Bài giảng Ngữ văn 10 tiết 88 Đọc văn: Chí khí anh hùng

TRƯỜNG THPT NGÔ GIA TỰĐỌC VĂNCHÍ KHÍ ANH HÙNG.Giáo viên; Xuân TrườngKiểm tra bài cũ:Hãy đọc và nêu những nét chính về nghệ dung, nghệ thuật đoạn thơ từ: “Khi tỉnh rượu . . . . Bấy thân” – Trong “Nỗi thương mình” _ Truyện Kiều – Nguyễn Du.CHÍ KHÍ ANH HÙNGTUẦN: 30. TIẾT: 117I- Vị trí đoạn trích Phần cuối của Truyện Kiều: Kiều gặp Từ. + Kiều tìm được bậc trượng phu để nương tựa.+ Từ thuyết phục Kiều để thực hiện chí lớn+ Từ Hải muốn tạm xa Kiều Từ câu ( 2213 - 2230 / 3254) II. Bố cục:Chia làm hai phần 2. Cuộc thuyết phục của Từ Hải với Thuý Kiều 1. Từ Hải bừng dậy khát vọng lớn lao“Nửa năm hương lửa đương nồng,Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.Trông vời trời bể mênh mang,Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong.Nàng rằng: "Phận gái chữ tòng,Chàng đi thiếp cũng quyết lòng xin đi".Từ rằng: Tâm phúc tương tri,Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?Bao giờ mười vạn tinh binh,Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường.Làm cho rõ mặt phi thường,Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.Bằng nay bốn bể không nhà,Theo càng thêm bận, biết là đi đâu?Đành lòng chờ đó ít lâu,Chầy chăng là một năm sau vội gì!"Quyết lời dứt áo ra đi,Gió mây bằng đã đến kỳ dặm khơi"  Nửa năm thoắt hương lửa bốn phươngđương nồng trời bể mênh mang III- Phân tích:1. Khát vọng lớn bừng dậy trong người anh hùng Từ Hải=>Tình nồng dù quý giá không ru yên được khát vọng lớn. Bậc “Trượng phu” nhanh chóng, bất ngờ thoắt động lòng bỗng dậy chí anh hùng. Quan niệm: “Nam nhi chí lớn ở bốn phương”. - Tâm thế của Từ Hải: - Việc lớn và tình riêng:Trông vời.../Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong. Một tư thế hiên ngang, không vướng bận , sẵn sàng ra đi thực hiện chí lớn.Đang vui duyên thoắt thay đổi, Khát vọng lớn chứa chất trong cốt cách anh hùng bừng dậy. Tâm thế: Quyết ra đi, không thể giữ.“Nàng rằng: "Phận gái chữ tòng,Chàng đi thiếp cũng quyết lòng xin đi".+ Không can mà xin đi theo+ Lý do: Theo đạo lý phận gái “tòng phu”Khát khao hạnh phúcKhông sợ hiểm nguyTôn trọng đạo lýKhông muốn xa Từ Hải+Thuý Kiều=>Lời lẽ: Nói ít nhưng cứng cỏi “quyết lòng xin đi ”- Lời Thuý Kiều:2. Cuộc thuyết phục của Từ Hải với Thúy Kiều: “Từ rằng: Tâm phúc tương tri,Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?Bao giờ mười vạn tinh binh,Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường.Làm cho rõ mặt phi thường,Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.Bằng nay bốn bể không nhà,Theo càng thêm bận, biết là đi đâu?Đành lòng chờ đó ít lâu,Chầy chăng là một năm sau vội gì!"Quyết lời dứt áo ra đi,Gió mây bằng đã đến kỳ dặm khơi" -Trách – đề cao- Hứa, đón bằngnhững chiến công- Can ngăn thực tế.-- Hẹn cụ thểTừ Hải lên đường-Lời Từ Hải: Trách, hứa, can ngăn, hẹn: Từ rằng: Tâm phúc tương tri,Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?Bao giờ mười vạn tinh binh,Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường.Làm cho rõ mặt phi thường,Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.Từ muốn Kiều vượt qua thói thường để sánh cùng bậc anh hùngĐề cao Kiều: “Tâm phúc tương tri” với mình, không phải “mây gió thoảng qua” mà cũng không thể là sự trói buộc, cản việc lớn. Bao giờ thành công sẽ là sính lễ rước nàng.=>Người anh hùng tránh vướng bận mỹ nhân làm nhụt chí lớn.Sự thống nhất giữa sự nghiệp và tình cảm nồng thắmvới người tri kỉ.+Trách:+ Hứa:Bằng nay bốn bể không nhà,Theo càng thêm bận, biết là đi đâu?Đành lòng chờ đó ít lâu,Chầy chăng là một năm sau vội gì!"+ Can ngăn :+ Lời hẹn đầy tự tin :-> Có thời hạn cụ thể.Lời an ủi của Từ là lời của người nắm được vận hội, chủ động Đồng thời Từ cũng hiểu tâm sự của Kiều mong có cuộc sống hạnh phúc vì bao năm chịu cảnh sóng gió.-> Từ cho rằng chưa có sự nghiệp, chưa yên lòng với người tri kỉ. Lời lẽ rất chân thực.Quyết lời (lời nói) dứt áo ra đi (hành động),Gió mây bằng đã đến kỳ dặm khơi- Từ Hải lên đường:+ Lời nói và hành động mau lẹ, dứt khoátHình ảnh ước lệ: “Cánh chim bằng” đã đến lúc vẫy vùng trong “gióMây”,“ dặm khơi”, không thể bó mình trong khung cảnh nhỏ bé, chật hẹp.* Nghệ thuật: Bố cục chặt chẽ, kết cấu rõ ràng.2 câu: quyết xin đi theo của Kiều.-10 câu: Lời Từ Hải (Trách, hứa, can, hẹn) .-2 câu: Lên đường.Từ trọng tình cảm của Kiều, không để nàng tổn thương“ Thoắt động lòng bốn phương” nhưng không nỡ để Kiều buồn. Hứa hẹn chu đáo => tình sâu, chí lớn.-Kiều chia tay với Từ Hải* Các cuộc chia tay của Kiều trong Truyện Kiều-Khi Kiều chia tay Kim Trọng:-Khi Kiều chia tay Thúc SinhCâu hỏi: Từ các cuộc chia tay trên, em có nhận xét gì?Gợi ý:- Lý do, Kiều không muốn xa Từ Hải,So sánh 3 cuộc chia tay để thấy rõ tâm trạng của Kiều, sự tài tình của Nguyễn DuTrả lời:- Cuộc chia tayVầng trăng ai xẻ làm đôiNửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường.Quyết lời dứt áo ra đi Gió mây bằng đã đến kỳ dặm khơi- Chí khí của Từ HảiBuộc yên quảy gánh vội vàng,Mối sầu xẻ nửa bước đường chia haiIV.Tổng kết:Ghi nhận ghi nhớ trong SGK.Học sinh nêu nét chính về nội dung, nghệ thuật.HẾT GIỜ. THÂN ÁI – CHÀO CÁC EM.