Bài giảng Ngữ Văn 6 - Tiết 5: Thánh Gióng Tập 1

tr­êng thcs thanh l©m b ng÷ v¡n 6 Chuyên đề Gi¸o viªn: §µo V­¬ng Long Nhìn tranh và đoán : Hôm nay chúng ta sẽ học v ăn bản nào ? T am quan đền Gióng tại làng Phù Đổng - Gia Lâm ( truyền thuyết ) Tiết 5 VĂN BẢN ( Truyền thuyết ) Thánh Gióng ( truyền thuyết ) Tiết 5: VĂN BẢN Thánh Gióng I. Đọc - Tìm hiểu chú thích 1. Đọc 2. Chú thích 2. Bố cục Lưu ý - Giọng ngạc nhiên , hồi hộp : đoạn Gióng ra đời . - Giọng đĩnh đạc trang nghiêm : đoạn Gióng trả lời sứ giả . Giọng háo hức , phấn khởi : đoạn cả làng nuôi Gióng . - Đoạn Gióng đánh giặc giọng đọc khẩn trương mạnh mẽ . Theo các em văn bản có thể chia làm mấy phần ? Nội dung từng phần ? Đ1 : Từ đầu “ nằm đấy ”: sự ra đời của Gióng . - Đ2: Tiếp “ những việc chú bé dặn ”: Gióng đòi đi đánh giặc - Đ3: Tiếp “ giết giặc cứu nước ”: Gióng được nuôi lớn để đánh giặc . - Đ4: Còn lại : Gióng đánh thắng giặc và trở về trời . II. Tìm hiểu văn bản 1. Kiểu văn bản - PTBĐ Em hãy cho biết kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản này ? - Truyền thuyết - Tự sự 3. Phân tích Truy ền thuyết Thánh Gióng có những nhân vật nào ? Ai l à nhân vật chính ? a . Nhân vật Thánh Gióng * Sự ra đời của Thánh Gióng T ìm những chi tiết kể về sự ra đời của Thánh Gióng ? Em có nhận xét gì về sự ra đời đó ? - Mẹ thụ thai từ một vết chân to, lạ - Mang thai 12 tháng - Ba tuổi chưa biết nói , cười , đi , đặt đâu nằm đấy . Sự ra đời kì lạ . Câu hỏi thảo luận Các em có suy nghĩ gì về nguồn gốc và sự ra đời kì lạ của Gióng ? ( Truyền thuyết ) ( truyền thuyết ) Tiết 5: VĂN BẢN ( Truyền thuyết ) Thánh Gióng I. Đọc - Tìm hiểu chú thích 1. Đọc 2. Chú thích 2. Bố cục II. Tìm hiểu văn bản 1. Kiểu văn bản - PTBĐ - Truyền thuyết - Tự sự 3. Phân tích a. Nhân vật Thánh Gióng * Sự ra đời của Thánh Gióng - Mẹ thụ thai từ một vết chân to, lạ - Mang thai 12 tháng - Ba tuổi chưa biết nói , cười , đi , đặt đâu nằm đấy . Sự ra đời kì lạ . + Để về sau Gióng trở thành anh hùng . + Gióng là con của người nông dân lương thiện + Gióng gần gũi với mọi người + Gióng là người anh hùng của nhân dân . ( truyền thuyết ) Tiết 5: VĂN BẢN ( Truyền thuyết ) Thánh Gióng I. Đọc - Tìm hiểu chú thích 2. Bố cục II. Tìm hiểu văn bản 1. Kiểu văn bản - PTBĐ 3. Phân tích a. Nhân vật Thánh Gióng * Sự ra đời của Thánh Gióng * Thánh Gióng ra trận đánh giặc Nghe tiếng sứ giả , Gióng đã cất tiếng nói đầu tiên như thế nào ? Tiếng nói đó có ý nghĩa gì ? - Tiếng nói đầu tiên : “Ta sẽ phá tan lũ giặc này ”. Biểu lộ lòng yêu nước sâu sắc ; niềm tin chiến thắng . Tại sao Gióng đòi ngựa sắt , roi sắt , giáp sắt ? - Cần có vũ khí sắc bén để thắng giặc . Việc nhà vua lập tức cho thực hiện ngay yêu cầu của Gióng có ý nghĩa như thế nào ? Đánh giặc cứu nước là ý chí của toàn dân tộc và Gióng là người đại diện thực hiện . Sự lớn lên của Gióng được kể lại như thế nào ? Ai là người nuôi Gióng lớn lên ? Bằng cách nào , em có nhận xét gì về sự lớn lên của Gióng ? Cha mẹ , bà con góp gạo nuôi chú bé . Sức sống mãnh liệt , kì diệu của dân tộc ta mỗi khi gặp khó khăn . Sức mạnh của