Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 99: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống - Trần Thị Vân Anh

M«n: Ng÷ v¨n 9TuÇn 22 TiÕt 99:NGHỊ LUẬN VỀ MỘT SỰ VIỆC, HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNGTRƯỜNG THCS SÀI ĐỒNGGV: Trần Thị Vân AnhI. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNGBÖnh lÒ mÒBiÓu hiÖn Coi th­ường giê giÊc chung. ChØ coi träng thêi gian cña b¶n th©n. Hiện tượng phæ biÕn Nguyªn nh©n Do con người không có lòng tự trọngng va kh«ng t«n trọng người kh¸c ÍIch kỉ v« tr¸ch nhiệm với c«ng việc chungTác hại- Gây hại cho tập thể Gây hại cho những người tôn trọng giờ giấc. Căn bệnh khó chữaGiải pháp khắc phục- Mọi người phải biết tôn trọng và hợp tác lẫn nhau- Làm việc đúng giờ là tác phong của người có văn hoá* Nghị luận về một sự việc hiện tượng trong đời sống là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèngHiện tượng ô nhiễm môi trườngTiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèngSù viÖc ch¨m sãc gia ®×nh th­¬ng binh liÖt sÜ, ghi nhí c«ng lao cña c¸c liÖt sÜTiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèngI. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNGBÖnh lÒ mÒBiÓu hiÖn Coi th­êng giê giÊc chung. ChØ coi träng thêi gian cña b¶n th©n. C¨n bÖnh phæ biÕn vµ khã ch÷aNguyªn nh©n Do con người không có lòng tự trọngng và kh«ng t«n trọng người kh¸c Ích kỉ v« tr¸ch nhiệm với c«ng việc chungTác hại- Gây hại cho tập thể- Gây hại cho những người tôn trọng giờ giấc.Giải pháp khắc phục- Mọi người phải biết tôn trọng và hợp tác lẫn nhau- Làm việc đúng giờ là tác phong của người có văn hoá* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng7Tình hình giao thông đường bộ7I. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNGHiÖn t­îng mÊt an toµn giao th«ngBiÓu hiÖn Kh«ng chÊp hµnh luËt lÖ giao th«ng: §ua xe, l¹ng l¸ch, ®¸nh vâng, phãng nhanh,v­ît Èu...Nguyªn nh©n §e do¹ søc khoÎ, tÝnh m¹ng con ng­êi. G©y mÊt trËt tù an toµn x· héi ThiÖt h¹i lín vÒ kinh tÕ.Tác hại- Do con ng­êi thiÕu ý thøc, vi ph¹m luËt giao th«ng.- Ph­¬ng tiÖn vµ ®­êng x¸ cßn nhiÒu h¹n chÕGiải pháp khắc phục N©ng cao ý thøc chÊp hµnh luËt giao th«ng. Xö ph¹t nghiªm minh nh÷ng hµnh vi vi ph¹m N©ng cÊp ®­êng x¸, kiÓm tra ph­¬ng tiÖn. * Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ * Nội dung bài nghị luân: nêu rõ sự việc hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viết.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng * Về hình thức: - Bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng.I. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNG * Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ . * Nội dung bài nghị luân: nêu rõ sự vật hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viếtMë bµi: (§o¹n 1) Giíi thiÖu chung vÒ sù viÖc hiÖn t­îng.Th©n bµi: - §o¹n 2: Nªu biÓu hiÖn cña sù viÖc, hiÖn t­îng. - §o¹n 3: ChØ râ nguyªn nh©n - §o¹n 4: Nªu t¸c h¹i cña hiÖn t­îngKÕt bµi: (§o¹n 5) Bµy tá quan ®iÓm, nªu gi¶I ph¸p kh¾c phôc.