Bài giảng Ngữ văn khối 11 - Đọc thơ: Tôi yêu em

`CHàO MừNG CáC THầY CÔVề Dự GIờ LớP 11D1 !TRường thpt HÀm LongA.X.PuskinI. Đọc – tìm hiểu chung.1. Tác giả Dựa vào phần tiểu dẫn, giới thiệu ngắn gọn về tác giả Puskin? Đọc thơ: Tôi yêu em- Puskin (1799-1837):- Cuộc đời Puskin gắn bó với số phận của nhân dân, đất nước, dũng cảm đấu tranh chống chế độ độc đoán Nga hoàng.- Puskin là một tài năng đa dạng nhưng trước hết và chủ yếu Puskin là một thi sĩ lừng danh với hơn 800 bài thơ trữ tình. - Vị trí: Puskin – “Mặt trời thi ca Nga”, Thơ Puskin thể hiện tuyệt đẹp tâm hồn Nga khao khát Tự DO và Tình yêu qua một tiếng nói Nga giản dị, trong sáng, thuần khiếtNhà thơ vĩ đại của nước NgaSinh ra, lớn lên trong“Thế kỉ bạo tàn” của nước Nga.A.X.PuskinI. Đọc – tìm hiểu chung.1. Tác giả Đọc thơ: Tôi yêu em2. Bài thơ: Tôi yêu em * Hoàn cảnh ra đời- Được khơi nguồn từ mối tình đơn phương, không thành của nhà thơ với A.A.Ô-lê-nhi-na.Tôi yêu em là một trong những bài thơ tình hay nhất của Puskin, được ví như “viên ngọc vô giá trong kho tàng thi ca Nga”. * Đọc – cảm nhận chung về bài thơ- Bài thơ được viết năm 1829 với những rung động, tình cảm chân thực mà bản thân nhà thơ trải nghiệm. A.X.PuskinI. Đọc – tìm hiểu chung.1. Tác giả Đọc thơ: Tôi yêu em2. Bài thơ: Tôi yêu em * Hoàn cảnh ra đời* Đọc – cảm nhận chung về bài thơBản dịch nghĩa Tụi đó yờu em: tỡnh yờu vẫn, cú lẽ Chưa tắt hẳn trong tõm hồn tụi;Nhưng hóy để nú khụng làm phiền em nữa;Tụi khụng muốn làm  em buồn vỡ bất cứ điều gỡ. Tụi đó yờu em lặng thầm, vụ vọng, Bị giày vũ khi bởi sự rụt rố, khi  bởi nỗi ghen tuụng;Tụi đó yờu em chõn thành như thế đú, dịu dàng như thế đú,Cầu Trời cho em  được người khỏc yờu thương cũng như thế.  Bản dịch thơ ( của Thỳy Toàn) Tụi yờu em: đến nay chừng cú thể Ngọn lửa tỡnh chưa hẳn đó tàn phai; Nhưng khụng để em bận lũng thờm nữa, Hay hồn em phải gợn búng u hoài. Tụi yờu em õm thầm, khụng hy vọng, Lỳc rụt rố, khi hậm hực lũng ghen, Tụi yờu em,yờu chõn thành, đằm thắm, Cầu cho em được người tỡnh như tụi đó yờu em Từ việc tìm hiểu hoàn cảnh ra đời, các điệp khúc “Tôi yêu em” trong bài thơ, hãy phát biểu cảm xúc chủ đạo của bài thơ?A.X.PuskinI. Đọc – tìm hiểu chung.1.Tác giả Đọc thơ: Tôi yêu em2. Bài thơ: Tôi yêu em * Hoàn cảnh ra đời* Đọc – cảm nhận chung về bài thơ- Bài thơ có thể coi là lời giãi bày, bộc bạch nồng nàn, tha thiết, lúc sôi nổi mạnh mẽ, lúc dịu nhẹ lắng sâu của một trái tim yêu đơn phương. Từ đó cất lên lời từ giã cho một mối tình không thành. Nhan đề, bố cục- Nhan đề “Tôi yêu em” do dịch giả Thuý Toàn đặt. Bố cục: 2 phần + 4 câu đầu + 4 câu sauĐọc thơ: Tôi yêu emI. Đọc – tìm hiểu chungTôi yêu em : đến nay chừng có thểNgọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phaiNhưng không để em bận lòng thêm nữaHay hồn em phải gợn bóng u hoài+ Cách xưng hô “tôi yêu em”Một tình yêu đẹp, bền vững, mãnh liệt, nồng nàn, trường cửu cùng với thời gian của nhân vật trữ tình dành cho em. diễn tả tinh tế trạng thái tình yêu của tôi – nhân vật trữ tình+ Bày tỏ: Tôi (đã) yêu em Tình yêu ấy (vẫn chưa tắt):(quá khứ)(hiện tại)như ngọn lửa tình còn nồng nàn, cháy bỏngA.X.PuskinII. Đọc – hiểu1. Bốn câu đầu - Câu 1,2Đó là tiếng nói của trái tim yêuĐọc thơ: Tôi yêu emI. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểu1. Bốn cõu đầu- Câu 1,2Tôi yêu em : đến nay chừng có thểNgọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phaiNhưng không để em bận lòng thêm nữaHay hồn em phải gợn bóng u hoàiThảo luận: Từ câu 1,2 sang câu 3,4 có sự chuyển hướng cảm xúc. Từ ngữ nào đánh dấu sự chuyển hướng đó? Hãy lý giải?+ Từ nhưng: dấu hiệu của sự chuyển hướng cảm xúc (Nếu) Tình yêu của tôi khiến em bận lòng, hồn em gợn bóng u hoài(Thì) Tôi sẽ dừng bước, từ giã tình yêu của mình để tâm hồn em thanh thản, yên tĩnhThể hiện sự trân trọng người yêu của một tình yêu cao thượng, “một nhân cách yêu”Như vậy, bốn câu thơ đầu có thể coi là lời giã biệt tình yêu rất đặc biệt của nhân vật trữ tình (Lời từ biệt cũng là lời bộc bạch của một tình yêu nồng nàn, sôi nổi, mãnh liệt).A.X.Puskin - Câu 3,4(Em không yêu tôi)(tiếng nói của lý trí)Đọc thơ: Tôi yêu emA.X.PuskinI. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểu1. Bốn cõu đầu2. Bốn cõu sauTụi yờu em õm thầm, khụng hy vọng, Lỳc rụt rố, khi hậm hực lũng ghen, Tụi yờu em, yờu chõn thành, đằm thắm, Cầu cho em được người tỡnh như tụi đó yờu emThảo luận: So sánh, đối chiếu chỉ ra sự thay đổi nhịp thơ, mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình ở đoạn trước và đoạn này (từ câu 3,4 đến câu 5,6)?-> Nhân vật trữ tình đang sống trong sự giày vò đau khổ, trong nỗi đau da diết của một tình yêu đơn phương- Giọng điệu cảm xúc thay đổi:Đoạn trên khép lại bằng sự kiểm soát của lý trí (giã biệt em) thì đoạn này mở ra các trạng thái cung bậc tình cảm của một trái tim yêu (ĐK Tôi yêu em)Thống nhất trong quy luật tình yêuCâu 5,6 :- Điệp khúc: Tôi yêu em lặp lại - Nhịp thơ nhanh- Những từ chỉ thời gian lúc, khi Xúc cảm tình yêu tuôn trào, dồn dậpYêu âm thầm, không hi vọngRụt rè, hậm hực ghen tuôngsong cũng rất đời, rất người.Những cung bậc tình cảm này nói lên điều gì ?Đọc thơ: Tôi yêu emA.X.PuskinI. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểu1. Bốn cõu đầu2. Bốn cõu sau- Cõu 5,6- Cõu 7,8:Tụi yờu em õm thầm, khụng hy vọng, Lỳc rụt rố, khi hậm hực lũng ghen, Tụi yờu em, yờu chõn thành, đằm thắm, Cầu cho em được người tỡnh như tụi đó yờu emSống trong sự giày vò, đau khổ nhân vật trữ tình có cách ứng xử như thế nào? “Tôi yêu em, chân thành như thế đó, dịu dàng như thế đó Cầu trời cho em được người khác yêu thương cũng như thế”+ Nhịp thơ nhanh, ngôn ngữ giản dị+ Cấu trúc “như thếnhư thế” Diễn tả sự thăng hoa của tình yêu chân thành, đằm thắm+ “Cầuem”Có thể hiểu như thế nào về lời cầu chúc ở câu 8 (Câu nói đó thể hiện sự vun vào hay duỗi ra trong tình cảm của nhân vật tôi)? Từ đó lý giải tại sao nói hai câu kết thúc bài thơ hàm chứa nhiều ý vị?Lời giã biệt của một tình yêu cao thượng, vị tha (hi sinh tình yêu của mình vì hạnh phúc người yêu).Lời tỏ tình độc đáo, sâu sắc (cách đặt vấn đề khôn khéo để khẳng định trong cuộc đời này không ai yêu em nhiều hơn tôi yêu em).Ngôn ngữ thơ giản dị, tinh tế, tính hàm súc caoTừ những điều đã biết, phát biểu quan niệm về một tình yêu chân chính?(Xuất hiện người khác - người thứ 3)Đọc thơ: Tôi yêu emA.X.PuskinI. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểuIII. Tổng kết Nhận xét về đặc điểm nghệ thuật thơ Puskin? Phát biểu cảm nhận về tâm hồn của Puskin và tình yêu của thi sĩ?- Thơ Puskin mang vẻ đẹp của sự giản dị, tinh tế, hàm súc, tính dân tộc cao- Sức hấp dẫn của thơ tình Puskin chính là tinh thần nhân văn cao cả, có khả năng thanh lọc, gột rửa tâm hồn con người, gieo mầm, nảy nở, phát triển trong con người cái đẹp, cái thiện...Puskin được coi là biểu tượng của văn hoá Nga, tâm hồn NgaĐọc thơ: Tôi yêu emA.X.PuskinI. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểuIII. Tổng kếtIV. Luyện tập1. Nhận định nào sau đây là phù hợp nhất với bài thơ “ Tôi yêu em ” của Puskin?A. Nhà thơ là người nghệ sĩ của ngôn từ.C. Hình ảnh mĩ lệ độc đáo, sử dụng nhiều biện pháp tu từ.B. Không trang sức rực rỡ cầu kì, vẻ ngọc của bài thơ sáng lên chủ yếu ở xu hướng vươn tới cái cao cả trong tâm hồn và tư tưởng.Đọc thơ: Tôi yêu emA.X.Puskin2. Nhận định nào sau đây không đúng với bài thơ “ Tôi yêu em ” của Puskin?A. Là bài thơ tình nổi tiếng của Puskin.C. Lời giãi bày tình yêu của Puskin được thể hiện qua ngôn từ giản dị, tinh tếB. Thấm đượm nỗi buồn trong sáng của một tâm hồn yêu đương chân thành, mãnh liệt, nhân hậu, vị tha của mối tình vô vọngD. Hình ảnh thơ mĩ lệ, độc đáo, sử dụng nhiều biện pháp tu từ.I. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểuIII. Tổng kếtIV. Luyện tậpĐọc thơ: Tôi yêu emA.X.Puskin3. Chỉ ra sự đồng điệu giữa bài thơ “Tôi yêu em” – Puskin với câu quan họ sau: “Người về em dặn câu rằngĐâu hơn người lấy, đâu bằng đợi em”?I. Đọc – tỡm hiểu chungII. Đọc hiểuIII. Tổng kếtIV. Luyện tậpchúc các thầy cô mạnh khoẻ !chúc các em học sinh học tốt !