Bài giảng Mùa xuân nho nhỏ

1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n “... T«i lu«n cã c¸i ¸m ¶nh cña mét ng­êi ®au bÖnh hiÓm nghÌo, r»ng kh«ng biÕt m×nh sÏ n»m xuèng vµo lóc nµo, n»m xuèng ®Ó råi kh«ng dËy ®­îc n÷a. Lóc ®ã ®Ó l¹i bao nhiªu chuyÖn dë dang, trong ®ã cã nh÷ng t¸c phÈm... Khi cã ®iÒu kiÖn, ng­êi c¶m thÊy tho¶i m¸i ®«i chót lµ t«i liÒn ngåi vµo bµn. T«i tù nhñ: Ph¶i sèng nh÷ng ngµy th¸ng cuèi cã Ých ®Ó khi mÊt ®i m×nh vÉn cã thÓ lµm viÖc ®Õn giê chãt. ” TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mét b«ng hoa tÝm biÕc ¬i, con chim chiÒn chiÖn. Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®­a tay t«i høng. Mïa xu©n ng­êi cÇm sóng Léc gi¾t ®Çy trªn l­ng Mïa xu©n ng­êi ra ®ång Léc tr¶i dµi n­¬ng m¹ TÊt c¶ nh­ hèi h¶ TÊt c¶ nh­ x«n xao... §Êt n­íc bèn ngµn n¨m VÊt v¶ vµ gian lao §Êt n­íc nh­ v× sao Cø ®i lªn phÝa tr­íc. Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mét b«ng hoa tÝm biÕc ¬i, con chim chiÒn chiÖn. Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®­a tay t«i høng. Ta lµm con chim hãt Ta lµm mét cµnh hoa Ta nhËp vµo hoµ ca Mét nèt trÇm xao xuyÕn. Mét mïa xu©n nho nhá LÆng lÏ d©ng cho ®êi Dï lµ tuæi hai m­¬i Dï lµ khi tãc b¹c. Mïa xu©n - ta xin h¸t C©u Nam ai, Nam b×nh N­íc non ngµn dÆm m×nh N­íc non ngµn dÆm t×nh NhÞp ph¸ch tiÒn ®Êt HuÕ. Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Mïa xu©n ng­êi cÇm sóng Léc gi¾t ®Çy trªn l­ng Mïa xu©n ng­êi ra ®ång Léc tr¶i dµi n­¬ng m¹ TÊt c¶ nh­ hèi h¶ TÊt c¶ nh­ x«n xao... §Êt n­íc bèn ngµn n¨m VÊt v¶ vµ gian lao §Êt n­íc nh­ v× sao Cø ®i lªn phÝa tr­íc. 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. * Tõ khã: (SGK) II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n * Tõ khã: (SGK) dßng s«ng, b«ng hoa, con chim chiÒn chiÖn, trêi. MÇu s¾c : ¢m thanh: Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mét b«ng hoa tÝm biÕc ¬i con chim chiÒn chiÖn Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®­a tay t«i høng. Bøc tranh xu©n trêi H×nh ¶nh : xanh, tÝm biÕc tiÕng chim chiÒn chiÖn 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : * Tõ khã: (SGK) Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mét b«ng hoa tÝm biÕc Mét b«ng hoa tÝm biÕc Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mäc Mäc Mäc -NghÖ thuËt: ®¶o vÞ ng÷ 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - * Tõ khã: (SGK) -> Bøc tranh thiªn nhiªn ®Ñp, cã mµu s¾c dÞu m¸t, ©m thanh rén r·, ®­êng nÐt hµi hoµ, kh«ng gian cao réng, ®Ëm s¾c mÇu xø HuÕ nªn th¬, tao nh·, th¬ méng. H×nh ¶nh: dßng s«ng, b«ng hoa, con chim chiÒn chiÖn, trêi. MÇu s¾c : xanh, tÝm ¢m thanh : tiÕng chim chiÒn chiÖn Mäc gi÷a dßng s«ng xanh Mét b«ng hoa tÝm biÕc ¬i con chim chiÒn chiÖn Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®­a tay t«i høng. Bøc tranh xu©n Mäc Mäc Mäc trêi -NghÖ thuËt: ®¶o vÞ ng÷ 1. T¸c gi¶ : - Tªn : Ph¹m B¸ Ngo·n (1930-1980), lµ ng­êi con xø HuÕ. - Lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ tiªu biÓu cña v¨n häc c¸ch m¹ng ViÖt Nam. I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : - Phong c¸ch th¬: ch©n thµnh, ®«n hËu, ®»m th¾m. 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - * Tõ khã: (SGK) ¬i con chim chiÒn chiÖn Hãt chi mµ vang trêi Tõng giät long lanh r¬i T«i ®­a tay t«i høng. : Giät ©m thanh cña tiÕng chim. ¬i chi høng NghÖ thuËt Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c. 1. T¸c gi¶ : I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : 2. T¸c phÈm: S¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980 Nhµ th¬ ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh §Êt n­íc cßn nhiÒu khã kh¨n II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - * Tõ khã: (SGK) => T©m tr¹ng say s­a, ng©y ngÊt, n©ng niu, tr©n träng cña t¸c gi¶ tr­íc c¶nh ®Êt trêi vµo xu©n. - H×nh ¶nh: dßng s«ng, b«ng hoa, con chim chiÒn chiÖn, trêi. - MÇu s¾c : xanh, tÝm - ¢m thanh : tiÕng chim chiÒn chiÖn Bøc tranh xu©n: -NghÖ thuËt: ®¶o vÞ ng÷ -> Bøc tranh thiªn nhiªn ®Ñp, cã mµu s¾c dÞu m¸t, ©m thanh rén r·, ®­êng nÐt hµi hoµ, kh«ng gian cao réng, ®Ëm s¾c mÇu xø HuÕ nªn th¬, tao nh·, th¬ méng. 2. Mïa xu©n cña ®Êt n­íc : ng­êi cÇm sóng ng­êi ra ®ång -> Hai líp ng­êi tiªu biÓu cho hai nhiÖm vô b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt n­íc. Hèi h¶, x«n xao -> tõ l¸y. => Kh«ng khÝ khÈn tr­¬ng, gÊp g¸p, n¸o nhiÖt. TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Ng­êi cÇm sóng, ng­êi ra ®ång §Êt n­íc bèn ngµn n¨m VÊt v¶ vµ gian lao §Êt n­íc nh­ v× sao Cø ®i lªn phÝa tr­íc H×nh ¶nh so s¸nh, nh©n ho¸ ®éc ®¸o, giµu ý nghÜa: §Êt n­íc bèn ngµn n¨m VÊt v¶ vµ gian lao §Êt n­íc nh­ v× sao Cø ®i lªn phÝa tr­íc Søc sèng bÒn bØ, m·nh liÖt. - NiÒm tù hµo, tin t­ëng cña t¸c gi¶ vµo ®Êt n­íc. TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Ta lµm con chim hãt Ta lµm mét cµnh hoa Ta nhËp vµo hoµ ca Mét nèt trÇm xao xuyÕn. Mét mïa xu©n nho nhá LÆng lÏ d©ng cho ®êi Dï lµ tuæi hai m­¬i Dï lµ khi tãc b¹c. mét cµnh hoa con chim hãt 3.Mïa xu©n cña suy t­ : Ta Ta Ta Mét nèt trÇm 1. T¸c gi¶ : I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : 2. T¸c phÈm: II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - H×nh ¶nh so s¸nh, nh©n ho¸ ®éc ®¸o, giµu ý nghÜa: Søc sèng bÒn bØ, m·nh liÖt. - NiÒm tù hµo, tin t­ëng cña t¸c gi¶ vµo ®Êt n­íc. 2. Mïa xu©n cña ®Êt n­íc : -> Hai líp ng­êi tiªu biÓu cho hai nhiÖm vô b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt n­íc. Hèi h¶, x«n xao -> tõ l¸y. => Kh«ng khÝ khÈn tr­¬ng, gÊp g¸p, n¸o nhiÖt. con chim hãt mét nèt trÇm mét cµnh hoa -> ¦íc nguyÖn nhá bÐ, khiªm nh­êng, gi¶n dÞ, cao ®Ñp. Ta lµm 1. T¸c gi¶ : I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : 2. T¸c phÈm: II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - H×nh ¶nh so s¸nh, nh©n ho¸ ®éc ®¸o, giµu ý nghÜa: Søc sèng bÒn bØ, m·nh liÖt. - NiÒm tù hµo, tin t­ëng cña t¸c gi¶ vµo ®Êt n­íc. 2. Mïa xu©n cña ®Êt n­íc : -> Hai líp ng­êi tiªu biÓu cho hai nhiÖm vô b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt n­íc. Hèi h¶, x«n xao -> tõ l¸y. => Kh«ng khÝ khÈn tr­¬ng, gÊp g¸p, n¸o nhiÖt. 