Bài giảng Sinh học 7 - Tiết 57, Bài 55: Tiến hóa về sinh sản - Nguyễn Thị Thiên Thanh

1 Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ Giáo viên: Nguyễn Thị Thiên Thanh Câu hỏi: Nêu sự phân hóa của một số cơ quan trong quá trình tiến hóa của của các ngành động vật :hệ hô hấp, hệ tuần hoàn ? Trả lời: Hệ hô hấp : chưa phân hóa  trao đổi qua mang đơn giản  da và phổi  phổi. Hệ tuần hoàn : chưa phân hóa  Có tim chưa phân thành tâm nhĩ, tâm thất  tim phân thành tâm nhĩ, tâm thất. Kiểm tra bài cũ Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính Hình 1. Các bước sinh sản ở trùng roi Trùng roi sinh sản bằng cách nào ? Trùng roi sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính Hình 3: Sinh sản của Thuỷ tức  Cho biết Thuỷ Tức sinh sản theo hình thức nào ? Thuỷ tức sinh sản bằng cách mọc chồi Trùng roi: sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể San hô: Sinh sản bằng cách mọc chồi Cơ thể mới Một cơ thể (không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng) Mọc chồi (San hô ) Phân đôi cơ thể (Trùng roi) Qua sơ đồ trên: Em hãy cho biết sinh sản theo kiểu phân đôi cơ thể và mọc chồi là hình thức sinh sản gì? Đó là hình thức sinh sản vô tính Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính Sinh sản vô tính là gì ? Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng). Có 2 hình thức chính: + Phân đôi cơ thể + Mọc chồi Kiểu sinh sản Tên động vật Phân đôi Mọc chồi Trùng biến hình Trùng roi Trùng giày San hô Thủy tức Sắp xếp các loài động vật tương ứng với các hình thức sinh sản vô tính? Trùng roi, trùng giày, trùng biến hình San hô, thủy tức Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính II. Sinh sản hữu tính Thụ tinh của trứng và tinh trùng người Hình 3. Hoạt động giao phối ở ếch Hình 4. Hoạt động giao phối ở bọ ngựa Quan sát hình thức giao phối và thụ tinh trên , cho biết thế nào là sinh sản hữu tính? Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính II. Sinh sản hữu tính Là hình thức sinh sản trong đó có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng). Trứng được thụ tinh sẽ phát triển thành phôi. So sánh giữa 2 hình thức sinh sản: vô tính và hữu tính? Hình thức sinh sản Số cơ thể tham gia Kế thừa đặc điểm Sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng 1 cơ thể 2 cơ thể 1 cơ thể 2 cơ thể Có Không có Vô tính Hữu tính X X X X X X II. Sinh sản hữu tính  Quan sát hình 3, em hãy cho biết : Giun đất là cá thể lưỡng tính hay phân tính? Thụ tinh trong hay thụ tinh ngoài ? Giun đất là cá thể lưỡng tính, thụ tinh ngoài .  Quan sát hình 4, em hãy cho biết : Giun đũa là cá thể lưỡng tính hay phân tính ? Thụ tinh trong hay thụ tinh ngoài ? Giun đũa là cá thể phân tính, thụ tinh trong. Hình 4. Hình dạng giun đũa Giun cái có lỗ sinh dục cái Giun đực có lỗ sinh dục đực Hình 3.Cấu tạo ngoài và ghép đôi ở giun đất Lỗ sinh dục cái Lỗ sinh dục đực I. Sinh sản vô tính Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính II. Sinh sản hữu tính Là hình thức sinh sản trong đó có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng). Trứng được thụ tinh sẽ phát triển thành phôi. - Sinh sản hữu tính có trên có cả cá thể đơn tính và cá thể lưỡng tính Các hình thức sinh sản hữu tính: + Thụ tinh ngoài + Thụ tinh trong Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính II. Sinh sản hữu tính III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính Tên loài Thụ tinh Sinh sản Phát triển phôi Tập tính bảo vệ trứng Tập tính nuôi con Trai sông Châu chấu Cá chép Ếch đồng Thằn lằn đuôi dài Chim bồ câu Thỏ Những câu lựa chọn -Thụ tinh ngoài -Thụ tinh trong -Đẻ con -Đẻ trứng -Biến thái -Trực tiếp (không nhau thai) -Trực tiếp (có nhau thai) -Đào hang, lót ổ -Làm tổ, ấp trứng -Không đào hang, không làm tổ -Bằng sữa diều, mớm mồi -Bằng sữa mẹ -Con non (ấu trùng hay nòng nọc) tự đi kiếm mồi Thụ tinh ngoài Đẻ trứng Biến thái Không Thụ tinh trong Đẻ trứng Đẻ trứng Đẻ trứng Đẻ trứng Đẻ trứng Đẻ con Thụ tinh ngoài Thụ tinh ngoài Thụ tinh trong Thụ tinh trong Thụ tinh trong Biến thái Trực tiếp (không nhau thai) Biến thái Trực tiếp (không nhau thai) Trực tiếp (không nhau thai) Trực tiếp (có nhau thai) Không Làm tổ, ấp trứng Đào hang, lót ổ Ấu trùng tự kiếm mồi Con non tự kiếm mồi Nòng nọc tự kiếm mồi Con non tự kiếm mồi Bằng sữa diều, mớm mồi Bằng sữa mẹ Không Không Không Ấu trùng tự kiếm mồi Thảo luận nhóm, hoàn thành bảng sau? THỤ TINH NGOÀI THỤ TINH TRONG Thằn Lằn Ếch Đồng Thụ tinh trong ưu việt hơn so với thụ tinh ngoài như thế nào? Thụ tinh trong  số lượng trứng được thụ tinh nhiều. Một số loài động vật đẻ trứng Một số loài động vật đẻ con Phôi phát triển trực tiếp trong cơ thể mẹ  an toàn hơn Sự đẻ con tiến hoá hơn so với đẻ trứng như thế nào? Biến thái ở sâu bọ Phát triển trực tiếp ở người Tại sao sự phát triển trực tiếp lại tiến bộ hơn so với phát triển gián tiếp? Phát triển trực tiếp  tỷ lệ con sống cao hơn. Chim mớm mồi cho con Mèo cho con bú sữa Tại sao hình thức đẻ con có nhau thai và nuôi con bằng sữa là tiến bộ nhất trong giới động vật? Con non được nuôi dưỡng tốt, đảm bảo cho mọi hoạt động  tập tính của thú đa dạng  thích nghi cao. Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính II. Sinh sản hữu tính III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính Ý nghĩa sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính? Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính đảm bảo cho động vật đạt hiệu quả sinh học cao như: nâng cao tỉ lệ thụ tinh, tỉ lệ sống sót , thúc đẩy sự tăng trưởng nhanh ở động vật Tiết 57: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN I. Sinh sản vô tính II. Sinh sản hữu tính III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính Sự hoàn chỉnh dần các hình thức sinh sản thể hiện ở điểm nào? - Từ thụ tinh ngoài  thụ tinh trong. - Đẻ nhiều trứng  đẻ ít trứng  đẻ con - Phôi phát triển có biến thái  phát triển trực tiếp không có nhau thai  phát triển trực tiếp có nhau thai - Con non không được nuôi dưỡng  nuôi dưỡng bằng sữa mẹ  được học tập thích nghi với cuộc sống. Địa phương em đã làm gì để bảo vệ động vật trong mùa sinh sản? + Bảo vệ động vật trong mùa sinh sản, bằng cách: Cấm săn bắt cá thể cái và con non trong mùa sinh sản + Tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường sống và động vật trong mùa sinh sản Củng cố Hãy đánh dấu vào câu trả lời đúng nhất: 1. Sinh sản vô tính là: A. Là hình thức sinh sản chỉ có ở thực vật bậc thấp B. Là hình thức sinh sản có 2 cơ thể tham gia C. Là hình thức sinh sản không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng D. Tất cả đều đúng 2. Sinh sản hữu tính là: A. Là hình thức sinh sản chỉ có 1 cơ thể tham gia B. Là hình thức sinh sản có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng C. Là hình thức sinh sản chỉ có ở thực vật bậc cao D. Tất cả đều đúng 3. Sinh sản hữu tính tiến hóa hơn so với sinh sản vô tính : A. Sự thụ tinh B. Số cơ thể tham gia C. Kế thừa đặc điểm từ 1 cơ thể ban đầu D. Tất cả đều đúng Học bài và trả lời câu hỏi cuối SGK Đọc mục : “Em có biết” Chuẩn bị bài 56: CÂY PHÁT SINH GIỚI ĐỘNG VẬT Ôn lại các ngành động vật Đọc trước bài mới Tìm hiểu về các mối quan hệ giữa các ngành động vật Hướng dẫn về nhà