tình đoàn kết , tương thân tương ái của nhân dân mỗi khi Tổ Quốc bị đe doạ.Gióng là sức mạnh của cả cộng đồng . - Gióng : + Lớn nhanh như thổi + Cơm ăn mấy cũng không no, + Áo vừa mặc đã căng đứt chỉ , + Vươn vai thành tráng sĩ . Bức tranh minh hoạ cho sự việc nào ? Hãy kể lại sự việc đó ? ( truyền thuyết ) Tiết 5: VĂN BẢN ( Truyền thuyết ) Thánh Gióng I. Đọc - Tìm hiểu chú thích 2. Bố cục II. Tìm hiểu văn bản 1. Kiểu văn bản - PTBĐ 3. Phân tích a. Nhân vật Thánh Gióng * Sự ra đời của Thánh Gióng * Thánh Gióng ra trận đánh giặc - Gióng đánh giặc : + Nhảy lên ngựa , ngựa phun lửa , lao thẳng đến nơi có giặc . + Roi sắt gãy , nhổ tre cạnh đường quật vào quân giặc . Theo em , chi tiết “ Gióng nhổ những cụm tre bên đường quật vào giặc ” khi roi sắt gãy gợi cho em suy nghĩ gì ? Gióng đánh giặc bằng cả vũ khí thô sơ , bình thường nhất ; tinh thần tiến công mãnh liệt của người anh hùng . BỨC TRANH MINH HOẠ CHO SỰ VIỆC NÀO? - Gióng trở về trời : “ Gióng cởi giáp sắt bỏ lại , rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời Chi tiết “ Gióng cởi giáp sắt bỏ lại , rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời ” có ý nghĩa gì ? Có công nhưng Gióng không màng danh vọng ; dấu tích chiến công Gióng để lại cho quê hương . b. Ý nghĩa văn bản Hình tượng Thánh Gióng cho em những suy nghĩ gì về quan niệm và mơ ước của nhân dân ta ? - Gióng là hình ảnh cao đẹp của người anh hùng đánh giặc - Ước mơ về sức mạnh tự cường của dân tộc Theo em chi tiết thần kì nào tạo hình tượng Gióng đẹp nhất ? Vì sao ? - Gióng tiêu biểu rực rỡ về người anh hùng đánh giặc giữ nước . - Góng mang sức mạnh của cả cộng đồng . 4. Tổng kết Nêu nghệ thuật và nội dung ý nghĩa truyện Thánh Gióng ? - NT : Nhiều chi tiết tưởng tượng kỳ ảo - ND: Ca ngợi ý thức và sức mạnh bảo vệ đất nước của người anh hùng nhân dân Uớc mơ có người anh hùng ra trận chiến đấu vì dân , không màng danh lợi Hình tượng Gióng mà tác giả dân gian sáng tạo mang ý nghĩa nào ? ( truyền thuyết ) Tiết 5: VĂN BẢN ( Truyền thuyết ) Thánh Gióng IV. C ủng cố Theo em , tại sao hội thi thể thao giành cho học sinh lại mang tên “ Hội khoẻ Phù Đổng ”? - Hội khoẻ Phù Đổng là hội thi thể thao dành cho lứa tuổi thiếu niên , lứa tuổi của Gióng trong thời đại mới . - Mục đích của hội thi là “ Khoẻ để học tập tốt , lao động tốt ”, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước . HỘI KHOẺ PHÙ ĐỔNG Ngoài truyện , nhân dân còn kể về Thánh Gióng bằng thơ , vè Thánh Gióng đã trở thành một hình tượng luôn có mặt trong lịch sử văn học Việt Nam Bảy nong cơm , ba nong cà Uống một hơi nước , cạn đà khúc sông . Đứa con trai nọ Thật rõ lạ đời Chẳng nói chẳng cười Bỗng người lớn tướng Hay là nghiệp chướng Hay tướng trời sinh ( truyền thuyết ) Tiết 5: VĂN BẢN ( Truyền thuyết ) Thánh Gióng V. h ướng dẫn về nhà ChuÈn bị bµi cho tiÕt sau : s¬n tinh thuû tinh N1: KÓ tãm t¾t truyÖn vµ nªu chñ ®Ò cña truyÖn N2: V ì sao Vua Hùng băn khoăn khi kén rể N3: Cuộc giao tranh giữa Sơn Tinh - Thuỷ Tinh diễn ra như thế nào N4: Nêu ý nghĩa của truyện chào tạm biệt thầy cô và các em