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng Trong ®êi sèng hiÖn nay cã mét hiÖn t­îng kh¸ phæ biÕn, mäi ng­êi ®Òu thÊy nh­ng th­êng bá qua. §ã lµ bÖnh lÒ mÒ mµ coi th­êng giờ giÊc lµ mét biÓu hiÖn. Cuéc häp Ên ®Þnh vµo lóc 8 giê s¸ng mµ 9 giê míi cã ng­êi ®Õn. GiÊy mêi héi th¶o ghi 14 giê mµ m·i ®Õn 15 giê mäi ng­êi míi cã mÆt. HiÖn t­îng nµy xuÊt hiÖn nhiÒu trong c¬ quan, ®oµn thÓ, trë thµnh mét bÖnh khã ch÷a. Nh÷ng ng­êi lÒ mÒ Êy, khi ra s©n bay, lªn tµu ho¶, ®i nhµ h¸t ch¾c lµ kh«ng d¸m ®Õn muén, bëi ®Õn muén lµ h¹i ngay ®Õn quyÒn lîi thiÕt th©n cña hä. Nh­ng ®i häp, héi th¶o lµ viÖc chung, cã ®Õn muén còng kh«ng thiÖt g×. ThÕ lµ hÕt chËm lÇn nµy ®Õn chËm lÇn kh¸c, bÖnh lÒ mÒ kh«ng söa ®­îc. LËp luËn, chøng minh (dÉn chøng cô thÓ x¸c thùc)LËp luËn so s¸nh ®èi chiÕu Trong ®êi sèng hiÖn nay cã mét hiÖn t­îng kh¸ phæ biÕn, mäi ng­êi ®Òu thÊy nh­ng th­êng bá qua. §ã lµ bÖnh lÒ mÒ mµ coi th­êng giờ giÊc lµ mét biÓu hiÖn. Cuéc häp Ên ®Þnh vµo lóc 8 giê s¸ng mµ 9 giê míi cã ng­êi ®Õn. GiÊy mêi héi th¶o ghi 14 giê mµ m·i ®Õn 15 giê mäi ng­êi míi cã mÆt. HiÖn t­îng nµy xuÊt hiÖn nhiÒu trong c¬ quan, ®oµn thÓ, trë thµnh mét bÖnh khã ch÷a. Nh÷ng ng­êi lÒ mÒ Êy, khi ra s©n bay, lªn tµu ho¶, ®i nhµ h¸t ch¾c lµ kh«ng d¸m ®Õn muén, bëi ®Õn muén lµ h¹i ngay ®Õn quyÒn lîi thiÕt th©n cña hä. Nh­ng ®i häp, héi th¶o lµ viÖc chung, cã ®Õn muén còng kh«ng thiÖt g×. ThÕ lµ hÕt chËm lÇn nµy ®Õn chËm lÇn kh¸c, bÖnh lÒ mÒ kh«ng söa ®­îc. TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèngTiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng BÖnh lÒ mÒ suy cho cïng lµ do mét sè ng­êi thiÕu tù träng vµ ch­a biÕt t«n träng ng­êi kh¸c t¹o ra. Hä chØ quý thêi gian cña m×nh mµ kh«ng t«n träng thêi gian cña ng­êi kh¸c. Hä kh«ng coi m×nh lµ ng­êi cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc chung cña mäi ng­êi. BÖnh lÒ mÒ g©y h¹i cho tËp thÓ. §i häp muén nhiÒu vÊn ®Ò kh«ng ®­îc bµn b¹c thÊu ®¸o, hoÆc khi cÇn l¹i ph¶i kÐo dµi thêi gian. BÖnh lÒ mÒ g©y h¹i cho nh÷ng ng­êi biÕt t«n träng giê giÊc. Ai ®Õn ®óng giê l¹i cø ph¶i ®îi ng­êi ®Õn muén. BÖnh lÒ mÒ cßn t¹o ra tËp qu¸n kh«ng tèt: Muèn ng­êi dù ®Õn ®óng giê nh­ mong muèn, giÊy mêi th­êng ph¶i ghi giê khai m¹c sím h¬n 30 phót hay 1 giê! Cuéc sèng v¨n minh hiÖn ®¹i ®ßi hái mäi ng­êi ph¶i t«n träng lÉn nhau vµ hîp t¸c víi nhau. Nh÷ng cuéc häp kh«ng thËt cÇn thiÕt th× kh«ng nªn tæ chøc. Nh­ng h÷ng cuéc häp cÇn thiÕt th× mäi ng­êi cÇn tù gi¸c tham dù ®óng giê. Lµm viÖc ®óng giê lµ t¸c phong cña ng­êi cã v¨n hãa.LËp luËn ph©n tÝch (lÝ lÏ chÆt chÏ, thuyÕt phôc)Kh¸i qu¸t, ®¸nh gi¸I. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNGMë bµi: (§o¹n 1) Giíi thiÖu chung vÒ sù viÖc hiÖn t­îng (LËp luËn chøng minh)Th©n bµi: - §o¹n 2: Nªu biÓu hiÖn (LËp luËn so s¸nh). - §o¹n 3: Nguyªn nh©n (LËp luËn ph©n tÝch) - §o¹n 4: Nªu t¸c h¹i (LËp luËn ph©n tÝch)KÕt bµi: (§o¹n 5) Bµy tá quan ®iÓm, nªu gi¶I ph¸p kh¾c phôc (Tæng hîp ®¸nh gi¸)* Về hình thức: - Bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng. Luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp, lời văn chính xác sinh độngTiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng * Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ * Nội dung bài nghị luân: nêu rõ sự việc hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viết.