Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 36: Văn bản Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

Baứi daùyNhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh!Ngửừ vaờn 7Tiết 36Văn bản : cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh - Lý Bạch - Lý bạchVăn bản : Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( Tĩnh dạ tứ )Lý BạchI/ Đọc - hiểu chú thích 1, Đọc : Đọc chậm, rõ ràng, ngắt nhịp, buồn .Phiên âm: Sàng tiền minh nguyệt quang,Nghi thị địa thượng sương.Cử đầu vọng minh nguyệt,Đê đầu tư cố hương.Dịch nghĩa : ánh trăng sáng đầu giường,Ngỡ là sương trên mặt đất.Ngẩng đầu ngắm vầng trăng sáng,Cúi đầu nhớ quê cũ.Dịch thơ :Đầu giường ánh trăng rọi,Ngỡ mặt đất phủ sương.Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,Đê đầu tư cố hương. ( Tương Như dịch )2, Thể thơ:Ngũ ngôn tứ tuyệt Đường luật- 4 câu, 20 tiếng cô đọng hàm súc . Vần ở tiếng cuối câu 2-4. Nhịp thơ phổ biến 2/3.3, Đề tài :“Vọng nguyệt hoài hương” ( trông trăng nhớ quê ) Xem trăng sáng có lẽ cùng rơi lệMột mảnh tình quê, năm anh em ở năm nơi đều giống nhau ( Bạch cư Dị ) Sương từ đêm nay trắng xoáTrăng là ánh sáng của quê nhà ( Đỗ Phủ )Văn bản : Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( Tĩnh dạ tứ )Lý BạchI/ Đọc - hiểu chú thích II/ Đọc - hiểu văn bản 1,Cấu trúc Thảo luận Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh là một văn bản thơ. Có người chia 2 câu đầu tả cảnh, 2 câu sau tả tình. Theo em : a. Có thể chia rành mạch như thế không ? b, Vì sao ? => Không thể phân chia như vậy vì : + 2 câu đầu tả ánh trăng sáng nhưng còn tả người ngỡ ánh trăng như sương phủ mặt đất + 2 câu sau tả tâm tư nhớ quênhưng còn tả vầng trăng sáng trên bầu trời .=>Như vậy trong văn bản này có sự kết hợp Giữa miêu tả với biểu cảm . Trong sự kếtHợp này phương thức nào là mục đích ? Phương thức nào là phương tiện ? Sự Kết hợp này biểu hiện cụ thể nhyư thế nào trong bài thơ ? 2 phần Cảnh đêm thanh tĩnh Cảm nghĩ của tác giả trong đêm thanh tĩnh 2, Phân tích Văn bản : Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( Tĩnh dạ tứ )Lý BạchI/ Đọc - hiểu chú thích II/ Đọc - hiểu văn bản 1,Cấu trúc 2, Phân tích a,Cảnh đêm thanh tĩnh Sàng tiền minh nguyệt quang,Nghi thị địa thượng sương.Cử đầu vọng minh nguyệt,Đầu giường ánh trăng rọi,Ngỡ mặt đất phủ sương.Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,----------------------Trăng sáng Sàng tiền minh nguyệt quang,Nghi thị địa thượng sương.Cử đầu vọng minh nguyệt,Đầu giường ánh trăng rọi,Ngỡ mặt đất phủ sương.Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,Mặt đất được ánh trăngrọi xuống như bao phủ một lớp sương So sánh Vẻ đẹp dịu êm, mơ màng,yên tĩnh, huyền ảo .Cả một khung cảnh tràn ngập ánh trăng sáng.Dường như ở chỗ nào ta cũng bắt gặp ánh trăng, một ánh trăng rất đẹp, rất lung linh.Trăng có ở trên trời, trăng có cả dưới mật đất .Không điều gì, vật gì làm lu mờ ánh trăng .- Vẻ đẹp dịu êm, mơ màng, yên tĩnh, huyền ảo .Yêu quý, thân thiện, gần gũi với thiên nhiên .Văn bản : Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( Tĩnh dạ tứ )Lý BạchI/ Đọc - hiểu chú thích II/ Đọc - hiểu văn bản 1,Cấu trúc 2, Phân tích a,Cảnh đêm thanh tĩnh - Vẻ đẹp dịu êm, mơ màng, yên tĩnh, huyền ảo .Yêu quý, thân thiện, gần gũi với thiên nhiên .b,Cảm nghĩ của tác giả trong đêm Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,Đê đầu tư cố hương.Phép đối Ngẩng đầu : Là hành động xuất hiện như một động tác tất yếu để kiểm nghiệm mà câu thứ 2 đặt ra vùng sáng trước mặt là gương hay là trăng Cúi đầu : Khi thấy trước mặt trăng lạnh lẽo như mình lập tức “ cúi đầu” không phảI để nhìn một lần nữa “ sương trên mặt đất” mà để suy ngẫm về quê hương .Nhớ quêThao thức không ngủNhìn trăngTình quê trở nên bền chặt, máu thịtCuộc đời phiêu bạt nhưngTình quê luôn thường trực trong tim ông .Văn bản : Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( Tĩnh dạ tứ )Lý BạchI/ Đọc - hiểu chú thích II/ Đọc - hiểu văn bản 1,Cấu trúc 2, Phân tích a,Cảnh đêm thanh tĩnh - Vẻ đẹp dịu êm, mơ màng, yên tĩnh, huyền ảo .Yêu quý, thân thiện, gần gũi với thiên nhiên .b,Cảm nghĩ của tác giả trong đêm Cuộc đời phiêu bạt nhưngTình quê luôn thường trực trong tim ông .Có thể nói tình cảm nhớ quê, yêu quê luôn thường trực trong tâm tưởng nhà thơ. Dù xách kiếm phiêu bạt trên hầu hết các mảnh đất Trung Quốc nhưng quê ông với vầng trăng thân thuộc Dịu hiền vẫn luôn theo ông, soi sáng bước ôngđi.Minh nguyệt bất li am hận khổ Tà quang đáo hiểu xuyên chu hộ ( án Thù )Nghĩa là : Trăng sáng chẳng am hiểu nỗi khổ hận của cảnh biệt ly, vẫn cứ chênh chếch xuyênmãi vào phòng cho đến sáng . Có lẽ tâm trạng của ánThù đời Tống cũng giống như Lý Bạch.Dặn dò1. Làm bài tập : Qua 2 văn bản “ Xa ngắm thác núi Lư” và “ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” em hiểu gì về tâm hồn và tài năng của nhà thơ Lý Bạch.2. Học thuộc bài thơ, nắm chắc nội dung + nghệ thuật.3. Học thuộc phần ghi nhớ.4. Soạn bài “Hồi hương ngẫu thư”chúc các em học tốt