Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 43: Từ đồng âm

Bµi d¹yNhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh!Ng÷ v¨n 7TiÕt 43:Tõ ®ång ©m TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?1. Ví dụ:1. Con ngùa ®ang ®øng bçng lång lªn.2. Mua ®­îc con chim, b¹n t«i nhèt ngay vµo lång.- Lång (1): Ho¹t ®éng cña con vËt ®ang ®øng im bçng nh¶y dùng lªn rÊt khã kìm giữ (®éng tõ) - Lång (2): ChØ ®å vËt lµm b»ng tre, kim lo¹i dïng ®Ó nhèt vËt nu«i. (danh tõ)2. Nhận xét: TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?1. Con ngùa ®ang ®øng bçng lång lªn.2. Mua ®­îc con chim, b¹n t«i nhèt ngay vµo lång.- Lång (1): Ho¹t ®éng cña con vËt ®ang ®øng im bçng nh¶y dùng lªn rÊt khã kìm giữ. (®éng tõ) - Lång(2): ChØ ®å vËt lµm b»ng tre, kim lo¹i dïng ®Ó nhèt vËt nu«i. (danh tõ)lång1: nh¶y, phi, tÕ, lång2: chuång, rä, 2. Nhận xét:Tõ lång trong hai c©u trªn cã gì gièng vµ kh¸c nhau? Giống: phát âm giống nhau. Khác: nghĩa khác nhau không liên quan đến nhau.3. Kết luậnTõ ®ång ©m lµ những tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan gì tíi nhau. TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?- Lång (1): Ho¹t ®éng cña con vËt ®ang ®øng im bçng nh¶y dùng lªn rÊt khã kìm giữ. (®éng tõ) - Lång(2): ChØ ®å vËt lµm b»ng tre, kim lo¹i dïng ®Ó nhèt vËt nu«i. (danh tõ)2. Nhận xét: Giống: phát âm giống nhau. Khác: nghĩa khác nhau không liên quan đến nhau.3. Kết luậnTõ ®ång ©m lµ những tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan gì tíi nhau.Bµi ca dao sau ®· sö dông những tõ ®ång ©m nµo? Bà già đi chợ Cầu Đông,Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng? Thầy bói xem quẻ nói rằng:Lợi thì có lợi nhưng răng không còn. (Ca dao) - Lợi 1: Lợi ích trái với hại- Lợi 2, 3: Bộ phận bao quanh răng ở khoang miệng TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?1. Ví dụ:3. Kết luận- Tõ ®ång ©m lµ những tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan gì tíi nhau.Bµi ca dao sau ®· sö dông những tõ ®ång ©m nµo? Bà già đi chợ Cầu Đông,Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng? Thầy bói xem quẻ nói rằng:Lợi thì có lợi nhưng răng không còn. (Ca dao) - Lợi : Lợi ích trái với hại- Lợi 2, 3: Bộ phận bao quanh răng ở khoang miệng - Tác dụng: Để chơi chữ, nhằm mục đích dí dỏm, đùa vui.2. Nhận xét: TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMGiải thích nghĩa của từ “chân” trong các ví dụ sau:a. C¸i ghÕ nµy ch©n bÞ g·y råi. (1)b. C¸c vËn ®éng viªn ®ang tËp trung d­íi ch©n nói. (2)c. Nam ®¸ bãng nªn bÞ ®au ch©n. (3) Chú ýChân ghếChân núiChân ngườiCh©n1: bé phËn d­íi cïng cña ghÕ, dïng ®Ó ®ì c¸c vËt kh¸c (ch©n bµn, ch©n ghÕ)Ch©n2: bé phËn d­íi cïng cña mét sè vËt, tiÕp gi¸p vµ b¸m chÆt víi mÆt nÒn (ch©n nói, ch©n t­êng)Ch©n3: bé phËn d­íi cïng cña c¬ thÓ ng­êi dïng ®Ó ®i, ®øng.=> ĐÒu chØ bé phËn d­íi cïngCần phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa. -> Từ nhiều nghĩaI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?1. Ví dụ:3. Kết luận- Tõ ®ång ©m lµ những tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan gì tíi nhau.- Tác dụng: Để chơi chữ, nhằm mục đích dí dỏm, đùa vui.2. Nhận xét: TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?1. Ví dụ:3. Kết luận- Tõ ®ång ©m lµ những tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nh­ng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan gì tíi nhau.