Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 58: Ánh trăng

Nhiệt liệt chào đón các thầy cô giáo về dự chuyên đề Ngữ văn !- Tên khai sinh là: Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948 quê ở Thanh Hoá.Tiết 58: ánh trăng Nguyễn Duy- Ông vừa là nhà thơ, vừa là chiến sĩ.- Ông là gương mặt tiêu biểu trong lớp nhà thơ trẻ thời chống Mĩ.I. Tìm hiểu chung1. Tác giảHồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỉTrần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ không bao giờ quêncái vầng trăng tình nghĩaTừ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người dưng qua đườngThình lình đèn điện tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng trònNgửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừngTrăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật mình.Tiết 58: ánh trăng Nguyễn Duya- Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1978 - 3 năm sau ngày giải phóng. Đây là thời điểm khơi nguồn cảm hứng sáng tác về cuộc sống mới, con người mới.b- Thể thơ: c- Bố cục:Tiết 58: ánh trăng Nguyễn Duy- 5 chữ : Dễ bộc lộ dòng cảm xúc- Phần 1 (3 khổ thơ đầu): Vầng trăng trong kỉ niệm và hiện tại.- Phần 2 (1 khổ tiếp theo): Tình huống gặp lại vầng trăng- Phần 3 (2 khổ thơ cuối): Vầng trăng trong suy tư, cảm xúc.I. Tìm hiểu chung1. Tác giả2. Tác phẩmHồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểTiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyHồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại- Điệp từ: "với" - Khẳng định: thủơ nhỏ nhà thơ sống gắn bó với thiên nhiên..... hồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thànhTiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại- Hồi chiến tranh: những năm tháng chiến đấu gian khổ, hào hùng của dân tộc.- Trăng với người trở thành: tri kỉ => Trăng được nhân hoá trở thành người bạn thân thiết gắn bótri kỉ.ngỡ không bao giờ quêncái vầng trăng tình nghĩa=> Trăng được nâng lên thành hình ảnh mang ý nghĩa tượng trưng. Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại- Vầng trăng tình nghĩa: nghĩa tình quân dân, tình đồng đội, tình yêu thiên nhiên, tình yêu đất nước.Từ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người dưng qua đườngTiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyTừ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người dưng qua đườngI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại- Người dưng: là người không quen biết, xa lạ, không một chút tình cảm - Tình cảm với vầng trăng: lạnh lùng vô cảm.- Nguyên nhân: Hoàn cảnh sống thay đổi, lòng người dễ đổi thay.Thình lình đèn điện tắtTiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tạivội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng trònphòng buyn-đinh tối om2. Tình huống gặp lại vầng trăng- Tình huống: mất điện - Cảm giác: bức bối, khó chịu, muốn tìm nguồn sáng khác.- Hành động: vội, bật tung: gấp gáp, vội vàng.Sự xuất hiện "vầng trăng tròn"- vầng trăng tròn đẹp trong thiên nhiên.- vầng trăng tròn đầy của nghĩa tình trong quá khứ.=> vầng trăng đánh thức sự lãng quên của tác giả.Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại2. Tình huống gặp lại vầng trăngNgửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừngTiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại2. Tình huống gặp lại vầng trăng3. Vầng trăng trong suy tư, cảm xúc- Tư thế: ngửa mặt.- Nhìn mặt: sự đối diện của tác giả với: vầng trăng, quá khứ, chính bản thân mình. Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại2. Tình huống gặp lại vầng trăng3. Vầng trăng trong suy tư, cảm xúc- Cảm xúc của nhà thơ: rưng rưng- rưng rưng: nước mắt ứa ra đọng quanh mi biểu hiện sự xúc động cao độ Đây chính là sự áy náy, day dứt hổ thẹn của nhà thơ về bản thân mình. Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại2. Tình huống gặp lại vầng trăng3. Vầng trăng trong suy tư, cảm xúcTrăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tình- Cứ tròn, kể chi:  + sự bao dung độ lượng + thái độ cao thượng không chấp kẻ vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật mình.- Im phăng phắc: không cử chỉ, không lời nói. Đó là sự nghiêm khắc giống như là một sự trừng phạt.Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại2. Tình huống gặp lại vầng trăng3. Vầng trăng trong suy tư, cảm xúc- Giật mình: + Khi nhận ra chính mình đã trở thành người lãng quên.+ Nhắc nhở mình thái độ sống ân nghĩa thủy chung.+ Lời nhắc nhở mang tính triết lí: đừng bao giờ lãng quên quá khứ.Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chungII. Tìm hiểu chi tiếtIII. Tổng kết1. Nghệ thuật2. Nội dungIV. Luyện tậpCâu hỏi 1Câu hỏi 2Câu hỏi 3a- Hoàn cảnh sáng tác: b- Thể thơ: c- Bố cục: Tiết 58: ánh trăng Nguyễn DuyI. Tìm hiểu chung1. Tác giả2. Tác phẩmII. Tìm hiểu chi tiết1. Vầng trăng trong kỉ niệm và trong hiện tại2. Tình huống gặp lại vầng trăng3. Vầng trăng trong suy tư, cảm xúcIII. Tổng kết1. Nghệ thuật2. Nội dungIV. Luyện tậpTrân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo !Kính chúc các thầy cô sức khoẻ và hạnh phúc !