Bài giảng Ngữ văn 11 tiết 52: Chí phèo (Tiết 2) - Nam Cao

Tiết 52CHÍ (Tiết 2) - Nam Cao I. Tìm hiểu chungII. Đọc – hiểu 1. Hình ảnh làng Vũ Đại 2. Nhân vật Chí Phèoa. Cách giới thiệu nhân vậtb. Chí Phèo và qúa trình lưu manh hóa4. Đặc sắc nghệ thuậtc. Cuộc gặp gỡ thị Nở và bi kịch tự ý thứcIII. Luyện tập củng cố3. Giá trị tác phẩmIV. Định hướng tự học5. Ý nghĩa văn bản c. Cuộc gặp gỡ với thị Nở và bi kịch tự ý thức Cuộc gặp gỡ với Thị Nở cùng với trận ốm đã làm Chí thay đổi* Trước khi thị Nở đến: - Nghe aâm thanh cuûa cuoäc soáng vui veû ngaøy thöôøng.+ Tieáng chim hoùt + Tieáng cöôøi noùi. + Tieáng anh thuyeàn chaøi  Caûm nhaän ñöôïc cuoäc soáng xung quanh thaät bình dò, caûm thaáy buoàn Tieáng goïi cuûa söï soáng, cuûa cuoäc ñôøi löông thieän trong Chí. - Nhìn lại cuộc đời:Quá khứ rất xa xôi  Chí nhận ra tình trạng tuyệt vọng của thân phận mình (sự thức tỉnh tâm hồn)Nghệ thuật: Miêu tả diễn biến tâm lí tinh tế, đoạn văn giàu chất thơHiện tạiTương laiLương thiện, có ước mơ. Buồn.Đói rét, ốm đau, cô độc.* Khi Thò Nôû böng baùt chaùo haønh ñeán:  Thaáy baùt chaùo haønh, taâm traïng Chí Pheøo nhö theá naøo?“Vöøa vui laïi vöøa buoàn aên naên , hoái haän veà toäi aùc khi khoâng ñuû söùc maø aùc nöõa”-Ngaïc nhieân, xuùc ñoäng. “ maéêùt öôn öôùt”.“ Nhìn baùt chaùo boác khoùi maø baâng khuaâng”Next - Tin töôûng, hi voïng:“Thò Nôû seõ môû ñöôøng cho haén”; moïi ngöôøi “ seõ laïi nhaän haén”.*. Khi aên baùt chaùo haønh:Next Haõy phaân tích taâm traïng Chí Pheøo khi aên baùt chaùo haønh ? - Chí Pheøo nhaän ra höông chaùo ngon. - Cay ñaéng, xoùt xa:“ taïi sao ñeán taän baây giôø haén môùi neám muøi vò chaùo ?” - Muoán ñöôïc chaêm soùc, an uûi “laøm nuõng vôùi thò”-“Theøm löông thieän, muoán laøm hoaø vôùi moïi ngöôøi” Baùt chaùo haønh cuûa Thò Nôû ñaõ ñaùnh thöùc tình ngöôøi, giuùp Chí trôû laïi baûn chaát cuûa anh canh ñieàn ngaøy xöa. Höông vò chaùo haønh laø höông vò cuûa tình yeâu. Haïnh phuùc giaûn dò, daân daõ maø lôùn lao, laàn ñaàu tieân trong cuoäc ñôøi Chí Pheøo ñöôïc nhaän . Vôùi Chí Pheøo,baùt chaùo haønh Thò Nôû coù yù nghóa gì ? Thò Nôû ñaõ ñaùnh thöùc löông taâm vaø baûn chaát löông thieän cuûa Chí Pheøo (thị Nở giúp Chí Phèo tái sinh). Nam Cao ñaõ phaùt hieän vaø khaúng ñònh nhaân phaåm ñeïp ñeõ cuûa ngöôøi noâng daân ngay caû khi hoï bò cöôùp ñi boä maët ngöôøi, linh hoàn ngöôøi Tinh thaàn nhaân ñaïo cuûa taùc giaû.- Vì sao Thò Nôû töø choái tình caûm vôùi Chí Pheøo ?Next * Khi bị Thò Nôû töø choái :- Nguyên nhân:Vì ñònh kieán xaõ hoäi.