Bài giảng môn Vật lý 9 - Ánh sáng trắng và ánh sáng màu

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU - Em hãy nhớ lại kiến thức quang học ở lớp 7 và cho biết: Nguồn sáng là gì? Cho ví dụ.- Nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng, như:Trả lời: - Em hãy kể tên một số nguồn sáng tự nó phát ra ánh sáng xanh hoặc ánh sáng đỏ mà em quan sát được trong thực tế cuộc sống?- Nguồn phát ra ánh sáng màu xanh, đỏ: Bút laze, đèn điôt phát quang, bóng đèn bút thử điệnBóng đèn điện đang sángMặt trờiKiểm tra bài cũNgọn nến đang cháyCâu hỏi:I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng: - Mặt trời - Các đèn có dây tóc nóng cháy, phát sáng như: Đèn pha xe ôtô, xe máy2. Các nguồn phát ánh sáng màu. - Đèn LED, bút laze, đèn ống dùng trong quảng cáo.. .Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 1. Thí nghiệm:- Chiếu chùm ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ - Chiếu chùm ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ - Chiếu chùm ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh+ Bố trí thí nghiệm như hình vẽ+ Cho dòng điện chạy qua đèn (với nguồn điện 12V xoay chiều)+ Quan sát trên màn chắn qua ba lần thí nghiệm, rồi ghi kết quả vào phiếu học tập của nhóm.Bài 52: ánh sáng trắng và ánh sáng màu I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu - Chiếu chùm ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ - Chiếu chùm ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ - Chiếu chùm ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanhta được ánh sáng màu đỏ.ta được ánh sáng màu đỏ. ta không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệmC1: Kết quả.Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự:ta được ánh sáng xanh.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.- Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu xanh- Chiếu ánh sáng xanh qua tấm lọc màu xanh- Chiếu ánh sáng xanh qua tấm lọc màu đỏta được ánh sáng xanh. ta không được ánh sáng xanh mà thấy tối. Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu * Quan sát lại thí nghiệm để rút ra kết luận. Khi chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 3. Kết luận: * Hãy rút ra kết luận khi chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu.- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 3. Kết luận: * Hãy rút ra kết luận khi chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không thu được ánh sáng màu đó nữa.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu Vậy: Nếu chiếu ánh sáng trắng hay ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ được ánh sáng có màu đó. ánh sáng màu này khó truyền qua tấm lọc màu khác. Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó, nhưng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác.C2:3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không thu được ánh sáng màu đó nữa.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.Hoạt động nhómVận dụng kết luận thảo luận theo nội dung sau 1- Tại sao ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ? 2- Tại sao ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta thu được màu đỏ, còn ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh ta lại không thu được ánh sáng đỏ (thấy tối)?Vì trong chùm ánh sáng trắng có ánh sáng màu đỏ. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua còn các màu khác thì bị hấp thụ.Vì tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi qua tấm lọc màu đỏ, còn tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải là màu xanh, nên ánh sáng đỏ khó có thể qua được tấm lọc màu xanh và ta thấy tối.5432106789101413121116201918151728353130332729343632372526232422215347494640555148504239413843444558575654525960Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không thu được ánh sáng màu đó nữa.I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:- Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó.Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 3. Kết luận: ( SGK/ 138) I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:III. Vận dụngTrả lời:- ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng. Các vỏ nhựa đóng vai trò như tấm lọc màu.C3: ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra như thế nào?1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:2. Các nguồn phát ánh sáng màu.3. Kết luận: Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 3. Kết luận: ( SGK/ 138) I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:III. Vận dụngTrả lời: Bể nhỏ có thành trong suốt đựng nước màu có thể coi là 1 tấm kính lọc màu. C3:C4: Một bể nước nhỏ (như bể cá cảnh) có các thành bên trong suốt đựng nước pha mực đỏ có thể dùng như dụng cụ nào ở trên? 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:2. Các nguồn phát ánh sáng màu.3. Kết luận: Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu 3. Kết luận: ( SGK/ 138) I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:III. Vận dụngC3:C4:1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:2. Các nguồn phát ánh sáng màu.3. Kết luận: Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấmlọc màu:III. Vận dụng: - ánh sáng do mặt trời và các đèn có dây tóc nóng sáng phát ra là ánh sáng trắng. - Có một số nguồn phát ra trực tiếp ánh sáng màu. - Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu.Ghi nhớKết quả: Ta thu được nhiều chùm sáng màu (gồm 7 màu: đi từ đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím).Tại sao vậy?CÂU HỎI: Bằng sự hiểu biết của mình qua kiến thức vừa thu thập ở trên, em hãy dự đoán xem khi chiếu chùm sáng trắng qua khe hẹp tới một khối trong suốt không màu thì ta có thu được ánh sáng màu hay không?Bài 52 : ánh sáng trắng và ánh sáng màu I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. II. Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu.III. Vận dụng- Học thuộc ghi nhớ và làm bài tập của bài 52 (SBT).- Đọc phần có thể em chưa biết (SGK/138).- Chuẩn bị bài 53: Sự phân tích ánh sáng trắng (SGK/139).1, Các nguồn phát ánh sáng trắng:2, Các nguồn phát ánh sáng màu.3. Kết luận: 1. Thí nghiệm:2. Các thí nghiệm tương tự:3. Kết luận: Hướng dẫn về nhà