Bài giảng Ngữ văn lớp 10: Tác giả Nguyễn Trãi

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔTRƯỜNG THPT MANG THÍTLỚP 10/1NGUYỄN THỊ HẠNH HUỆ- Nguyễn Trãi (1380 – 1442) hiệu là Ức Trai, quê gốc ở làng Chi Ngại, sau dời về Nhị Khê. Thân phụ là Nguyễn Phi Khanh, thân mẫu là Trần Thị Thái. Ông sinh ra trong mật gia đình bên nội lẫn bên ngoại điều có hai truyền thống yêu nước và văn hóa văn học.I. CUỘC ĐỜINGUYỄN TRÃI Thuỡ nhỏ, Nguyễn Trãi phải chịu những mất mác đau thượng: 1407 giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Phi Khanh bị chúng đưa sang Trung Quốc, Nguyễn Trãi đã khắc sâu lời cha dặn, lập chí rửa nhục cho nước, rửa thù cho cha, tìm vào Lam Sơn theo Lê Lợi tham gia khỡi nghĩa, ông đã góp phần to lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc. 1428 khỡi nghĩa Lam Sơn toàn thắng, Ông thừa lệnh Lê Lợi viết Đại Cáo Bình Ngô và tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước nhưng bị vu oan và bắt giam sau đó được thả ra nhưng Ông không còn được tin dùng như trước. 1439 Nguyễn Trãi về ở ẩn ở Côn Sơn. 1464 Lê Thánh Tông minh oan cho Ông, cho sưu tầm lại thơ văn và cho con cháu sống sót làm quan. 1440 Lê Thái Tông mời Ông ra giúp nước 1442 sau vụ án Lệ Chi Viên, Nguyễn Trãi bị vu oan và bị khép và tội “tru di tam tộc”. Nguyễn Trãi là người anh hùng dân tộc, là danh nhân văn hóa thế giới, một nhân vật toàn tài hiếm có, đồng thời cũng là người phải chịu những nổi oan thiên thảm khóc nhất trong lịch sử văn học Việt Nam.II. SỰ NGHIỆP THƠ VĂN1) Những tác phẩm chính- Sáng tác bằng chữ Hán: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô Đại Cáo, Ức Trai thi tập, Chí Linh sơn phú . . .- Sáng tác bằng chữ Nôm: Quốc âm thi tập, Dư địa chí . . .2) Nguyễn Trãi – nhà văn chính luận kiệt suất.- Văn chính luận (Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo . . .) thể hiện tư tưởng chủ đạo là nhân nghĩa, đạo đức và thương dân.3) Nguyễn Trãi – nhà thơ trữ tình sâu sắc. Lí tưởng của người anh hùng là sự hòa quyện giữa lòng yêu nước với thương dân “. . . Bui một tấc lòng ưu ái cũ, Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông. Phẩm chất, ý chí của người anh hùng là đấu tranh chống cường quyền, bạo ngược. Nguyễn Trãi đau khi chứng kiến nghịch cảnh éo le cuả xã hội, đau trước thói đời đen bạc và mơ ước xã hội thái bình, thịnh trị. Nguyễn Trãi dành những tình cảm cho quê hương đất nước, thiên nhiên và con người.+ Thiên nhiên đã được đi vào thơ văn của Ông từ những hình ảnh dân dã và bình di nhất (bè rau muống – gánh mồng tơi).+ Thiên nhiên được Ôâng vẻ nên từ những bức giống như bức tranh lục xinh xắn.+ Giữ gìn vẻ nguyên sơ không làm tổn thương đến cảnh vật và những tình cảm bạn bè, tình cha con, nghĩa vua tôi luôn được Nguyễn Trãi đề cao: “ . . . Quân thân chưa báo lòng canh cánh, Tình phụ cơm trời áo cha.III. KẾT LUẬN Văn chương của Nguyễn Trãi hội tụ hai nguồn cảm hứng lớn của văn hóa dân tộc là yêu nước và nhân đạo. Về hình thức nghệ thuật, đóng góp ở hai bình diên: Thể loại và ngôn ngữ. Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận kiệt suất, nhà thơ khai sáng văn hóa tiếng Việt.TRƯỜNG THPT MANG THÍTKÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔDỒI DÀO SỨC KHỎENGUYỄN THỊ HẠNH HUỆ