+ Baø coâ khoâng cho Thò Nôû laáy Chí Pheøo. “Baø nhuïc cho oâng cha nhaø baøÑaøn oâng cheát heát caû roài hay sao, maø laïi ñaâm ñaàu ñi laáy caùi thaèng khoâng cha chæ coù moät ngheà laø raïch maët aên va Vaø haén uoáng. Nhöng töùc quaù, caøng uoáng laïi caøng tænh ra. Tænh ra , chao oâi , buoàn ! Hôi röôïu khoâng saëc suïa , haén cöù thoang thoaûng thaáy hôi chaùo haønh . Haén oâm maët khoùc röng röùc. Roài laïi uoáng. Roài laïi uoáng ” Next Ñoïc ñoaïn vaên sau haõy phaân tích moät soá chi tieát boäc loä noãi ñau ñôùn tuyeät voïng cuûa Chí Pheøo ? Bò Thò Nôû töø choái , ñoù laø noãi ñau saâu thaúm cuûa Chí Pheøo . Ngheøo , xaáu , dôû hôi , thua thieät ñeán thaûm haïi maø vaãn khoâng “ xöùng ñoâi ” vôùi Chí. Ñieàu naøy coù taùc duïng toâ ñaäm caùi bi ñaùt haåm hiu trong soá phaän nhaân vaät .Next+ “ Caøng uoáng laïi caøng tænh ra”.+ Buoàn “thoang thoaûng thaáy hôi chaùo haønh”+ “OÂm maët khoùc röng röùc, roài laïi uoáng” Taâm traïng, hành động Chí Pheøo khi bò cöï tuyeät Đau đớn, quằn quại khi nhận ra bi kịch của mình Thöùc tænh  hi voïng  thaát voïng  ñau ñôùn  phaãn uaát tuyeät voïng (bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người).Nghệ thuật: miêu tả diễn biến tâm lí tinh tế, sâu sắc  t/h thành công sự thức tỉnh nhân tính của Chí Phèo.Em có nhận xét gì về tâm trạng Chí Phèo sau khi gặp gỡ thị Nở rồi sau bị thị Nở cự tuyệt?* Hành động giết Bá Kiến rồi tự sátTâm trạng phẫn uất tuyệt vọng  xách dao đi (say rượu nhưng lí trí tỉnh táo  đến nhà Bá Kiến- Mục đích: đòi lương thiện lời nói dõng dạc “ Tao muốn làm người lương thiện”- Nhận ra bi kịch đau đớn:“ Không được ai cho tao lương thiện” - Chí Pheøo ñaâm cheát Baù Kieán Tiếng kêu cứu tuyệt vọng Hành động lấy máu rửa thù của người nông dân thức tỉnh quyền sống- Chí Phèo tự sát Sự cùng đường bế tắcSự thức tỉnh toàn diện về mặt nhân cách Cái chết của Chí Phèo là lời tố cáo sâu sắc, vừa rung lên tiếng chuông đòi quyền làm người của những con người bất hạnh.* Hình ảnh kết thúc tác phẩm:- Hinh ảnh Thị Nở nhìn xuống bụng mình thoáng nghĩ đến cái lò gạch cũ bỏ không  Nhấn mạnh tính quy luật của hiện tượng Chí Phèo  giá trị tố cáo và thương cảm sâu sắc- Cả làng Vũ Đại nhao lên  Không khí ngột ngạt, đen tối của xã hội nông thôn trước cách mạng với những mâu thuẫn không thể điều hòaChí PheøoBinh ChöùcNaêm ThoïChí Pheøo con Hieän töôïng Chí Pheøo raát phổ biến coù tính quy luaät Chí Pheøo laø moät hình töôïng ñieån hình cho ngöôøi noâng daân bò löu manh hoùa trong xaõ hoäi cuõ. 3. Giá trị tác phẩmEm hãy nêu giá trị tác phẩm (hiện thực và nhân đạo)?