Bài giảng Ngữ văn 6- Tiết 107/ CT: CÁc thành phần chính của câu

Ng÷ v¨n 6 – TiÕt 107/CT CAÙC THAØNH PHAÀN CHÍNH CUÛA CAÂU Phßng GD-§T-TP HuÕ Tr­êng THCS TrÇn Cao V©n Gi¸o viªn: Lª ThÞ Kim Liªn Bµi d¹y: Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. (Toâ Hoaøi) Traïng ngöõ Chuû ngöõ I. Tìm hieåu baøi: Ví duï:  Toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng.  Chaúng bao laâu, ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng.  Chaúng bao laâu, toâi. Vòû ngöõ II. Baøi hoïc: 2.Caùc thaønh phaàn chính cuûa caâu: a.Vò ngöõ: Ví duï 1: Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. (Toâ Hoaøi) Phoù töø Ví duï 2: Moät buoåi chieàu, toâi ra ñöùng cöûa hang nhö moïi khi, xem hoaøng hoân xuoáng. (Toâ Hoaøi) Ñaëc ñieåm cuûa vò ngöõ: Coù khaû naêng keát hôïp vôùi phoù töø. Traû lôøi caùc caâu hoûi: Laøm gì? Nhö theá naøo? Laø gì?… Chôï Naêm Caên naèm saùt beân bôø soâng, oàn aøo, ñoâng vui, taáp naäp. (Ñoaøn Gioûi) Ví duï 3: Caáu taïo cuûa vò ngöõ: Moät töø: Ñoäng töø, tính töø hoaëc danh töø. Moät cuïm töø: Cuïm ñoäng töø, cuïm tính töø hoaëc cuïm danh töø. Coù theå coù moät hoaëc nhieàu vò ngöõ. b.Chuû ngöõ: Ví duï 1: Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. (Toâ Hoaøi) Chôï Naêm Caên naèm saùt beân bôø soâng, oàn aøo, ñoâng vui, taáp naäp. (Ñoaøn Gioûi) Ví duï 2: Ñaëc ñieåm cuûa chuû ngöõ: Neâu teân söï vaät, hieän töôïng. Traû lôøi caùc caâu hoûi: Ai? Caùi gì? Con gì? …Tre, nöùa, mai, vaàu giuùp ngöôøi traêm nghìn coâng vieäc khaùc nhau. (Theùp Môùi) Ví duï 3: Qua maøng nöôùc maét, toâi nhìn theo meï vaø em trreøo leân xe. (Khaùnh Hoaøi) Ví duï 4: Caáu taïo cuûa chuû ngöõ: Danh töø, ñaïi töø. Cuïm danh töø. Coù theå coù moät hoaëc nhieàu chuû ngöõ. Baøi taäp: Tìm thaønh phaàn chuû ngöõ, vò ngöõ trong caùc caâu sau: c. Döôùi boùng tre cuûa ngaøn xöa, thaáp thoaùng maùi ñình, maùi chuøa coå kính. a. Hoïc taäp chaêm chæ laø nhieäm vuï cuûa hoïc sinh. b. Khieâm toán laø moät ñöùc tính toát. III. Luyeän taäp: Baøi taäp 1 (SGK – trang 94): Xaùc ñònh chuû ngöõ, vò ngöõ trong nhöõng caâu sau. Cho bieát chuû ngöõ, vò ngöõ coù caáu taïo nhö theá naøo? Muïc ñích: Luyeän kyõ naêng nhaän bieát chính xaùc thaønh phaàn chính cuûa caâu vaø caáu taïo cuûa noù. (1) Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät thanh nieân cöôøng traùng. (2) Ñoâi caøng toâi maãm boùng. (3) Nhöõng caùi vuoát ôû chaân, ôû khoeo cöù cöùng daàn vaø nhoïn hoaét. (4) Thænh thoaûng, muoán thöû söùc lôïi haïi cuûa nhöõng chieác vuoát, toâi co caúng leân, ñaïp phanh phaùch vaøo caùc ngoïn coû. (5) Nhöõng ngoïn coû gaâõy raïp, y nhö coù nhaùt dao vöøa lia qua. (Toâ Hoaøi) Ñaùp aùn: Baøi taäp 2, 3: (SGK – trang 94) Ñaët caâu theo tình huoáng cho saün. Chæ ra chuû ngöõ. Chuû ngöõ aáy traû lôøi cho caâu hoûi gì? - Luyeän kó naêng ñaët caâu coù ñaày ñuû caùc thaønh phaàn chính. Baøi taäp 4: (Boå sung) - Saép xeáp caùc thaønh phaàn: Chuû ngöõ-Vò ngöõ cuûa caâu. - Trình baøy caùc caâu trong ñoaïn vaên theo trình töï hôïp lí. Luyeän kó naêng vaän duïng toång hôïp. Muïc ñích: Muïc ñích: Höôùng ñaùp aùn: (1) Theo laøn gioù, caùnh ñoàng xanh gôïn soùng. (2) Soùng luùa nhaáp nhoâ. (3) Soùng luùa cuoàn cuoän. (4) Soùng luùa lan maõi tôùi chaân trôøi xa… Baøi taäp 5: (Cuûng coá) Ñieàn chöõ ñuùng (Ñ) hoaëc sai (S) vaøo caùc caâu sau: Caâu 1: Traïng ngöõ laø thaønh phaàn phuï cuûa caâu, coù theå löôïc boû. Caâu 2: Chuû ngöõ-Vò ngöõ laø thaønh phaàn chính cuûa caâu. Caâu 3: Caùc töø ngöõ ñöôïc gaïch chaân laø thaønh phaàn chuû ngöõ: Lom khom döôùi nuùi tieàu vaøi chuù Laùc ñaùc beân soâng chôï maáy nhaø. (Baø Huyeän Thanh Quan) Caâu 4: Thaønh phaàn vò ngöõ trong caùc caâu sau coù caáu taïo laø moät cuïm tính töø: Haø Noäi laø thuû ñoâ cuûa nöôùc ta. Tieáng Vieät cuûa chuùng ta raát giaøu. Caâu 5: Chuû ngöõ thöôøng traû lôøi cho caùc caâu hoûi: Ai? Caùi gì? Con gì? Ñ Ñ Ñ S S Ñ Ñ Naém kó lí thuyeát: Caùc thaønh phaàn chính cuûa caâu (chuû ngöõ-vò ngöõ ). Vieát ñoaïn vaên ngaén khoaûng 3-5 caâu vôùi ñeà taøi “Hoïc taäp”. Phaân tích caáu taïo cuûa caùc thaønh phaàn chính trong caâu. Ñoïc tìm hieåu noäi dung baøi hoïc tieáp theo: Caâu traàn thuaät ñôn (SGK).