho biết thế nào là dùng cụm chủ –vị để mở rộng câu ? Hình thức : giống câu đơn bình thường Chức năng : làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ để mở rộng câu ? Ghi nhớ SGK 68 Khi nói hoặc viết , có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường , gọi là cụm chủ –vị (cụm c-v), làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ 2 .Ghi nhớ II CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU Có 2 cách xác định cụm c-v : +Cách 1 : Phân tích cấu tạo của câu , sau đó tìm cụm c-v trong chủ hoặc trong vị +Cách 2 : Xác định cụm từ ,cụm c-v thường nằm ở phần phụ sau I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ 2 .Ghi nhớ II CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU 1.Ví dụ Ví dụ 1 : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có luyện những tình cảm ta sẵn có [...]. (Hoài Thanh) Ví dụ 2 : Khi bắt đầu kháng chiến , nhân dân ta tinh thần rất hăng hái (Hồ Chí Minh) CN VN C V PN C V PN Phụ ngữ trong cụm danh từ TN CN VN C V Vị ngữ I/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ 2 .Ghi nhớII CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU 1. Ví dụ : Ví dụ 3 : Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm (Bùi Đức Ái) Ví dụ 4 : Cánh đồng thơm mùa lúa chín. (Lí Lan) CN VN CN VN Phân tích cấu tạo của 2 ví dụ trên ? ? Tìm cụm c- v trong 2 ví dụ trên ? ? c v c v c v Làm chủ ngữ và làm phụ ngữ trong cụm động từ PN PN Làm phụ ngữ trong cụm tính từ Ví dụ 1: Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái. (Hồ Chí Minh). Ví du 2: văn chương gây cho ta những tình cảm ta khơng cĩ, luyện những tình cảm ta sắn cĩ [ …]. ( Hồi Thanh) TN CN // VN // CN VN / c v / c v PN c v PN / VÝ dơ 3: ChÞ Ba ®Õn khiÕn t«i rÊt vui vµ v÷ng t©m .( Bïi §øc Ái ) VÝ dơ 4: C¸nh ®ång lµng ®Đp mµu lĩa chÝn . // VN CN // V / C V VN C CN C V / PN PN lµm chđ ng÷ vµ lµm phơ ng÷ trong cơm ®éng tõ. lµm phơ ng÷ trong cơm tÝnh tõ.  lµm VN lµm phơ ng÷ trong cơm danh tõ.  lµm lµm chđ ng÷ vµ lµm phơ ng÷ trong cơm ®éng tõ.  lµm 1/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ 2 .Ghi nhớII CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU Những thành phần nào có thể cấu tạo bằng cụm c –v ? ? Ghi nhớ : SGK / 69 Các thành phần câu như chủ ngữ , vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ , cụm động từ , cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng một cụm c-v. 1/ THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU  1. Ví dụ 2 .Ghi nhớII CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU III/ BÀI TẬP NỐI CỘT b, Trung ®éi tr­ëng BÝnh khu«n mỈt ®Çy ®Ỉn . ( TrÇn §¨ng )c, Khi c¸c c« g¸i Vßng ®ç g¸nh , gië tõng líp l¸ sen , chĩng ta thÊy hiƯn ra tõng l¸ cèm s¹ch sÏ vµ tinh khiÕt , kh«ng cã m¶y may mét chĩt bơi nµo. ( Th¹ch Lam ) d, Bçng mét bµn tay ®Ëp vµo vai khiÕn h¾n giËt m×nh . ( Nam Cao ) Bài tËp 1: T×m cơm C -V lµm thµnh phÇn c©u hoỈc thµnh phÇn cơm tõ trong c¸c c©u d­íi ®©y ? Cho biÕt trong mçi c©u, cơm C –V lµm thµnh phÇn g×? b, Trung ®éi tr­ëng BÝnh khu«n mỈt ®Çy ®Ỉn . ( TrÇn §¨ng )c, Khi c¸c c« g¸i Vßng ®ç g¸nh , gië tõng líp l¸ sen , chĩng ta thÊy hiƯn ra tõng l¸ cèm s¹ch sÏ vµ tinh khiÕt , kh«ng cã m¶y may mét chĩt bơi nµo. ( Th¹ch Lam ) d, Bçng mét bµn tay ®Ëp vµo vai khiÕn h¾n giËt m×nh . ( Nam Cao ) / V c / V c PN PN / V c / V c / V c PN Bài tËp 1: T×m cơm C -V lµm thµnh phÇn c©u hoỈc thµnh phÇn cơm tõ trong c¸c c©u d­íi ®©y ? Cho biÕt trong mçi c©u, cơm C –V lµm thµnh phÇn g×?  lµm phơ ng÷ trong cơm ®éng tõ.  lµm VN lµm phơ ng÷ trong cơm danh tõ.  lµm phơ ng÷ trong cơm ®éng tõ.  lµm CN NỐI CỘT Bài tập 2 :Tìm cụm c-v thích hợp điền vào chỗ trống a/Linh nhìn thấy……………… …………………………………………………………………………………………………… b/ Tôi cho Nam mượn ……………………………………………… …………………………………………….. c/ Chúng em vui mừng chào đón………………………….. ………………………………………………. d/ Con mèo này ………………………………………………………………………………………………….. Trß ch¬I « ch÷ ¤ ch÷ hµng däc: Më réng c©u 1 2 3 4 6 7 5 9 8 HƯỚNG DẪN HỌC BÀI :-Học lí thuyết :Thế nào là dùng cụm c-v để mở rộng câu? Cáctrưòng hợp dùng cụm c-v để mở rộng câu ? -Làm bài tập -Soạn bài mới : Luyện tập (Tiếng Việt) Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích -Tìm tư liệu cho tiết 112-Khi nào con người có nhu cầu giải thích ?-Phương pháp này khác như thế nào đối với phương pháp lập luận chứng minh? DẶN DÒ : XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN!