Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 5: Từ mượn - Đinh Thị Huyền Nga

Chµo mõng c¸c thÇy gi¸o , c« gi¸oVÒ dù giê líp 6A2GV:ĐINH THỊ HUYỀN NGATiết 5TỪ MƯỢN I. TỪ THUẦN VIỆT VÀ TỪ MƯỢN:1. VD SGK/ T242. Nhận xét:- Trượng là đơn vị đo độ dài, bằng mười thước Trung Quốc cổ (tức 3,33 mét), có thể hiểu là rất cao.- Tráng sĩ là người có sức lực cường tráng, chí khí mạnh mẽ, hay làm việc lớn.Giải thích nghĩa của từ trượng, tráng sĩ trong câu:Chú bé vùng dậy, vươn vai một cái bỗng biến thành tráng sĩ mình cao hơn trượng . Đây là những từ mượn của tiếng Hán (Trung Quốc). 壯士丈TrượngTráng sĩI. TỪ THUẦN VIỆT VÀ TỪ MƯỢN:1. VD SGK/ T242. Nhận xét:a, Các từ trượng,tráng sĩ có nguồn gốc từ từ mượn của tiếng Hán (Trung Quốc).Trong các từ dưới đây, những từ nào được mượn từ tiếng Hán? Những từ nào được mượn từ các ngôn ngữ khác ? sứ giả, ti vi, xà phòng, buồm, mít tinh, ra đi ô, gan, điện, ga, bơm, xô viết, giang sơn, in-ter-nét.- Các từ có nguồn gốc nước ngoài :   ra-đi-ô, in-tơ-nét. b, Phân loại dựa vào hình thức chữ viết, ta có thể nhận diện được : - Các từ mượn từ tiếng Hán: ti vi, xà phòng, mít tinh, ga,  - Các từ cũng có nguồn gốc Ấn Âu nhưng đã được Việt hoá ở mức độ cao và có hình thức viết như chữ Việt:  giang sơn, gan, điện.   bơm, Xô Viết,... sứ giả, 2. Nhận xét:a, Các từ trượng,tráng sĩ có nguồn gốc từ từ mượn của tiếng Hán (Trung Quốc).- Từ mượn chưa được Việt hoá hoàn toàn:c, Cách viết các từ mượn nói trên:viết có dấu gạch ngang giữa các tiếng.- Từ mượn có nguồn gốc Ấn Âu nhưng đã được Việt hoá cao:viết như từ thuần Việt. - Từ mượn có nguồn gốc từ tiếng Hán:viết như từ thuần Việt.b, Phân loại dựa vào hình thức chữ viết, ta có thể nhận diện được . 2. Nhận xét:a, Các từ trượng,tráng sĩ có nguồn gốc từ từ mượn của tiếng Hán (Trung Quốc).d, Kết luận:2. Nhận xét:=> Từ thuần Việt: là từ do ông cha ta tự sáng tạo nên (tiếng mẹ đẻ). VD: nhà, cửa, ăn, uống...=> Từ mượn: là từ vay mượn của tiếng nước ngoài để biểu thị những sự vật, hiện tượng, đặc điểm... mà tiếng Việt chưa có từ thích hợp để biểu thị. VD: sính lễ, in - tơ – net, tráng sĩ, tivi *Lí do mượn: - Do từ thuần Việt còn thiếu để gọi tên sự vật- Do chiến tranh xâm lược.- Do hàng xóm láng giềng.- Do hội nhập kinh tếI. TỪ THUẦN VIỆT VÀ TỪ MƯỢN:1. VD SGK/ T242. Nhận xét:3. Ghi nhớ 1: SGK/T25II. NGUYÊN TẮC MƯỢN TỪ:Mặt tiêu cực: làm cho ngôn ngữ dân tộc bị pha tạp. Nếu lạm dụng sẽ làm cho ngôn ngữ dân tộc kém trong sáng.1. Ví dụ SGK/T24 : Mặt tích cực: làm giàu ngôn ngữ dân tộc.2. Nhận xét:3. Ghi nhớ 2: SGK/T25II. NGUYÊN TẮC MƯỢN TỪ:1. Ví dụ SGK/T24 :2. Nhận xét:3. Ghi nhớ 2: SGK/T25 Nguyên tắc mượn từ: Mượn khi từ thuần Việt bị thiếu. Mượn khi cần tạo sự trang trọng, nhã nhặn, lịch sự. Không lạm dụng từ mượn gây khó hiểu làm mất đi sự giàu đẹp và trong sáng của tiếng Việt.III. LUYỆN TẬP Bài 1. a) Đúng ngày hẹn, bà mẹ vô cùng ngạc nhiên vì trong nhà tự nhiên có bao nhiêu là sính lễ. (Sọ Dừa)- Các từ mượn là: vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên, sính lễ  - Nguồn gốc: Hán Việt. b) Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa cỗ bàn thật linh đình, gia nhân chạy ra chạy vào tấp nập. - Các từ mượn là: gia nhân. Hán Việt. - Đây là các từ : - Đây là các từ : c) Ông vua nhạc pốp Mai-cơn Giắc-xơn đã quyết định nhảy vào lãnh địa in-tơ-nét với việc mở một trang chủ riêng. - Các từ mượn là: pốp, in-tơ-nét , quyết định. tiếng Anh , Hán Việt - Đây là các từ : c) Ông vua nhạc pốp Mai-cơn Giắc-xơn đã quyết định nhảy vào lãnh địa in-tơ-nét với việc mở một trang chủ riêng. - Các từ mượn là: pốp, in-tơ-nét , quyết định. tiếng Anh , Hán Việt Bài 2:a, Khán (xem) giả (người) Thính (nghe) giả (người) Độc (đọc) giả (người)b, Yếu (quan trọng) điểm (điểm) Yếu (quan trọng) lược (tóm tắt) Yếu (quan trọng) nhân(người)Bài 3:- Tên các đơn vị đo lường: mét, ki-lô-mét, lít, ki-lô-gam,... - Tên một số bộ phận của xe đạp: ghi đông, pê đan, gác-đờ-bu,... - Tên một số đồ vật: ra-đi-ô, cát sét,  pi-a-nô,... Ghi – đông xe đạpPê – đan xe đạpGác-đờ-bu xe đạpBài 4: - Các từ mượn trong các câu này là:  phôn, fan, nốc ao...- Những từ này thường được dùng trong hoàn cảnh giao tiếp bạn bè thân mật hoặc với người thân. Có thể sử dụng trên các thông tin báo chí, với ưu thế ngắn gọn. Tuy nhiên, không nên dùng trong những hoàn cảnh giao tiếp trang trọng, nghi thức. DẶN DÒ1, Học thuộc ghi nhớ /SGK.2, Hoàn thiện bài tập3, Chuẩn bị bài: Tìm hiểu chung về văn tự sựTiÕt häc kÕt thóc Xin cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh