Bài giảng Ngữ văn khối 11 - Bài: Cảm xúc mùa thu (Thu Hứng - Đỗ Phủ)

Bài: (Thu Hứng-Đỗ Phủ)Cảm xúc mùa thu1Thánh thi- Đỗ Phủ2I. Tiểu dẫnTác giả:-Đỗ Phủ (712-770), quê ở Hà Nam-Trung Quốc. Đỗ Phủ xuất thân trong gia đình có truyền thống Nho học và thơ ca lâu đời; sống trong nghèo khổ, chết trong bệnh tật.-Ông là nhà thơ hiện thực vĩ đại của Trung Quốc, là danh nhân văn hóa thế giới. Hiện còn 1500 bài thơ. -Đỗ Phủ được gọi là Thi thánh trong làng thơ.32. Hoàn cảnh sáng tácNăm 766, lúc nhà thơ đưa gia đình đi lánh nạn ở Quí Châu- Tứ Xuyên4Nguyên văn bằng chữ Hán bài thơ Thu Hứng-Đỗ Phủ5II. Đọc hiểu văn bảnCảnh mùa thu (4 câu đầu) Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm Vu Sơn, Vu Giáp khí tiêu sầm. Giang lang ba lãng kiêm thiên dũng, Tái thượng phong vân tiếp địa âm.6Lác đác rừng phong hạt móc sa7 Ngàn non hiu hắt khí thu lòa Lưng trời sóng gợn lòng sông thẳm8Mặt đất mây đùn cửa ải xa9Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm: cảnh rừng vào mùa thu có những sự thay đổi đến lạ lùng. Những hạt sương móc đang vùi dập làm điêu tàn rừng phong.Vu sơn, Vu giáp khí tiêu sâm: Cảnh núi và dòng sông đều nhuốm màu bi thương, hiu hắt.10Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâmVu Sơn Vu Giáp khí tiêu sầmGiang lam ba lãm kiêm thiên dũngTái thượng phong vân tiếp địa âm11 Giang lang ba lãng kiêm thiên dũng Tái thượng phong vân tiếp địa âm⇨Sóng vọt lên tận trời, mây sà xuống đất. Khung cảnh hiện lên vừa âm u, vừa hùng vĩ.Sơ kết: Cảnh ở Quỳ Châu thật tiêu điều, hiu hắt; vừa âm u, vừa dữ dội, hùng tráng gợi cảnh đời cũng điêu tàn, loạn li trong chiến trận.122. Nỗi lòng nhà thơ Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ, Cô chu nhất hệ cố viên tâm. Hàn y xứ xứ thôi đao xích, Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.13Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ,14 Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ Cô chu nhất hệ cố viên tâm+Lưỡng khai tha nhật lệ: hình ảnh khóm hoa cúc nở hai lần. Cánh hoa như bằng nước mắt, cũng là nước mắt của kẻ xa quê.+Cô chu: con thuyền lẻ loi, cố viên tâm: tấm lòng nhớ quê cũ.⇨Có sợi dây buộc chặt con thuyền lại bến và cũng buộc luôn trái tim của kẻ nhớ quê.15Con thuyền buộc chặt mối tình nhà16 Lạnh lùng giục kẻ tay đao thước Thành Bạch chày vang bóng ác tà17 Thành Bạch chày vang bóng ác tà1819 Lạnh lùng giục kẻ tay đao thước, Thành Bạch, chày vang bóng ác tà⇨Đây là những hình ảnh và âm thanh quen thuộc để chuẩn bị quần áo cho mùa đông. Càng làm cho khách li hương thêm não lòng, đau thương.2021III. Ghi nhớ Bài thơ là nỗi lòng riêng tư của Đỗ Phủ nhưng cũng chan chứa tâm sự yêu nước, thương đời. Nghệ thuật thơ Đường ở đây đã đạt tới trình độ mẫu mực.22Tranh thủy mặc23