Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Phong cách ngôn ngữ báo chí

Kiểm tra bài cũ Ýù nghĩa tư tưởng của tác phẩm “Số đỏ” nói chung và đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” nói riêng? Phê phán mạnh mẽ bản chất giả dối và sự lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu ở thành thị những năm trước cách mạng.PHONG CÁCH NGƠN NGỮ I. Ngôn ngữ báo chí:1. Một số thể loại văn bản báo chí:- Nhằm cung cấp những tin tức mới cho người đọc. - Cần có thời gian, địa điểm, sự kiện chính xác1. Một số thể loại văn bản báo chí:a. Bản tin:NƠI ĐẦU TIÊN XÓA XONG NHÀ TẠM CHO ĐỒNG BÀO DÂN TỘC [] Vượt gần cả trăm kilomet đường rừng, qua cua chữ A, ngầm Ta Lê, lên dến cửa khẩu Cà Roòng-Noọng Ma và phía trên là đỉnh Phu La Nhích để tận mắt thấy gần 500 ngôi nhà vững chãi, khang trang, mái tôn đỏ thẫm, hòa quyện với bát ngát rừng xanh ngăn ngắt. Ông Nguyễn Cẩm Sơn đã chí lý khi nói rằng, kết quả trong mơ ấy một lần nữa chứng minh sức mạnh của cộng đồng có thể làm được những điều tưởng như không thể trong thời gian không dài. Từ bản 39 của người A Rem đến bản 51, 61, Cà Roòng của người Ma Coong, hay bản Cu Tồn, Cờ Đỏ, A Ki của người Khùa, người Mường, dưới những mái nhà mới tinh còn thơm mùi gỗ là tiếng hát, tiếng cười nối dài dội vào vách núi. (Theo báo Tiền Phong, ngày 22-1-2007)b. Phóng sự: - Về thực chất cũng là bản tin - Nhưng được mở rộng phần tường thuật chi tiết sự kiện và được miêu tả bằng hình ảnh, để cung cấp cho người đọc một cái nhìn đầy đủ, sinh động và hấp dẫn. b. Phóng sự:NHÀ CHẰN TINHỞ thành phố ta vừa có thêm một sự lạ.Lạ gì? Không lẽ lại nắn đường?Nắn đường là chuyện xưa rồi Diễm. Đây là xây nhà.Ối! Xây nhà thì cũ mèm, nhưng sao?Cấp phép ba tầng rưỡi, nay mọc thêm năm tầng rưỡi sau 16 lần sai phạm bị xử lí.Ơ hơ! Thế là cứ chém lại mọc thêm. Bác ơi! Chắc là nhà chằn tinh. Này, sao họ không thừa thắng xốc tới nhỉ?Xốc tới làm gì?Sai phạm thêm vài lần để nâng thêm vài tầng. Nhưng họ có phép thuật gì nhỉ?Có chứ! Một phép thuật vạn năng.Phép thuật nào?Làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền.(Theo báo Sài Gòn giải phóng, ngày 13-4-2007)c. Tiểu phẩm: - Đặc điểm của tiểu phẩm là gọn nhẹ. - Giọng văn thân mật, dân dã, thường có sắc thái mỉa mai, châm biếm, hàm chứa một chính kiến về thời cuộc. c. Tiểu phẩm:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:a. Về thể loại:- Báo chí cĩ nhiều loại: bản tin, phĩng sự, tiểu phẩm, thư bạn đọc, quảng cáo, trao đổi ý kiến, bình luận thời sự2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:a. Về thể loại:- Báo chí cĩ nhiều loại: bản tin, phĩng sự, tiểu phẩm, thư bạn đọc, quảng cáo, trao đổi ý kiến, bình luận thời sự- Theo phương tiện: Báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử 2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:a. Về thể loại:BÁO INBÁO HÌNHBÁO ĐIỆN TỬ- Theo định kì xuất bản: Nhật báo, tuần báo, nguyệt san, niên báo 2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Theo tôn chỉ mục đích: Báo ở các lĩnh vực như Văn nghệ, Khoa học và đời sống, Pháp luật, Giáo dục và thời đại, 2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Theo nghề nghiệp, giới tính, lứa tuổi: Nhi đồng, Tiền phong, Thanh niên, Phụ nữ, 2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Báo địa phương: Lâm Đồng, Bình Dương, Khánh Hòa,2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Bản tin: từ phổ thơng, giản dị, nghĩa tường minh, câu đơn giản.b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Phĩng sự: chuẩn mực, cĩ cá tính, gợi hình, gợi cảm.b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Tiểu phẩm: ngơn ngữ tự do, đa nghĩa, hài hước, châm biếm.Ý kiến độc đáo Vào tiết 4,cơ giáo dạy tốn cảm thấy hơi mệt nên hỏi các học sinh: Lát nữa tiết 5 ai thấy mệt thì giơ tay lên, cơ sẽ cho nghỉ. Cả lớp đồng loạt giơ tay trừ 1 học sinh. cơ giáo và các bạn đều ngạc nhiên, cơ hỏi: Tại sao em lại khơng giơ tay, em muốn ở lại học tiết 5 à? Học sinh đĩ trả lời: Thưa cơ em khơng cịn đủ sức để giơ tay nữa, cơ cho em về tiết này luơn đi !!!b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Quảng cáo: ngoa dụ, hấp dẫn.b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Quảng cáo: ngoa dụ, hấp dẫn.b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Phỏng vấn: linh hoạt, chính xác, hấp dẫn  Phĩng viên: Thưa anh, tình trạng giao thơng của chúng ta như thế nào?Cảnh sát: Như thế nào thì chắc mọi người đã biết.Phĩng viên: Cĩ nghĩa là khơng tốt.Cảnh sát: Phải.Phĩng viên: Và một trong những nguyên nhân của sự khơng tốt nàyCảnh sát: Là do việc xử phạt của chúng ta chưa nghiêm.Phĩng viên: Và biểu hiện rõ nhất của sự chưa nghiêm?Cảnh sát: Là Cảnh sát hay nghe đương sự trình bày.Phĩng viên: Trình bày?Cảnh sát: Phải. Hay nĩi khác đi, đĩ là tìm cớ ngụy biện.b. Về ngơn ngữ:2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:- Bình luận: thuật ngữ chuyên mơn, cấu trúc câu chặt chẽ.c. Chức năng:- Cung cấp thơng tin kịp thời, phản ánh dư luận và ý kiến quần chúng- Nêu lên quan điểm, chính kiến của từ báo nhằm thúc đẩy sự phát triển của xã hội.2. Nhận xét chung về văn bản báo chí và ngơn ngữ báo chí:a. Bài tập 1:- Đọc và nhận diện một số thể loại thường gặp.- Xác định đặc điểm của tờ báo.3. Luyện tập:b. Bài tập 2:- Bản tin: + Thơng tin sự việc ngắn gọn. + Thơng tin kịp thời, cập nhật.- Phĩng sự: + Vừa thơng tin sự việc, vừa miêu tả sinh động, cụ thể. + Yêu cầu: Gợi cảm. Gây hứng thú.3. Luyện tập:c. Bài tập 3:Bản tin phản ánh tình hình học tập ở lớp: Thời gian. Địa điểm. Sự kiện nổi bật. Ý kiến3. Luyện tập:Chức năng: Phong cách ngơn ngữ báo chíCác thể loại báo chí:cung cấp tin tức thời sựNêu lên quan điểm, chính kiếnphóng sựtiểu phẩmbản tin