Bài giảng môn Ngữ văn lớp 12 - Một con người ra đời (Măcxim gorki)

Một con người ra đờiMăcxim Gorki 1. Cuộc đời - Macxim Gorki (1868-1936), là một nhà văn Nga xuất sắc, là một nhà văn lớn của thế kỉ XX. - Gorki phải kiếm sống từ năm lên mười, trải qua cảnh đời cay đắng. - Gorki là một tấm gương tự học. Ông đã vượt qua mọi cay đắng, thử thách để trở thành nhà văn lớn, có kiến thức sâu rộng. - Gorki tham gia hoạt động cách mạng sớm, đã trở thành bạn chiến đấu của Lê nin.A. Tác giả Măcxim GorkiGorki và Lênin2. Sự ngiệp văn chương - Năm 1892, Gorki khởi đầu sự nghiệp văn chương. - Gorki thể hiện tài năng trong nhiều thể loại: truyện ngắn, chân dung văn học, kịch và tiểu thuyết. - Ông là một trong những người đề xướng chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa, coi đó là phương pháp sáng tác của văn học nghệ thuật vô sản. - Các sáng tác của ông toát lên tình yêu nước Nga, lòng tin yêu con người, ca ngợi cuộc sống, chủ trương một lối sống đẹp đẽ, cao thượng, mong muốn đấu tranh cho một tương lai tốt đẹp hơn. - Ông được Lênin đánh giá là “đại diện vĩ đại nhất của nghệ thuật vô sản”. A. Tác giả Măcxim Gorki- Những tác phẩm tiêu biểu: + Tiểu thuyết Người mẹ. + Bộ ba tự thuật: Thời thơ ấu, Kiếm sống, Các trường đại học của tôi. + Kịch Dưới đáyA. Tác giả Măcxim GorkiB. Tác phẩm “Một con người ra đời”I. Giới thiệu chung1. Xuất xứ: sáng tác năm 1912.2. Tóm tắt truyện - Mùa thu năm 1892, đoàn người nông dân Nga đói khổ từ tỉnh Oren xuống miền Nam nước Nga kiếm sống. Trong số họ, có chị nông dân mang thai sắp đến ngày sinh nở. - Người phụ nữ chuyển dạ và lên cơn đau dữ dội. Nhờ sự giúp đỡ tận tình của một chàng trai, chị đã sinh được một đứa con trai đầu lòng khoẻ mạnh. - Người mẹ và chàng trai hết sức sung sướng và tự hào. Họ cùng nhau tiếp tục cuộc hành trình.II. Tìm hiểu truyện1. Cuộc sinh nở - một con người ra đời.a. Nỗi đau sinh nở- rên, gầm gừ, rống, mặt bầm, quằn quại,- mắt trợn ngược, đôi mắt lồi lên, nước mắt trào ra, mắt đã dại hẳn, tuôn ra những giọt nước mắt, Hiện thựcLãng mạnb. Niềm hạnh phúc- nụ cười rạng rỡ, đẹp đẽ, chói lọi, - ánh mắt cháy bừng lên ngọn lửa xanh biếc, thần thánh, hoan hỉ, biết ơn, như hai hồ nước xanh, trong trẻo, Câu hỏi trắc nghiệm: Có ý kiến cho rằng, Gorki tả cảnh sinh nở của người mẹ tỉ mỉ như thế là:A. Theo kiểu tự nhiên chủ nghĩa xúc phạm thị hiếu thẩm mĩ của bạn đọc.B. Mô tả theo cái nhìn của nhà y học, không mang tính văn học.C. Hướng tới mục đích thẩm mĩ đầy tính nhân văn: thể hiện thuyết phục nỗi đau vô cùng và biểu dương sự vĩ đại của người mẹ. Em tán thành ý kiến nào? Vì sao?II. Tìm hiểu truyện1. Cuộc sinh nở - một con người ra đời.a. Nỗi đau sinh nở- rên, gầm gừ, rống, mặt bầm, quằn quại,- mắt trợn ngược, đôi mắt lồi lên, nước mắt trào ra, mắt đã dại hẳn, tuôn ra những giọt nước mắt, Hiện thựcLãng mạnb. Niềm hạnh phúc- nụ cười rạng rỡ, đẹp đẽ, chói lọi,...- ánh mắt cháy bừng lên ngọn lửa xanh biếc, thần thánh, hoan hỉ, biết ơn, như hai hồ nước xanh, trong trẻo, Nhân vănII. Tìm hiểu truyện1. Cuộc sinh nở - một con người ra đời.c. Người mẹ lo cho tương lai của đứa con+ Mong ước: đứa con được sống sung sướng trong cảnh tự do .-> Những suy nghĩ của bà mẹ vừa hiện thực, vừa bay bổng, lãng mạn. + Băn khoăn: Chẳng biết đời nó sẽ ra sao?+ Quyết định lên đường, thách thức mọi khó khăn vì con.II. Tìm hiểu truyện1. Cuộc sinh nở - một con người ra đời.d. Cảnh thiên nhiên xung quanh-> Thiên nhiên đẹp kì vĩ, mang màu sắc huyền diệu cũng như vui mừng chào đón sự ra đời của đứa bé, biểu dương sự vĩ đại của người mẹ. II. Tìm hiểu truyện2. Nhân vật “tôi” + Là người bạn đường tin cậy cho hai mẹ con.. -> Nhân vật tôi in đậm dấu ấn tự thuật tinh thần của nhà văn.- Tháo vát, nhanh nhẹn.- Giàu lòng nhân ái:+ Cảm thông với nỗi đau của người mẹ.+ Chia sẻ niềm vui cùng người mẹ, hân hoan, chào đón đứa bé ra đời. + Hóm hỉnh, ngang tàng, động viên tinh thần cho người mẹ.II. Tìm hiểu truyện3. Quan niệm của Gorki về con người. -> “Cao cả thay cái chức vị làm người trên trái đất”. - Khẳng định bản lĩnh con người luôn đấu tranh để vượt qua mọi khó khăn của cuộc đời.- Trân trọng, tin tưởng mãnh liệt và cổ vũ con người.- Sự ra đời của con người là một công trình tạo hoá tuyệt đẹp. Thiên nhiên mãi mãi gắn bó và là cái nôi cho mọi sự sinh thành của con ngườiIII. Tổng kết- Nội dung. Tác phẩm thể hiện:+ Quan niệm nghệ thuật của Gorki về con người .+ Tinh thần nhân đạo sâu sắc của Gorki: cảm thông, thương yêu, trân trọng và tin tưởng mãnh liệt vào con người. - Nghệ thuật. Thể hiện tài năng truyện ngắn bậc thầy: + Hai bút pháp hiện thực và lãng mạn được kết hợp nhuần nhuyễn.+ Thủ pháp tương phản, miêu tả, đặc tả, nhấn mạnhđược sử dụng rất thành công.C. Luyện tập Sau khi học truyện “Một con người ra đời”, em có cảm nghĩ gì về mẹ và ý nghĩa của cuộc sống?Xin cảm ơn các thầy cô giáo và toàn thể các em học sinh!