+ Hiện thực cùng quẫn, đen tối trong cuộc sống; khơi sâu vào bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người+ Cảm thương sâu sắc trước cảnh người nông dân cố cùng bị lăng nhục, phát hiện và trân trọng những phẩm chất tốt đẹp của con người, tố cáo xã hội hủy hoại nhân hình, nhân tính con người,4. Nghệ thuật:- Xây dựng nhân vật điển hình vừa khái quát, vừa cá biệt- Sở trường miêu tả, phân tích tâm lí, nội tâm nhân vật- Kết cấu truyện độc đáo, đầu cuối tương ứng- Cốt truyện và các tình tiết biến hóa, giàu kịch tính- Ngôn ngữ độc thoại nội tâm, lời văn nửa trực tiếp.5. Ý nghĩa văn bản.: Chí Phèo tố cáo mạnh mẽ xã hội phong kiến nửa thuộc địa đã cướp đi cả nhân hình nhân tính của người nông dân lao động lương thiện đồng thời nhà văn cũng phát hiện và khẳng định bản chất tốt đẹp của con người ngay cả khi tưởng rằng họ đã bị biến thành quỷ dữ Kiệt tác của nền văn học Việt Nam hiện đạiCâu 1: Cuộc tình Chí Phèo - Thị Nở có ý nghĩa nhất là làm cho Chí Phèo:A. Tỉnh rượuB. Có ước mơ về một gia đình nho nhỏ, hạnh phúcC.Tỉnh ngộIII. Luyện tập củng cốCâu 2: Bà cô Thị Nở là đại diện cho:A. Định kiến của dân làng Vũ Đại, định kiến xã hộiB. Người phụ nữ ích kỉ, không muốn nhìn người ta hạnh phúcCâu 3: Khi bị Thị Nở từ chối, Chí “ôm mặt khóc rưng rức”, tiếng khóc ấy là biểu hiện của:A. Sự căm phẫnB. Sự tuyệt vọngC. Không thể say đượcCâu 4: Để được làm người lương thiện, Chí Phèo giết Bá Kiến rồi tự sát:A. Chí còn có thể có cách lực chọn khác B. Đây là cách giải quyết duy nhất của bi kịchCâu 5: Đặc điểm nghệ thuật không có trong tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao:A. Sở trường miêu tả, phân tích tâm lý nhân vậtB. Xây dựng nhân vật điển hìnhC. Tính chất trào phúng, mỉa mai, châm biếmCâu 6: Chí Phèo là kiệt tác của văn xuôi Việt Nam hiện đại bởi:A. Tác phẩm đã xây dựng được chuyện tình kì dị lạ thường, một chân dung thắng say rượu có một không haiB. Vạch trần mâu thuẫn giai cấp ở nông thôn, tình trạng tha hoá của người nông thôn, đồng thời thể hiện lòng tin vào bản chất tốt đẹp của người nông dânĐịnh hướng tự họcCảm nhận về nhân vật Ba KiếnChiều sâu nhân đạo của Nam Cao qua nhân vật thị NởBình luận về những ý kiến của làng Vũ Đại quanh cái chết của nhân vật Chí PhèoLàm rõ sự độc đáo trong cách mở đầu và kết thúc truyện Chí PhèoBài tập về nhàC©u 1 Nhµ v¨n NguyÔn Minh Ch©u cã nhËn xÐt vÒ Nam Cao b»ng mét c©u: "C¶ cuéc ®êi chÝnh m×nh vµ c¸c nh©n vËt cña m×nh ®Çy rãng riÕt còng chÝnh lµ s¨n ®uæi c¸i nh©n c¸ch cña con ng­êi nãi chung". Em cã suy nghÜ g× vÒ c©u nãi nµy khi häc xong t¸c phÈm §êi thõa vµ ChÝ PhÌo?Câu 2: Nếu phải viết đoạn kết khác cho Chí Phèo em sẽ viết như thế nào?