Bài giảng Sự bảo toán năng lượng trong các hiện tượng cơ và nhiệt

Gi¸o viªn : Lª Dòng Tr­êng trung häc c¬ së qu¶ng ®¹i – H . qu¶ng x­¬ng Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT Trong các hiện tượng cơ và nhiệt luôn luôn x¶y ra sự truyền cơ năng, nhiệt năng từ vật này sang vật khác; sự chuyển hóa giữa các dạng cơ năng cũng như giữa cơ năng và nhiệt năng. Trong khi truyền từ vật này sang vật khác, chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác, các năng lượng trên tuân theo một trong những định luật tổng quát nhất của tự nhiên mà chúng ta sẽ học trong bài này. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: C1 Hãy mô tả sự truyền cơ năng, nhiệt năng trong các hiện tượng sau đây Hòn bi thép lăn từ máng nghiêng xuống va chạm vào miếng gỗ làm miếng gỗ chuyển động. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: C1 Hãy mô tả sự truyền cơ năng, nhiệt năng trong các hiện tượng sau đây và tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu sau: Thả một miếng nhôm đã được nung nóng vào một cốc nước lạnh. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: C1 Hãy mô tả sự truyền cơ năng, nhiệt năng trong các hiện tượng sau đây và tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu sau: Viên đạn từ nòng súng bay ra, rơi xuống biến, nguội đi và chìm dần. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: Viên đạn từ nòng súng bay ra, rơi xuống biến, nguội đi và chìm dần. nhiệt năng cơ năng Viên đạn truyền (3) ……………. và (4)…………….. cho nước biển. Thả một miếng nhôm đã được nung nóng vào một cốc nước lạnh. Hòn bi thép lăn từ máng nghiêng xuống va chạm vào miếng gỗ làm miếng gỗ chuyển động. Hòn bi truyền (1)……………. cho miếng gỗ. cơ năng Miếng nhôm đã truyền (2)……………. cho cốc nước. nhiệt năng Tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu sau: Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG : C2 Hãy mô tả sự chuyển hóa năng lượng trong các hiện tượng sau đây và tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu sau: Khi bỏ tay giữ con lắc, con lắc chuyển động nhanh dần từ A đến B, chậm dần từ B đến C, rồi lại nhanh dần từ C đến B, chậm dần từ B đến A . . . Khi con lắc chuyển động từ A đến B (5)…………… đã chuyển hóa dần thành (6)…………. khi con lắc chuyển động từ B đến C (7)………………. đã chuyển hóa dần thành (8)……………… Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG : C2 Hãy mô tả sự chuyển hóa năng lượng trong các hiện tượng sau đây và tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu sau: Dùng tay cọ xát miếng đồng lên mặt bàn, miếng đồng nóng lên. (9)……………… của tay đã chuyển hóa thành (10)………………….. của miếng đồng. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG : C2 Hãy mô tả sự chuyển hóa năng lượng trong các hiện tượng sau đây và tìm từ thích hợp cho các ô trống của các câu sau: Đun nóng ống nghiệm. Không khí và hơi nước trong ống nghiệm nóng lên, dãn nở, đẩy nút bật lên và lạnh đi. (11)…………… của không khí và hơi nước đã chuyển hóa thành (12)……………….. của nút. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC: Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG : Dùng tay cọ xát miếng đồng lên mặt bàn, miếng đồng nóng lên. (9)………… của tay đã chuyển hóa thành (10)……………….. của miếng đồng. nhiệt năng cơ năng Đun nóng ống nghiệm. Không khí và hơi nước trong ống nghiệm nóng lên, dãn nở, đẩy nút bật lên và lạnh đi. (11)………… của không khí và hơi nước đã chuyển hóa thành (12)………………của nút. nhiệt năng cơ năng Khi bỏ tay giữ con lắc, con lắc chuyển động nhanh dần từ A đến B, chậm dần từ B đến C, rồi lại nhanh dần từ C đến B, chậm dần từ B đến A . . . Khi con lắc chuyển động từ A đến B (5)……………đã chuyển hóa dần thành (6)…………. khi con lắc chuyển động từ B đến C (7)………………đã chuyển hóa dần thành (8)……………… thế năng thế năng động năng động năng Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG Cơ năng, nhiệt năng có thể chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. III. SỰ BẢO TOÀN CƠ NĂNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT Năng lượng không tự sinh ra cũng không tự nó mất đi; nó chỉ truyền từ vật này sang vật khác, chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. C3 Hãy tìm thí dụ về sự biểu hiện của định luật trên trong các hiện tượng cơ và nhiệt đã học. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG Kết luận2. Cơ năng có thể chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. III. SỰ BẢO TOÀN CƠ NĂNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT *. Năng lượng không tự sinh ra cũng không tự nó mất đi; nó chỉ truyền từ vật này sang vật khác, chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. IV. VẬN DỤNG C4 Hãy tìm thêm thí dụ, ngoài những thí dụ trong bài về sự truyền cơ năng, nhiệt năng từ vật này sang vật khác; sự chuyển hóa giữa các dạng của cơ năng cũng như giữa nhiệt năng và cơ năng. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG Kết luận2. Cơ năng có thể chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. III. SỰ BẢO TOÀN CƠ NĂNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT *. Năng lượng không tự sinh ra cũng không tự nó mất đi; nó chỉ truyền từ vật này sang vật khác, chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. IV. VẬN DỤNG C5 Tại sao trong hiện tượng hòn bi va vào thanh gỗ, cả hòn bi và thanh gỗ sau khi va chạm chỉ chuyển động được một đoạn ngắn rồi dùng lại. Cơ năng của chúng đã biến đi đâu? Vì một phần cơ năng của chúng đã chuyển hóa thành nhiệt năng làm nóng hòn bi, thanh gỗ, máng trượt và không khí xung quanh. Bài 27: SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT I. HIỆN TƯỢNG TRUYỀN CƠ NĂNG, NHIỆT NĂNG TỪ VẬT NÀY SANG VẬT KHÁC Kết luận1. Cơ năng, nhiệt năng có thể truyền từ vật này sang vật khác. II. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC DẠNG CƠ NĂNG, GIỮA CƠ NĂNG VÀ NHIỆT NĂNG Kết luận2. Cơ năng có thể chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. III. SỰ BẢO TOÀN CƠ NĂNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT *. Năng lượng không tự sinh ra cũng không tự nó mất đi; nó chỉ truyền từ vật này sang vật khác, chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. IV. VẬN DỤNG C6 Tại sao trong hiện tượng về dao động của con lắc, con lắc chỉ dao động trong một thời gian ngắn rồi dùng lại ở vị trí cân bằng. Cơ năng của con lắc đã chuyển hóa thành dạng năng lượng nào? Vì một phần cơ năng của con lắc đã chuyển hóa thành nhiệt năng làm nóng con lắc và không khí xung quanh.