3.Mïa xu©n cña suy t­ : Mét mïa xu©n nho nhá LÆng lÏ d©ng cho ®êi Dï lµ tuæi hai m­¬i Dï lµ khi tãc b¹c. => Sù cèng hiÕn thuû chung, son s¾t cho cuéc ®êi. 1. T¸c gi¶ : I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : 2. T¸c phÈm: II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - H×nh ¶nh so s¸nh, nh©n ho¸ ®éc ®¸o, giµu ý nghÜa: Søc sèng bÒn bØ, m·nh liÖt. - NiÒm tù hµo, tin t­ëng cña t¸c gi¶ vµo ®Êt n­íc. 2. Mïa xu©n cña ®Êt n­íc : -> Hai líp ng­êi tiªu biÓu cho hai nhiÖm vô b¶o vÖ vµ x©y dùng ®Êt n­íc. Hèi h¶, x«n xao -> tõ l¸y. => Kh«ng khÝ khÈn tr­¬ng, gÊp g¸p, n¸o nhiÖt. -> ¦íc nguyÖn nhá bÐ, khiªm nh­êng, gi¶n dÞ, cao ®Ñp. 3.Mïa xu©n cña suy t­ : con chim hãt mét nèt trÇm mét cµnh hoa Ta lµm TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Mïa xu©n - ta xin h¸t C©u Nam ai, Nam b×nh N­íc non ngµn dÆm m×nh N­íc non ngµn dÆm t×nh NhÞp ph¸ch tiÒn ®Êt HuÕ. 1. NghÖ thuËt: 1. T¸c gi¶ : I. §äc - t×m hiÓu chó thÝch : 2. T¸c phÈm: II. §äc –hiÓu v¨n b¶n: 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn : 2. Mïa xu©n cña ®Êt n­íc : -> ¦íc nguyÖn nhá bÐ, khiªm nh­êng, gi¶n dÞ, cao ®Ñp. 3.Mïa xu©n cña suy t­ : con chim hãt mét nèt trÇm mét cµnh hoa Ta lµm TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - => Sù cèng hiÕn thuû chung, son s¾t cho cuéc ®êi. * Khóc h¸t th©n t×nh, Êm ¸p ng©n lªn niÒm tin yªu tha thiÕt vµo cuéc ®êi, vµo quª h­¬ng xø së. Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu dßng nªu nhËn xÐt ®óng nhÊt vÒ h×nh ¶nh th¬ trong bµi? A H×nh ¶nh th¬ gi¶n dÞ, gîi c¶m giµu søc biÓu tr­ng. B. H×nh ¶nh th¬ bÊt ngê, thó vÞ. C. H×nh ¶nh th¬ giµu chÊt triÕt lÝ. TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - NghÖ thuËt: ThÓ th¬ n¨m ch÷, nhÞp th¬ linh ho¹t. H×nh ¶nh gi¶n dÞ, giµu ý nghÜa biÓu tr­ng. Giäng th¬ trÇm l¾ng thiÕt tha. 2. Néi dung: TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®Çu dßng nªu nhËn xÐt ®óng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña bµi th¬. A. Lêi t©m nguyÖn ch©n thµnh tr­íc lóc ®i xa. B. Mong ­íc ®­îc ho¸ th©n lµm ®Ñp cuéc ®êi. C. C¶m xóc vÒ mïa xu©n thiªn nhiªn, ®Êt n­íc. D. ¦íc nguyÖn sèng cã Ých, ®­îc cèng hiÕn cho ®êi. TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - NghÖ thuËt: ThÓ th¬ n¨m ch÷, nhÞp th¬ linh ho¹t. H×nh ¶nh gi¶n dÞ, giµu ý nghÜa biÓu tr­ng. Giäng th¬ trÇm l¾ng thiÕt tha. 2. Néi dung: Bµi th¬ lµ tiÕng lßng tha thiÕt thÓ hiÖn t×nh c¶m yªu mÕn, g¾n bã víi ®Êt n­íc, cuéc ®êi, lµ ­íc nguyÖn ch©n thµnh ®­îc cèng hiÕn cho ®Êt n­íc vµ gãp mét mïa xu©n nho nhá cña m×nh vµo mïa xu©n lín cña d©n téc. * Ghi nhí: (SGK) TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - Nhan ®Ò bµi th¬: Mïa xu©n nho nhá lµ mét nhan ®Ò l¹, thËt hån nhiªn vµ còng thËt th©n th­¬ng. Danh tõ “mïa xu©n” –mét ph¹m trï thêi gian kh«ng ai cã thÓ c¶m nhËn nã nh­ thÕ nµo, ®­îc t¸c gi¶ khÐo lÐo kÕt hîp víi mét tÝnh tõ “nho nhá” t¹o nªn mét nhan ®Ò “Mïa xu©n nho nhá” gän gµng, xinh x¾n. Qua ®ã t¸c gi¶ nãi lªn kh¸t väng ®­îc gãp phÇn nhá bÐ (nho nhá) sù nhiÖt t×nh, søc lùc, c¸i tèt (mïa xu©n) cña m×nh ®Ó hoµ vµo mïa xu©n lín cña thiªn nhiªn ®Êt n­íc lµm cho cuéc ®êi ngµy cµng thªm t­¬i ®Ñp h¬n. Em hiÓu thÕ nµo vÒ nhan ®Ò “Mïa xu©n nho nhá” ? H·y nªu chñ ®Ò cña bµi th¬? Th¶o luËn (2 phót) TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i - VÒ nhµ  Häc thuéc bµi th¬, n¾m ®­îc néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi.  ViÕt ®o¹n v¨n b×nh mét khæ th¬ em thÝch nhÊt.  So¹n bµi: ViÕng l¨ng B¸c TiÕt 116 Mïa xu©n nho nhá - Thanh H¶i -