Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 34 : Chữa lỗi dùng quan hệ từ

 Gi¸o viªn d¹y : NguyÔn ThÞ Hiªn Ngữ văn 7 - Tiết 34 : Chữa lỗi dùng quan hệ từ  Ng÷ v¨n 7 KiÓm tra bµi cò C©u hái Thế nào là quan hệ từ ? Khi nào không dùng quan hệ từ ? Đáp án : - Quan hệ từ là những từ dùng để biểu thị các ý nghĩa quan hệ như sở hữu, so sánh, nhân quả….giữa các bộ phận của câu hay giữa câu với câu trong đoạn văn. - Khi thêm hoặc bớt quan hệ từ mà ý nghĩa của từ, câu không thay đổi thì không cần dùng quan hệ từ.   TiÕt 34 ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ TiÕt 34ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. §Ó 2 c©u sau râ nghÜa, ta cÇn thªm quan hÖ tõ nµo ? a) §õng nªn nh×n h×nh thøc ®¸nh gi¸ kÎ kh¸c.  §õng nªn nh×n h×nh thøc mµ (hoÆc ®Ó) ®¸nh gi¸ kÎ kh¸c. b) C©u tôc ng÷ nµy chØ ®óng x· héi x­a, cßn ngµy nay th× kh«ng ®óng.  C©u tôc ng÷ nµy chØ ®óng ®èi víi x· héi x­a, cßn ®èi víi x· héi ngµy nay th× kh«ng ®óng. I- Bµi häc : c¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. Bµi tËp 1 : Thªm quan hÖ tõ thÝch hîp ( cã thÓ thªm hoÆc bít mét vµi tõ kh¸c) ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau ®©y : Nã ch¨m chó nghe kÓ chuyÖn ®Çu ®Õn cuèi.  Nã ch¨m chó nghe kÓ chuyÖn tõ ®Çu ®Õn cuèi. Con xin b¸o mét tin vui cha mÑ mõng.  Con xin b¸o mét tin vui ®Ó (cho) cha mÑ mõng. TiÕt 34ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. VÝ dô : Nhµ em ë xa tr­êng bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê. (2 vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc cã hµm ý t­¬ng ph¶n.) b) Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng.(Hai vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc chØ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n.) H·y t×m quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong 2 c©u trªn ? Hµ Néi TiÕt 34ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ nh­ng v× vµ ®Ó VÝ dô : Nhµ em ë xa tr­êng bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê. (2 vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc cã hµm ý t­¬ng ph¶n.) b) Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng.(Hai vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc chØ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n.) H·y t×m quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong 2 c©u trªn ? vµ VÝ dô : Nhµ em ë xa tr­êng bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê. (2 vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc cã hµm ý t­¬ng ph¶n.) b) Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng.(Hai vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc chØ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n.) H·y t×m quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong 2 c©u trªn ? vµ VÝ dô : Nhµ em ë xa tr­êng bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê. (2 vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc cã hµm ý t­¬ng ph¶n.) b) Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng.(Hai vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc chØ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n.) H·y t×m quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong 2 c©u trªn ? vµ VÝ dô : Nhµ em ë xa tr­êng bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê. (2 vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc cã hµm ý t­¬ng ph¶n.) b) Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng. (Hai vÕ cña c©u diÔn ®¹t hai sù viÖc chØ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n.) H·y t×m quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong 2 c©u trªn ? vµ ®Ó nh­ng v× TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. Bµi tËp 2 : Thay c¸c quan hÖ tõ dïng sai trong c¸c c©u sau ®©y b»ng nh÷ng quan hÖ tõ thÝch hîp. - Ngµy nay,chóng ta còng cã quan niÖm cha «ng ta ngµy x­a, lÊy ®¹o ®øc, tµi n¨ng lµm träng. - n­íc s¬n cã ®Ñp ®Õn mÊy mµ chÊt gç kh«ng tèt th× ®å vËt còng kh«ng bÒn ®­îc. - Kh«ng nªn chØ ®¸nh gi¸ con ng­êi h×nh thøc bªn ngoµi mµ nªn ®¸nh gi¸ con ng­êi nh÷ng hµnh ®éng , cö chØ, c¸ch ®èi xö cña hä. nh­ Dï víi Tuy b»ng b»ng vÒ vÒ TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. V× sao c¸c c©u sau thiÕu chñ ng÷ ? H·y ch÷a l¹i cho c©u v¨n ®­îc hoµn chØnh. a) c©u ca dao “C«ng cha nh­ nói Th¸i S¬n, NghÜa mÑ nh­ n­íc trong nguån ch¶y ra” cho thÊy c«ng lao to lín cña cha mÑ ®èi víi con c¸i. b) h×nh thøc cã thÓ lµm t¨ng gi¸ trÞ néi dung ®ång thêi h×nh thøc cã thÓ lµm thÊp gi¸ trÞ néi dung. Qua VÒ V× sao c¸c c©u sau thiÕu chñ ng÷ ? H·y ch÷a l¹i cho c©u v¨n ®­îc hoµn chØnh. a) c©u ca dao “C«ng cha nh­ nói Th¸i S¬n, NghÜa mÑ nh­ n­íc trong nguån ch¶y ra” cho thÊy c«ng lao to lín cña cha mÑ ®èi víi con c¸i. b) h×nh thøc cã thÓ lµm t¨ng gi¸ trÞ néi dung ®ång thêi h×nh thøc cã thÓ lµm thÊp gi¸ trÞ néi dung. Qua VÒ TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. Bµi tËp 3 : Ch÷a l¹i c¸c c©u v¨n sau cho hoµn chØnh. §èi víi b¶n th©n em cßn nhiÒu thiÕu sãt, em høa sÏ tÝch cùc söa ch÷a.  B¶n th©n em cßn nhiÒu thiÕu sãt, em høa sÏ tÝch cùc söa ch÷a. Víi c©u tôc ng÷ “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch” cho em hiÓu ®¹o lý lµm ng­êi lµ ph¶i gióp ®ì ng­êi kh¸c.  C©u tôc ng÷ “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch” cho em hiÓu ®¹o lý lµm ng­êi lµ ph¶i gióp ®ì ng­êi kh¸c. Qua bµi th¬ nµy ®· nãi lªn t×nh c¶m cña B¸c Hå ®èi víi thiÕu nhi.  Bµi th¬ nµy ®· nãi lªn t×nh c¶m cña B¸c Hå ®èi víi thiÕu nhi. TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. VÝ dô : a) Nam lµ mét häc sinh giái toµn diÖn. Kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n to¸n, kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n v¨n. ThÇy gi¸o rÊt khen Nam. b) Nã thÝch t©m sù víi mÑ, kh«ng thÝch víi chÞ. C©u hái : 1/ T×m c¸c quan hÖ tõ ë nh÷ng c©u in ®Ëm. 2/ C¸c quan hÖ tõ nµy cã t¸c dông liªn kÕt c¸c bé phËn cña c©u víi nhau kh«ng ? 3/ Em h·y söa l¹i c¸c c©u trªn cho ®óng. (kh«ng nh÷ng) (Víi) Th¶o luËn nhãm 4 TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. 4- Dïng quan hÖ tõ mµ kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt.  Ghi nhí (SGK) VÝ dô : Nam lµ mét häc sinh giái toµn diÖn. Kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n to¸n, kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n v¨n. ThÇy gi¸o rÊt khen Nam.  Nam lµ mét häc sinh giái toµn diÖn. Kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n to¸n, kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n v¨n mµ cßn giái vÒ nhiÒu m«n kh¸c n÷a. ThÇy gi¸o rÊt khen Nam. Nã thÝch t©m sù víi mÑ, kh«ng thÝch víi chÞ.  Nã thÝch t©m sù víi mÑ, kh«ng thÝch t©m sù víi chÞ. TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. 4- Dïng quan hÖ tõ mµ kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt. Ghi nhí (SGK) II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 4 (lµm viÖc c¸ nh©n ) §iÒn ch÷ § vµo « trèng ë cuèi c©u dïng quan hÖ tõ ®óng, ch÷ S vµo « trèng ë cuèi c©u dïng quan hÖ tõ sai. Nhê cè g¾ng häc tËp nªn nã ®¹t thµnh tÝch cao. T¹i nã kh«ng cÈn thËn nªn nã ®· gi¶i sai bµi to¸n. Chóng ta ph¶i sèng cho thÕ nµo ®Ó chan hoµ víi mäi ng­êi. C¸c chiÕn sÜ ®· anh dòng chiÕn ®Êu ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp cña d©n téc. Ph¶i lu«n lu«n chèng t­ t­ëng chØ bo bo b¶o vÖ b¶n th©n cña m×nh. Sèng trong x· héi cña phong kiÕn ®­¬ng thêi, nh©n d©n ta bÞ ¸p bøc bãc lét v« cïng tµn b¹o. NÕu trêi m­a, con ®­êng nµy sÏ rÊt tr¬n. Gi¸ trêi m­a, con ®­êng nµy sÏ rÊt tr¬n. § § § § S S S S TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. 4- Dïng quan hÖ tõ mµ kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt. Ghi nhí (SGK) II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 5 : Em h·y trao ®æi bµi tËp lµm v¨n víi b¹n bªn c¹nh; ®äc vµ ph¸t hiÖn c¸c lçi sai vÒ quan hÖ tõ trong bµi (nÕu cã) vµ gãp ý víi b¹n c¸ch ch÷a. I- Bµi häc : C¸c lçi th­êng gÆp vÒ quan hÖ tõ 1- ThiÕu quan hÖ tõ. 2- Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa. 3- Thõa quan hÖ tõ. 4- Dïng quan hÖ tõ mµ kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt. Ghi nhí (SGK) II. LuyÖn tËp. TiÕt 34Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ Khi dïng quan hÖ tõ ta th­êng gÆp nh÷ng lçi g× ? III. Bµi tËp vÒ nhµ : §äc vµ ph¸t hiÖn c¸c lçi sai trong c¸c bµi tËp lµm v¨n vµ söa l¹i nh÷ng lçi sai ®ã cho ®óng. Nghiªn cøu tr­íc bµi : Tõ ®ång nghÜa. vui KHáE, H¹NH PHóC !