Bài giảng Ngữ văn lớp 11: Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác Ăng-Ghen

Ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa C¸c M¸c ¡ng-ghenĂng – ghen và Các MácCh©n dung EngelsCác Mác và Ăng-Ghenmột tình bạn vĩ đại và cảm độngNêu những hiểu biết của em về Các Mác và Aêng- ghen?I. TÌM HIỂU CHUNG Tác giả Phri-đrich Aêng-ghen (1820-1895) nhà triết học người Đức, nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng của phong trào công nhân thế giới và Quốc tế Cộng sản, bạn thân của Các Mác.2. Các Mác (1818-1883) là nhà triết học và lý luận chính trị vĩ đại người Đức, là lãnh tụ thiên tài của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới. Là người sáng tạo ra chủ nghĩa Cộng sản. Hoàn cảnh ra đời của bài điếu văn? Bài điếu văn này có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần.2. Hoàn cảnh ra đời- P3: Cßn l¹i: Bµy tá t×nh c¶m tiÕc th­¬ng v« h¹n vµ kh¼ng ®Þnh sù bÊt diƯt cđa tªn tuỉi vµ sù nghiƯp cđa M¸c.Bài điếu văn được viết sau thời điểm Các Mác qua đời và được đọc trước mộ Mác.3. Bố cục: 3 phần- P1: Tõ ®ÇuvÜ nh©n Êy g©y ra: Th«ng b¸o thêi ®iĨm M¸c qua ®êi vµ nhËn ®Þnh kh¸i qu¸t vỊ sù cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa M¸c.- P2: Gièng nh­ §¸c-uyndï cho ng­êi ®ã kh«ng lµm g× thªm n÷a: §¸nh gi¸ nh÷ng cèng hiÕn to lín cđa M¸c ®èi víi sù ph¸t triĨn nh©n lo¹i.II. §äc – HiĨu v¨n b¶n1. PhÇn1: Th«ng b¸o thêi ®iĨm M¸c qua ®êi vµ nhËn ®Þnh tỉng qu¸t vỊ M¸c*Thêi ®iĨm: - Thêi gian: 3 giờø kém 15 phút, chiều ngày 14 tháng 3 - Kh«ng gian: trong phòng ở, trên chiếc ghế bành - Mác qua ®êi ( Qua c¸ch dïng tõ ng÷): + Ngõng suy nghÜ, + Ngđ thiÕp ®i- giÊc ngđ ngh×n thu NghƯ thuËt: nãi gi¶m, nãi tr¸nhthời gian và không gian ở đây là bình thường.Trong cái bình thường ấy là một vĩ nhân(=cái khác thường, phi thường).Đây là một hình thức đòn bẩy tạo ra tầm vóc cho sự nhấn mạnh Thời gian, không gian liên quan tới sự ra đi của Mác? Tầm vóc nhân loại của Mác được khẳng định:con người đó - ra đi: Lµ mét tỉn thÊt lín (Kh«ng sao l­êng hÕt ®­ỵc) -> §èi víi giai cÊp v« s¶n- §èi víi khoa häc lÞch sư Lµ nçi trèng v¾ng ghª gím -> §èi víi toµn nh©n lo¹i  Nghệ thuật trùng điệp tăng tiến nhấn mạnh vai trò và tầm quan trọng của Mác, đồng thời sự kính trọng và thương tiếc được nhân lên nhiều lần. bước đầu cho thấy vai trò quan trọng của Các Mác đối với lịch sử phát triển của nhân loại đồng thời cũng bộc lộ sâu sắc niềm yêu mến và thương tiếc Mác của người ở lại.  NhËn ®Þnh kh¸i qu¸t : M¸c lµ “nhµ t­ t­ëng vÜ ®¹i nhÊt trong sè nh÷ng nhµ t­ t­ëng hiƯn ®¹i” TÝnh chÊt C¸ch m¹ng: míi mỴ vµ s¸ng t¹o của tư tưởng Mác. Sù v­ỵt tréi vỊ tÝnh chÊt, phÈm chÊt so víi thêi ®¹i.Các tổ thảo luận những cống hiến vĩ đại của Mác2. Những cống hiến vĩ đại của Các Mác“T×m ra quy luËt ph¸t triĨn cđa lÞch sư loµi ng­êi”.T­ liƯu SX,c¸ch s¶n xuÊt t­ liƯu SX, tr×nh ®é ph¸t triĨn kinh tÕQuyÕt ®ÞnhH×nh thøc, thĨ chÕ, nhµ n­íc, t«n gi¸o, v¨n häc, nghƯ thuËt Cèng hiÕn 1B¶n chÊt cđa quy luËt: C¬ së h¹ tÇngKiÕn trĩc th­ỵng tÇng“Tìm ra quy luật vận động riêng của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa hiện nay và của xã hội tư sản do phương thức đó đẻ ra”. Đó là quy luật về giá trị thặng dư. 2. Những cống hiến vĩ đại của các Mác Cèng hiÕn 2: 2. Những cống hiến vĩ đại của các Mác- Khoa học = động lực lịch sử, lực lượng cách mạng.- đấu tranh = hành động tự nhiên. Các Mác không chỉ là một nhà khoa học. Trước hết, Mác là một nhà cách mạng. Cèng hiÕn 3 Kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, biến lý thuyết cách mạng thành hoạt động cách mạng.Những cống hiếnvĩ đại của Các-MácThø nhÊt: t×m ra quy luËt ph¸t triĨn cđa lÞch sư loµi ng­êi (B¶n chÊt cđa quy luËt nµy c¬ së h¹ tÇng quyÕt ®Þnh th­ỵng tÇng kiÕn trĩc)Thø hai: t×m ra quy luËt gi¸ trÞ thỈng d­Thø ba: cèng hiÕn quan träng h¬n c¶: sù kÕt hỵp gi÷a lÝ luËn vµ thùc tiƠn, biÕn lÝ thuyÕt c¸ch m¹ng khoa häc thµnh hµnh ®éng c¸ch m¹ngSơ đồ tóm tắt những cống hiến vĩ đại của Các MácGiống nhưĐác -uynMác(cống hiến 1)nhưng khơng chỉcĩ thế thơi (cống hiến 2) Lập luận theo lối kết cấu tầng bậc kết hợp với so sánh Cống hiến lớn lao hơn cả(cống hiến 3)Những cống này được sắp theo một trật tự tăng tiến cống hiến sau lớn hơn cống hiến trước. Để làm nổi bật cống hiến của Mác, Ăng- ghen đã so sánh Các Mác với Đác- uyn, với các nhà khoa học khác cùng thời đại. Các Mác nổi bật lên hàng đầu như là “nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại”. Thái độ và tình cảm của Aêng-ghen đối với Mác được thể hiện như thế nào qua bài điếu văn? 3. Thái độ, tình cảm của Engel đối với MácTuy là văn bản điếu văn nhưng không nói nhiều đến cái chết, mà nói nhiều đến cống hiến của Mác với cảm hứng, thái độ ca ngợi, đề cao.- Kết thúc bài điếu văn là một tiếng khóc bày tỏ tình cảm tiếc thương dưới hình thức một lời cầu nguyện:“Tên tuổi và sự nghiệp của ông đời đời sống mãi.” Tình cảm tiếc thương xuất phát tự đáy lòng, đồng thời là tình cảm đồng chí, tri kỷ.Mở rộngEm hiểu như thế nào về ý kiến “Oâng có thể có nhiều kẻ đối địch, nhưng chưa chắc đã có một kẻ thù riêng nào cả”? Tham gia vào việc lật đổ xã hội tư sản và các thiết chế nhà nước do nó dựng nên  Mác chống lại bất công, chống lại cường quyền, bạo quyền.Tham gia vào sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản hiện đại mà ông là người đầu tiên đem đến cho giai cấp ấy ý thức về địa vị và yêu cầu của mình, ý thức về điều kiện để tự giải phóng  Mác bênh vực những người lao động, những người cùng khổ, đem đến cho họ niềm tin vào hạnh phúc.Những cống hiến của Mác là tài sản chung của nhân loại, có giá trị hành động, mở đường cho nhân loại tiến lên  cống hiến của Mác có lợi cho nhân loại, cho giai cấp vô sản.Mở rộngHoạt động của Mác không phải phục vụ cho quyền lợi cá nhân, mà là phục vụ quyền lợi chung  “ông có nhiều kẻ đối địch, nhưng chưa chắc đã có một kẻ thù riêng nào cả.”III. GHI NHỚ Bằng lập luận chặt chẽ, kết hợp với biện pháp so sánh tăng tiến, Engel đã giúp chúng ta nhận thức sâu sắc những cống hiến vĩ đại của Mác đối với nhân loại.Trắc nghiệmCâu1: Văn bản ba cống hiến vĩ đại của Các Mác ra đời trong hoàn cảnh nào dưới đây?A. Sau khi Các Mác mất, Ăng- ghen làm bài điếu văn này và đọc trước mộ Mác.B. Bài viết ra đời khi Các Mác sống những ngày cuối cùng của mình trên giường bệnhC. Năm1883, Các Mác mất, Ăng- ghen làm bài điếu văn này và đọc trước mộ Mác. C©u 2: Bµi ®iÕu v¨n “Ba cèng hiÕn vÜ ®¹i cđa  C¸c M¸c" thĨ hiƯn néi dung g×?A. Bµy tá t×nh c¶m tiÕc th­¬ng v« h¹n cđa nh÷ng ng­êi céng s¶n tr­íc sù ra ®i cđa C¸c M¸cB. Ca ngỵi c«ng lao to lín cđa M¸c ®èi víi toµn nh©n lo¹iC. C¶ hai néi dung trªnCCâu3. Nghệ thuật lập luận của bài phát biểulập luận chặt chẽ kết hợp với biện pháp so sánh tương phản.B. lập luận chặt chẽ kết hợp với biện pháp so sánh tầng bậc.C. lập luận chặt chẽ kết hợp với biện pháp so sánh tương đồng.BHĐn gỈp l¹i