Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 116: Mùa xuân nho nhỏ

các thầy cô giáo về dự tiết học Nhiệt liệt chào mừng Ngữ văn 9 Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải I. đ ọc , tim hiểu ch ỳ thớch 1. đ ọc . Mọc giưa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng . Mùa xuân người cầm súng Lộc giát đ ầy trên lưng Mùa xuân người ra đ ồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả nh ư hối hả Tất cả nh ư xôn xao Đ ất nước bốn ngàn năm Vất vả và gian lao Đ ất nước nh ư vì sao Cứ đi lên phía trước Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hoà ca Một nốt trầm xao xuyến Một mùa xuân nho nhỏ Lạng lẽ dâng cho đ ời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc Mùa xuân ta xin hát Câu Nam ai , Nam bình Nước non ngàn dạm minh Nước non ngàn dặm tinh Nhịp phách tiền đ ất Huế Thanh Hải Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải I. đ ọc , tim hiểu ch ỳ thớch 1. đ ọc . 2. Chú thích a) Tác gi ả Nh à th ơ Thanh Hải (1930 - 1980), tên thật là Phạm Bá Ngoãn . Qu ê huyện Phong đ iền , Thừa Thiên Huế . Ô ng hoạt đ ộng nghệ thuật từ cuối nhưng nam kháng chiến chống Pháp , là nh à th ơ tiêu biểu cho van chương cách mạng Việt Nam. Là một trong những cây bút có công xây dựng nền van học cách mạng từ nhưng ngày đ ầu . Phong cách th ơ Thanh Hải hồn hậu tự nhiên , trong sáng , thiết tha , sâu lắng. Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải I. đ ọc , tìm hiểu ch ỳ thớch 1. đ ọc . 2. Chú thích a) Tác gi ả - Các tác phẩm chính : +) Nhưng đ ồng chí tr ung kiên (1962). +) Huế mùa xuân - 2 tập (1970-1975). +) Dấu võng trường sơn (1977). +) Mưa xuân đ ất này (1982). +) Th ơ Thanh Hải (1982). Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải I. đ ọc , tim hiểu ch ỳ thớch 1. đ ọc . 2. Chú thích a) Tác gi ả: b) Tác phẩm : - Bài th ơ “ Mùa xuân nho nhỏ ” đư ợc sáng tác vào tháng 11-1980 ( một tháng trước khi nh à th ơ qua đ ời ). - Bài th ơ đư ợc in trong tập “ Th ơ Việt Nam ” (1945 - 1985), NXBHN, 1987. - Bài th ơ thể hiện niềm thiết tha yêu cuộc sống , yêu đ ất nước và ư ớc nguyện giản dị , chân thành của nh à th ơ Thanh Hải . c) Từ khó : (SGK) 3. Thể th ơ: 5 ch ữ 4. Bố cục : 4 phần : Khổ 1 : Cảm xúc của nh à th ơ trước mùa xuân của thiên nhiên , đ ất trời . Khổ 2,3 : Suy nghĩ của nh à th ơ trước mùa xuân đ ất nước , cách mạng. Khổ 4,5: Ư ớc nguyện chân thành của nh à th ơ. Khổ 6: Lời ngợi ca qu ê hương đ ất nước qua làn đ iệu dân ca Huế . Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải I. đ ọc, tìm hiểu vn bản I. đ ọc, tìm hiểu ch ỳ thớch 1. Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời. Mọc giưa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. Hinh ảnh dòng sông xanh bông hoa tím biếc con chim chiền chiện Âm Thanh Tiếng chim chiền chiện hót vang trời. => Hinh ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi. Tiết 116 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải I. đ ọc , tìm hiểu văn bản I. đ ọc , tìm hiểu ch ỳ thớch 1. Cảm xúc của nh à th ơ trước mùa xuân của thiên nhiên , đ ất trời . Mọc giưa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng . => Hình ả nh chọn lọc , màu sắc tươi thắm, đ ặc trưng , âm thanh rộn rã, vui tươi . Nghệ thuật : + đảo trật tự cú pháp . + Sử dụng từ láy gợi tả. + ẩ n dụ chuyển đ ổi cảm giác . Mọc giưa dòng sông xanh Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng . * Tóm lại : Với nhưng nét chấm phá và hinh ả nh th ơ đ ộc đáo, tác gi ả phác hoạ lên bức tranh thiên nhiên xứ Huế đ ẹp một cách th ơ mộng , duyên dáng , có chiều dài của dòng sông , chiều cao của bầu trời và chiều sâu của cảm xúc (say sưa , ngây ngất ). * Luyện tập Bài tập 1 : Phép tu từ nào đư ợc sử dụng trong đoạn th ơ: “ Ơi con chim chiền chiện  Hút chi mà vang trời  Từng giọt long lanh rơi  Tụi đưa tay tụi hứng ” A. Hoán dụ B. ẩ n dụ C. So sánh D. Đ iệp từ B