Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Tiết 33, 34: Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỷ XX đến cách mạng tháng 8 - 1945

Tiết 33+34 - Đọc vănKHAÙI QUAÙT VAÊN HOÏC VIEÄT NAMTÖØ THEÁ KYÛ XX ÑEÁN CMTHAÙNG 8-1945a) Cơ sở hình thành:I/Đặc điểm cơ bản của VHVN từ đầu thế kỉ XX đến Cách Mạng tháng Tám 19451.Văn học đổi mới theo hướng hiện đại hoá:* Về văn hóa xã hội:- Xã hội VN có những biến đổi sâu sắc về kinh tế, chính trị, văn hoá.- Xuất hiện nhiều tầng lớp mới trong xã hội (tư sản, tiểu tư sản) - Văn hoá phương Tây tràn vào tác động mạnh đến đời sống văn hoá dân tộc* Về văn học:- Lực lượng sáng tác,thị hiếu văn học, nhu cầu thẩm mỹ thay đổi.- In ấn, xuất bản, phê bình bình luận xuất hiện rộng rãi kinh doanh thương mại văn chương Văn học phải thay đổi toàn bộ về nội dung (ý thức hệ, lí tưởng xã hội, quan niệm) và hình thức(chữ viết, thể loại, đề tài)HÀNG ĐÀO NĂM 1880HÀ NỘI DƯỚI THỜI THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC 1916CHỢ LỚN ĐẦU THẾ KỶ XXTRƯỜNG NỮ SINH TÂY HỌC ĐẦU THẾ KỶ XX Ở HÀ NỘIHÌNH ẢNH ÔNG ĐỒ*** Hiện đại hoá văn học: Quá trình làm cho văn học thoát ra khỏi hệ thống thi pháp văn học trung đại và đổi mới theo hình thức văn học phương Tây, có thể hoà nhập với nền văn học hiện đại thế giớib. Quá trình hiện đại hoá: Thời gian Đặc điểm Tác giả - Tác phẩm Giai đoạn I(đầu thế kỉ XX đến1945 -Văn xuôi chữ quốc ngữ được hình thành-Báo chí và phong trào dịch thuật bắt đầu phổ biến+ Nội dung có đổi mới+Hình thức sáng tác vẫn còn ảnh hưởng của văn học cổ -Thầy Lazarô Phiền (Nguyễn Trọng Quản)- Hoàng Tố Anh hàm oan (Trần Thiện Trung)- Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh Đây là giai đoạn thử nghiệm, chất lượng nghệ thuật chưa cao, vẫn còn văn chương chữ HánPhan Bội ChâuPhan Chu TrinhBìa truyện Thầy Lazaro PhiềnThời gian Đặc điểm Tác giả - Tác phẩm Giai đoạn 2(1920-1930) - Một số tác giả tự khẳng định mình-Tác phẩm xuất hiện tương đối nhiều, phong phú về thể loại, đa dạng về đề tài- Chịu ảnh hưởng của văn học Pháp rõ nét-Tố Tâm (Hoàng Ngọc Phách )- Con nhà nghèo (Hồ Biểu Chánh )- Thơ văn Tản Đà, Phạm Duy Tốn. Có nhiều thành tựu nhưng vẫn chưa đổi mới toàn diện Tản ĐàHồ Biểu Chánh với tác phẩm Cha con nghĩa nặngTố TâmHoàng Ngọc PháchThời gian Đặc điểm Tác giả - Tác phẩm Giai đoạn 3(1930-1945) - Văn học phát triển mạnh mẽ, đạt đến đỉnh cao, xuất hiện nhiều cây bút tài năng, nhiều tác phẩm có giá trị.- Nội dung và hình thức mang tính hiện đại.- Văn xuôi: Thạch Lam, Nguyễn Tuân, Vũ Trọng Phụng, Nam Cao- Thơ: Lưu Trọng Lư, Thế Lữ, Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mạc Tử Văn học giai đoạn này được hiện đại hóa toàn diện. Vũ Trọng PhụngNam CaoNguyễn TuânThạch LamXuân DiệuHuy CậnChế Lan ViênLưu Trọng Lư2.Văn học phân hoá thành nhiều xu hướng:a)Bộ phận văn học công khai: Văn học công khaiVăn học không công khaiVăn học lãng mạn Văn học hiện thực -Thể hiện cái tôi trữ tình- Bày tỏ khát vọng, ước mơ(Phong trào Thơ mới, Tiểu thuyết Tự lực văn đoàn) - Phê phán, tố cáo những xấu xa của xã hội đương thời- Thể hiện tinh thần nhân đạo sâu sắc (Nguyên Hồng, Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, NgôTất Tố) - Là tiếng nói của các chiến sĩ yêu nước -Tuyên truyền cách mạng, lên án thực dân phong kiến 3. Văn học phát triển với một tốc độ hết sức nhanh chóng: Nguyên nhân Biểu hiện - Sức sống vốn có của dân tộc- Sự tiếp sức của phong trào đấu tranh cách mạng, sự ra đời của Đảng Cộng sản- Sự thức tỉnh và trỗi dậy của cái tôi cá nhân - Sự đóng góp to lớn và đầy tâm huyết của tầng lớp trí thức Tây học - Sự phát triển về số lượng tác giả, tác phẩm- Sự hình thành và đổi mới các thể loại văn học- Sự kết tinh ở những cây bút có tài năng