Bài giảng Ngữ văn 10 - Đọc văn: Cảnh ngày hè

Cảnh ngày hè Bảo kính cảnh giới, bài 43 Nguyễn Trãi Đọc vănTác giả Nguyễn Trãi (1380-1442)1. Tập thơ Quốc âm thi tập: Tập thơ Nôm: 254 bài, đánh dấu sự phát triển của thơ tiếng Việt. Phản ỏnh vẻ đẹp con người Nguyễn TrãiThơ Nôm Đường luật xen các câu thơ lục ngôn.I. TèM hiỂu chung:- Tập thơ: gồm 4 phần: Vô đề, Môn thì lệnh, Môn hoa mộc, Môn cầm thú-Về nội dung:- Về nghệ thuật:+ Người anh hựng với lớ tưởng yờu nước thương dõn.+ Nhà thơ với tỡnh yờu thiờn nhiờn, con người, cuộc sống.2. Bài thơ Cảnh ngày hè: a. Xuất xứ:Bài thơ số 43 trong mục Bảo kính cảnh giới phần Vô đềb. Thể lọai:- Thể thơ Thất ngụn Đường luật xen lục ngụn c. Bố cục:- Sỏu câu thơ đầu: Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống.- Hai câu thơ cuối: Ước mong của tỏc giả.I. TèM HIỂU chung:1. Tập thơ Quốc âm thi tập:II. Đọc - hiểu văn bản:1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống:* Cõu 1: Hoàn cảnh của tỏc giả- Hoàn cảnh: Rồi (rảnh rỗi) Cụng việc: húng mỏt- Thời gian: ngày trường- Cõu lục ngụn nhịp 1/2/3 tăng dần →phản ỏnh nếp sống nhàn hạ, thư thỏi. Tõm trạng thư thỏi, thanh thản của tỏc giả trước thiờn nhiờn. II. Đọc - hiểu văn bản:1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống:“Hoố lục đựn đựn tỏn rợp giươngThạch lựu hiờn cũn phun thức đỏHồng liờn trỡ đó tiễn mựi hương”* Cõu 2,3,4: Bức tranh thiờn nhiờnII. Đọc - hiểu văn bản:1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống:* Cõu 2,3,4: Bức tranh thiờn nhiờn- Màu sắc thiờn nhiờn+ Màu xanh thẫm của tỏn hũe+ Màu đỏ của hoa thạch lựu+ Màu hồng của hoa sen- Cỏc động từ: đựn đựn, giương, phun, tiễn. →Gợi tả nột đẹp giản dị, thanh tao của thiờn nhiờn ngày hố. →Sức sống ứa căng tràn đầy thụi thỳc từ bờn trong khụng kỡm lại được phải phun ra, trào ra.- Cỏch ngắt nhịp thay đổi: 2/2/3 - 3/4 →khung cảnh thiờn nhiờn thờm sinh động. Sức sống của thiờn nhiờn và tỡnh yờu thiờn nhiờn tha thiết của nhà thơ.- Cảm nhận bằng nhiều giỏc quan: thị giỏc, khứu giỏc.II. Đọc - hiểu văn bản:1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống:* Cõu 5,6: Bức tranh cuộc sống- Lao xao chợ cỏ: õm thanh vọng lại từ phớa chợ cỏ của làng chài- Dắng dỏi cầm ve: so sỏnh tiếng ve rõm ran trong chiều tà như tiếng đàn lảnh lút vang dội lờn => Bức tranh cuộc sống thanh bỡnh và tõm hồn yờu đời giàu chất nghệ sĩ của tỏc giả.- Từ lỏy tượng thanh “lao xao”, “dắng dỏi” + biện phỏp đảo ngữ → khụng khớ nhộn nhịp đầy sức sống của làng quờ chiều hố.- Thời gian : buổi chiều (tịch dương) Thảo luận: Bức tranh cuộc sống hiện lờn như thế nào qua cảm nhận của tỏc giả?- Câu kết ( câu lục ngôn ) ngắn gọn: Điểm kết tụ của hồn thơ ức Trai không phải ở thiên nhiên, tạo vật mà chính là ở con người – nhõn dõn.=> Bộc lộ khỏt vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phỳc cho nhõn dõn- Điển tớch “Ngu cầm”:ước mơ cú được cõy đàn kỡ diệu của vua Thuấn ngày xưa để ca ngợi cuộc sống giàu đủ, ấm noNhaứ thụ theồ hieọn ửụực mong gỡ qua hai caõu cuoỏi?II. Đọc - hiểu văn bản:1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống:2. Ước mong của nhà thơIII. Tổng kết: 1. Nội dung: - Bài thơ là bức tranh ngày hè đẹp, sinh động và đầy sức sống. Qua bức tranh thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi.-2. Nghệ thuật:Ngụn từ bỡnh dị, chủ yếu là từ thuần Việt.- Bỳt phỏp tả thực.- Sử dụng thành cụng thể thơ Thất ngụn xen lục ngụn.CHUẨN BỊHoùc thuoọc loứng baứi thụ .- Soaùn baứi Phong caựch ngoõn ngửừ sinh hoaùt