- Tác dụng: Để chơi chữ, nhằm mục đích dí dỏm, đùa vui.2. Nhận xét: Chú ý Cần phân biệt từ đồng âm và từ nhiều nghĩa.Đồng âm Nhiều nghĩaNghÜa kh¸c xa nhau.Kh«ng liªn quan g× víi nhau.Giống nhau: Âm đọc giống nhauKhác nhau:Giống nhau về nghĩa. TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMI. ThÕ nµo lµ tõ ®ång ©m?1. Ví dụ:1. Con ngùa ®ang ®øng bçng lång lªn.2. Mua ®­îc con chim, b¹n t«i nhèt ngay vµo lång.2. Nhận xét: Để phân biệt nghĩa của từ “lồng” ta dựa vào ngữ cảnh (câu văn cụ thể). TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMII. Sö dông tõ ®ång ©m.Đem cá về kho !- kho1: mét cách chế biến thức ăn: đun, nấu. (động từ) kho2: nơi để chứa đựng, cất hàng (danh từ)Đem cá về mà kho.Đem cá về để nhập kho.3. Ghi nhớ: Trong giao tiếp phải chú ý đầy đủ đến ngữ cảnh để tránh hiểu sai nghĩa của từ hoặc dùng từ với nghĩa nước đôi do hiện tượng đồng âm gây ra.=> Để hiểu đúng nghĩa của từ “kho” ta dựa vào hoàn cảnh giao tiếp và đặt nó vào từng câu cụ thể.Ví dụ: TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMIII. Luyện tậpTh¸ng t¸m, thu cao, giã thÐt giµ,Cuén mÊt ba líp tranh nhµ ta.Tranh bay sang s«ng r¶i kh¾p bê,M¶nh cao treo tãt ngän rõng xa,M¶nh thÊp quay lén vµo m­¬ng sa.TrÎ con th«n nam khinh ta giµ kh«ng søc,Nì nhÌ tr­íc mÆt x« c­íp giËt,C¾p tranh ®i tuèt vµo lòy treM«i kh« miÖng ch¸y gµo ch¼ng ®­îc,Quay vÒ, chèng gËy lßng Êm øc ... (TrÝch Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸)Tìm từ đồng âm với các từ sau: thu, cao, ba,tranh, sang, nam, sức, nhè, tuốt, môi.Bài 1:thu1: muøa thu thu2: thu tieàncao1:cao2: cao thaáp cao hoå coátba1: ba2: thöù ba ba meïtranh1:tranh2: leàu tranhtranh aûnhsang1: sang2: sang soâng sang giaøunam1: nam2: phöông nam nam nöõsöùc1: söùc2: söùc löïc ñoà trang söùcnheø1: nheø2: nheø tröôùc maëtkhoùc nheøtuoát1: tuoát2: ñi tuoát tuoát luùa moâi1: moâi2:ñoâi moâimoâi giôùiBài 1: TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMBài 2:a) Tìm các nghĩa khác nhau của danh từ “cổ” và giải thích mối liên quan giữa các nghĩa đó.a) - Cổ1: Bộ phận nối liền thân và đầu của người hoặc động vật.- Cổ2: Bộ phận gắn liền cánh tay và bàn tay, ống chân và bàn chân.- Cổ3: Bộ phận gắn liền giữa thân và miệng của đồ vật. Mối liên quan: Đều là bộ phận dùng để nối các phần của người, vậtb) Tìm từ đồng âm với danh từ “cổ” và cho biết nghĩa của từ đó? b) - Cổ: cổ đại, cổ đông, cổ kính, - Giải nghĩa: + Cổ đại: thời đại xa xưa nhất trong lịch sử + Cổ đông: người có cổ phần trong một công ty TiÕt 43: TỪ ĐỒNG ÂMBài 31. bàn (danh từ) – bàn (động từ)1. Họ ngồi vào bàn để bàn công việc.2. sâu (danh từ) – sâu (tính từ)2. Mấy chú sâu con núp sâu trong đất. 3. năm (danh từ) – năm (số từ)3. Năm nay em cháu vừa tròn năm tuổi.§Æt c©u víi mçi cÆp tõ ®ång ©m sau?Trß ch¬i: nhanh tay nhanh m¾tLuËt ch¬i: Cã 12 h×nh ¶nh trªn mµn h×nh, c¸c nhãm ph¶i nhanh chãng nhËn biÕt c¸c tõ ®ång ©m øng víi c¸c h×nh ¶nh ®ã. Sau 5 phót, ®éi nµo t×m ®­îc nhiÒu tõ ®ång ©m h¬n ®éi ®ã sÏ th¾ng. Con ®­êng - C©n ®­êngEm bÐ bß – Con bßKhÈu sóng - Hoa sóng L¸ cê – Cê vua§ång tiÒn – T­îng ®ångHßn ®¸ - §¸ bãng 1.Học bµi cũ:Học ghi nhớ SGK/135-136.Hoµn thµnh c¸c bµi tËp vµo vë 2.Chuẩn bị bµi: “C¸c yÕu tè tù sù miªu t¶ trong văn biÓu c¶m”DÆn dßchóc c¸c em häc tèt