Bài giảng Ngữ văn khối 12 - Việt bắc

Người thực hiện: Nguyễn Văn SơnKIÓM TRA BµI CòCHỌN CÂU HỎI 1 2 3 4Đ012345678910Nét đặc sắc nhất về nghệ thuật trong phong cách thơ Tố Hữu ?1 Mang tính hiện đại Mang tính dân tộc đậm đà Mang tính suy tưởng, triết lí Cả ba phương án a, b, c CAÂU HOÛI SOÁ 1Sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu có mấy tập thơ?Đ012345678910 7 tập thơ 6 tập thơ 5 tập thơ 4 tập thơ CAÂU HOÛI SOÁ 2 2Đ012345678910 Ý nào không phải là đặc điểm lớn trong phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu?3 CAÂU HOÛI SOÁ 3 Là thơ trữ tình chính trị Đậm chất sử thi và cảm hứng lãng mạn Đậm chất suy tư, triết lí Đậm đà tính dân tộcĐ012345678910Ý nào sau đây là cảm hứng chủ đạo của tập thơ “Việt Bắc”? Là tiếng hát say lí tưởng Là khúc ca ra trận Là khúc ca “gió lộng đường khơi rộng đất trời” Là bản hùng ca của cuộc kháng chiến chống Pháp4 CAÂU HOÛI SOÁ 4(Tố Hữu)I – TIỂU DẪN.1.Bài thơ Việt Bắc.a.Hoàn cảnh ra đời. Haùt ñoái ñaùp (giao duyeân)I – TIỂU DẪN.1.Bài thơ Việt Bắc.a.Hoàn cảnh ra đời.b.Kết cấuI – TIỂU DẪN.1.Bài thơ Việt Bắc.a.Hoàn cảnh ra đời.b.Kết cấuI – TIỂU DẪN.1.Bài thơ Việt Bắc 2.Đoạn tríchII – ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:1.20 câu đầu : Cảnh chia tay & lời người ở lại.a.8 câu đầu: Cảnh chia tay*4 câu đầu:- “.. mình có nhớ. Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng. .. mình có nhớ . Nhìn cây nhớ núi , nhìn sông nhớ nguồn ”Lời người ở lại ướm hỏi người ra đi về “nỗi nhớ” NỘI DUNG LỜI ƯỚM HỎI CỦA NGƯỜI Ở LẠI:Gợi về không gian nguồn cội, về thời gian nghĩa tình (15 năm,cây-núi;sông-nguồn) tâm trạng băn khoăn, lo lắng Sự nhắc nhở.. với người ra đi (mình có nhớ-nhớ)Ẩn chứa tâm trạng bịn rịn, nhớ thương, lưu luyến của người ở lại (mình-ta)- “ Tiếng ai tha thiết bên cồn Bâng khuâng trong dạ , bồn chồn bước đi Áo chàm đưa buổi phân li Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay ”* 4 câu sau :Tiếng lòng người về xuôi đầy xúc động, bângkhuâng, lưu luyến, bịn rịnNgười ở lạiTố Hữu đã dàn xong cảnh chia ly để từ đó nói chuyện ân tình Cách mạngb. 12 câu tiếp theo: Lời người ở lại nhắc nhở người ra đi“ - “ Mình đi, có nhớ những ngàyH /ảnh: “mưa, lũ”, “mây, mù”Từ ngữ bổ trợ , tăng tiến : “những”,“cùng”Tả thực :Ẩn dụ :Đặc trưng thiên nhiên Việt Bắc : khí hậu khắc nghiệt Gợi nhớ kỉ niệm buổi đầu vận động đấu tranh CM đầy gian khổ, khó khăn nguồn suối , những cùng ”Mưalũmâymùb. Lời người ở lại nhắc nhở người ra đi- “ Mình về, có nhớ chiến khuMiếng cơm chấm muối , mối thù nặng vai ?”cơm chấm muốithù nặng vaiH /ảnh: “ cơm chấm muối ”>< “ thù nặng vai ”Cuộc sống k/chiến gian khổ, thiếu thốnGợi nhớ đến ý chí chiến đấu, tinh thần đoàn kết, sẻ chia của đồng bào Việt Bắc - cán bộ cách mạngb. Lời người ở lại nhắc nhở người ra đi- “Mình về, rừng núi nhớ aiTrám bùi để rụng , măng mai để già Sự trống trải của mảnh đất và lòng người VBGợi tình cảm gắn bó thân thiết, sâu nặng của người ở lại đối với người về xuôi- “ Mình đi, có nhớ những nhàHắt hiu lau xám , đậm đà lòng sonCảnh sống đơn sơ, thiếu thốn, nghèo nàn, nhà tranh vách đất, lam lũGợi nhớ con người Việt Bắc tình nghĩa thủy chung son sắc, luôn cưu mang, chở che cho bộ đội ĐÌNH HỒNG THÁICÂY ĐA TÂN TRÀO- “ Mình về, còn nhớ núi nonNhớ khi kháng Nhật, thủa còn Việt MinhMình đi, mình có nhớ mìnhTân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ?”- “Mình về, còn nhớ núi nonNhớ khi kháng Nhật, thủa còn Việt MinhMình đi, mình có nhớ mìnhTân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa”Nhớ thời tiền khởi nghĩaNhớ địa danh kháng chiếnĐiệp từ “mình”: 3 lần(sáng tạo linh hoạt trong thơ Tố Hữu)Sự thống nhất, gắn bó khăng khít giữa Việt Bắc – Cách mạngGợi nhớ niềm tự hào về những ngày mùa thu Tháng TámTL: Đoạn thơ vừa là sự gợi nhớ cho người về vừa là sự tự bộc lộ nỗi nhớ của người ở lại→Đoạn thơ cho thấy rõ phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu.2. Còn lại:Lời đáp của người cán bộ về xuôi a. Bày tỏ tình cảm ân nghĩa, thủy chung với Việt Bắc.Phaân tích chaát tröõ tình chính trò qua lôøi leõ, gioïng ñieäu?­ Là lời thề “đinh ninh hai mặt một lời” của tình yêu đôi lứa thủy chung – cách nói của dân gian.­ Nghĩa tình hòa trộn trong đạo lí làm người “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Đó cũng là phẩm chất đạo đức của người cách mạng: nhớ nguồn – nhân dân. Tố Hữu đã “phải lòng nhân dân”. Nhớ cảnh Việt Bắc:- Vẻ đẹp rất thực, đơn sơ, dung dị, đậm sắc thái miền núi nhưng gợi cảm, thi vị:Traêng leân ñaàu nuùi, naéng chieàu löng nöôngNhôù töøng baûn khoùi cuøng söôngNhôù töøng röøng nöùa bôø tre- Cảnh thấm đẫm trong bề dày kỉ niệm xôn xao, rạo rực:Sôùm khuya beáp löûa ngöôøi thöông ñi veàÑoàng khuya ñuoác saùng nhöõng giôø lieân hoan- Cảnh trong hình ảnh, trong âm thanh. Thứ âm thanh thành dấu ấn không thể phai về Việt Bắc:Nhôù sao tieáng moõ röøng chieàuChaøy ñeâm neän coái ñeàu ñeàu suoái xab. Bộc lộ nỗi nhớ nhung da diết:Nhớ gì như nhớ người yêuÑoïc nhöõng caâu thô theå hieän veû ñeïp naøy?Nhôù Vieät Baéc, ngöôøi ñi nhôù nhöõng gì ôû ba khoå thô tieáp theo?* Nhớ người Việt Bắc:Ñoïc nhöõng caâu thô veà con ngöôøi Vieät Baéc?Thöông nhau chia cuõ saén luøiBaùt côm seû nöûa, chaên sui ñaép cuøngNhôù ngöôøi meï naéng chaùy löngÑòu con leân raãy beû töøng baép ngoâTHAÛO LUAÄNPhaân tích veû ñeïp taâm hoàn cuûa con ngöôøi Vieät Baéc?- Chân phương, mộc mạc trong lao động tần tảo của con người miền núi.- Rất ân tình, ân nghĩa trong phẩm chất cưu mang đùm bọc.Ta veà, mình coù nhôù taTa veà, ta nhôù nhöõng hoa cuøng ngöôøi.Röøng xanh hoa chuoái ñoû töôiÑeøo cao naéng aùnh dao gaøi thaét löng.Ngaøy xuaân mô nôû traéng röøngNhôù ngöôøi ñan noùn chuoát töøng sôïi giang.Ve keâu röøng phaùch ñoå vaøngNhôù coâ em gaùi haùi maêng moät mình.Röøng thu traêng roïi hoøa bìnhNhôù ai tieáng haùt aân tình thuûy chung. Cảnh và người hòa quyện ở đoạn thơ đặc sắc: Cảnh và người hòa quyện ở đoạn thơ đặc sắc:- Cảnh được bao quát trong không gian mênh mông và thời gian bốn mùa:+ Muøa ñoâng vôùi “hoa chuoái ñoû töôi”.+ Muøa xuaân vôùi “mô nôû traéng röøng”. Mùa hè với “ve kêu rừng phách đổ vàng”.Mùa thu với “trăng rọi hòa bình”. Núi rừng không hoang sơ mà rực rỡ sắc màu, mùa nào cũng đẹp một cách thơ mộng, lãng mạn. Một bức tranh tứ bình xuân, hạ, thu, đông kiểu mĩ học cổ điển rất cân xứng, hài hòa.Laø ngöôøi leân nöông vôùi “dao gaøi thaét löng” laáp laùnh naéng trôøi. Laø ngöôøi caàn maãn “ñan noùn chuoát töøng sôïi giang”+ Laø coâ sôn nöõ haùi maêng trong röøng vaéng gôïi caûm xuùc thi ca. Chân phương, mộc mạc nhưng con người Việt Bắc luôn sắt son trong “tiếng hát ân tình thủy chung”. Con người gắn với lao động đặc trưng của từng mùa Đoạn thơ là bức tranh của nỗi nhớ “hoa cùng người” hài hòa, cân đối.** Nhớ quá trình kháng chiến – hình ảnh chiến khu Việt Bắc: Từ buổi đầu đầy gian nan nhưng oai hùng:Cuoäc khaùng chieán ñöôïc taùi hieän ôû caùc khoå thô naøo? Theo trình töï naøo? - Chöõ “röøng” nhö ñöôïc raûi khaép, gôïi theá truøng ñieäp, vöõng chaõi cuûa tröôøng thaønh luõy theùp. Nhôù khi giaëc ñeán giaëc luøngRöøng caây nuùi ñaù ta cuøng ñaùnh TaâyNuùi giaêng thaønh luõy saét daøyRöøng che boä ñoäi, röøng vaây quaân thuø- Khoâng chæ quaân - daân maø caû röøng nuùi, ñaát trôøi cuøng “vaây quaân thuø”.Meânh moâng boán maët söông muøÑaát trôøi ta caû chieán khu moät loøng Đến trưởng thành, lớn mạnh, chiến thắng:Ñeâm ñeâm raàm raäp nhö laø ñaát rungQuaân ñi ñieäp ñieäp truøng truøngAùnh sao ñaàu suùng baïn cuøng muõ nan Daân coâng ñoû ñuoác töøng ñoaønBöôùc chaân naùt ña,ù muoân taøn löûa bayNghìn ñeâm thaêm thaúm söông daøyÑeøn pha baät saùng nhö ngaøy mai leânNhaän xeùt bieän phaùp tu töø vaø aâm ñieäu ôû ñoaïn thô?- Nhieàu hình aûnh töôïng tröng öôùc leä, pheùp cöôøng ñieäu.- Tieát taáu soâi noåi doàn daäp nhö khuùc quaân haønh.Ñoaïn thô naøo theå hieän söï lôùn maïnh tröôûng thaønh cuûa cuoäc khaùng chieán ôû Vieät Baéc? Là khúc tráng ca về chiến khu Việt Bắc, là bức tranh sử thi hoành tráng ngợi ca chủ nghĩa yêu nước của nhân dân anh hùng. Khổ cuối:Bác Hồ làm việc tại chiến khu Việt Bắc. Khoå cuoái ñaõ keát laïi ñieàu gì ? Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc -1950- Khaúng ñònh laïi nieàm tin töôûng, töï haøo veà Vieät Baéc. Nhieàu caâu nhö nhöõng chaâm ngoân khaúng ñònh chaân lí: Vieät Baéc laø “Queâ höông Caùch maïng döïng neân Coäng hoøa”.Đoạn thơ là những vần thơ mộc mạc,giản dị mà thắm thiết nghĩa tình: khẳng định niềm tin yêu của cả nước đối với Việt Bắc là vô bờ.Phương tiện vận chuyển thô sơ nhưng là sự kết tinh của khối đoàn kết đại dân tộcđã làm nên trận chiến lịch sử Điện Biên Phủ. Trận địa pháo ngay trong ngày đầu tiên của Chiến dịch khiến tướng lĩnh, quân sĩ Pháp ngạc nhiên trước sức mạnh của tinh thần đoàn kết Việt Nam. Ngày 6/12/53, tại Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. Chiều ngày 7/5/1954, lá cờ Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng Đờ Ca-xtơ-ri đánh dấu mốc son chói lọi của con người, đất nước Việt Nam. III. Kết luận:Coù theå khaùi quaùt chaát tröõ tình chính trò cuûa ñoaïn trích trong moät caâu ?1. “Việt Bắc” (và đoạn trích) là khúc tình ca và hùng ca về cuộc kháng chiến chống Pháp và nhân dân. 2. Nghệ thuật đậm đà tính dân tộc với: thể thơ lục bát, lối hát đối đáp, ngôn ngữ đậm sắc thái dân gian, giọng điệu trữ tình tha thiết kết hợp sử thi hào hùng.Toùm taét nhöõng ñaëc saéc ngheä thuaät ôû ñoaïn trích ?