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng* Về hình thức: - Bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng - Luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp, lời văn chính xác sinh độngI. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNG* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ * Nội dung bài nghị luân: nêu rõ sự vật hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viếtI. LuyÖn tËpBµi tËp 1: Em h·y nhËn diÖn ®óng kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng. HiÖn t­îng häc sinh ham mª ch¬i ®iÖn tö, sao nh·ng viÖc häc hµnh.Suy nghÜ vÒ c©u tôc ng÷ “¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y”.Bµn vÒ hiÖn t­îng nãi dèi.Suy nghÜ vÒ nh©n vËt anh thanh niªn trong truyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa Pa” cña NguyÔn Thµnh Long.Suy nghÜ vÒ hiÖn t­îng r¸c th¶i.* Về hình thức: - Bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng - Luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp, lời văn chính xác sinh độngI. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNG* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ * Nội dung bài nghị luân: nêu rõ sự vật hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viếtI. LuyÖn tËpBµi tËp 2: Th¶o luËn nhãmT×m c¸c sù vËt, hiÖn t­îng cã ý nghÜa x· héi ®¸ng viÕt mét bµi nghÞ luËn.Nhãm 1: T×m 5 sù viÖc, hiÖn t­îng ®¸ng khen (trong ph¹m vi nhµ tr­êng)Nhãm 2: T×m 5 sù viÖc hiÖn t­îng ®¸ng chª (trong ph¹m vi nhµ tr­êng)Nhãm 3: T×m 5 sù viÖc hiÖn t­îng tèt trong x· héi ®¸ng biÓu d­¬ng.Nhãm 4: T×m 5 sù viÖc hiÖn t­îng ®¸ng phª ph¸n trong x· héi.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèng* Về hình thức: - Bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng - Luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp, lời văn chính xác sinh độngI. T×m HIÓU BµI NGHÞ LUËN VÒ MéT Sù VIÖC, HIÖN T¦îNG §êI SèNG* Nghị luận về sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự viêc hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ * Nội dung bài nghị luân: nêu rõ sự vật hiện tượng, phân tích mặt đúng sai, lợi hại, chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viếtIi. LuyÖn tËpBµi tËp 3: Cho biÕt hiÖn t­îng sau ®©y cã ®¸ng viÕt mét bµi nghÞ luËn kh«ng? V× sao? “Mét cuéc ®iÒu tra 2000 thanh niªn nam ë Hµ néi n¨m 1981 cho thÊy: Tõ 11 ®Õn 15 tuæi 25% c¸c em ®· hót thuèc l¸; tõ 16 ®Õn 20: 52%; trªn 20 tuæi: 80%. TØ lÖ nµy ngang víi c¸c n­íc ch©u ¢u. Trong sè c¸c em hót thuèc l¸ cã ®Õn 80% l©u l©u cã triÖu chøng nh­ ho hen, kh¹c ®êm, ®au ngùc, cßn trong sè nh÷ng em kh«ng hót chØ cã kh«ng ®Õn 1% c¸c triÖu chøng Êy.”(Theo NguyÔn Kh¾c ViÖn) Sù viÖc hiÖn t­îng trªn ®¸ng viÕt mét bµi nghÞ luËn v× nã cã ý nghÜa x· héi s©u s¾c: Hót thuèc l¸ hñy ho¹i søc kháe, ®e do¹ tÝnh m¹ng con ng­êi, tốn tiền bạc. Lµm « nhiÔm m«i tr­êng, g©y h¹i ®Õn søc kháe nh÷ng ng­êi xung quanh.TiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèngTiÕt 99: NghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn t­îng ®êi sèngHép quµ may m¾n Häc thuéc phÇn ghi nhíT×m hiÓu, chu©n bÞ bµi: C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ sù viÖc hiÖn t­îng ®êi sèngH­íng dÉn vÒ nhµXin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh