Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Đất nước - Nguyễn Đình Thi

Đất nước -Nguyễn Đình Thi-- Sinh 1920, ở Luông Pabăng ( Lào), quê làng Vũ Thạch , nay thuộc phố Bà Triệu, Hà Nội, mất 2003.- Sau CMT8 , Nguyễn Đình Thi làm tổng thư ký Hội văn hoá cứu quốc.+ Từ 1958-1989 làm Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam.+ Từ 1995-2003, NĐT là Chủ tịch UB toàn quốc liên hiệp hội văn học nghệ thuật.- Nguyễn Đình Thi vừa là nhà văn , nhà thơ , nhà soạn kịch. - Tác phẩm:+ Truyện: “Xung kích”“Vỡ bờ” (Tập 1: 1962, tập 2: 1970).“Vào lửa” (1966). Mặt trận trên cao”+ Tiểu luận: “Mấy vấn đề văn học” (1956), “Sức sống của dân Việt Nam qua ca dao, cổ tích”; “Nhận đường”.+ Thơ : “Người chiến sĩ ”, “Bài thơ Hắc Hải”, “Tia nắng” + Kịch: “Người đàn bà hoá đá”( 1980).+Nhạc: “Người Hà Nội ”. Diệt phát xítSáng mát trong như sáng năm xưa (1948) Sáng mát trong như sáng năm xưaGió thổi mùa thu hương cốm mớiCỏ mòn thơm mãi dấu chân emGió thổi mùa thu vào Hà NộiPhố dài xao xác heo mayNắng soi ngõ vắngThềm cũ lối ra điLá rụng đầyÔi nắng dội chan hoàNao nao trời biếcGió đượm hương đồng ruộngHương rừng chiến khuTháp rùa lim dim nhìn nắngNhững cách chim non Trong vời nghìn nẻoMây trắng nối tơi bờiMấy đứa giết người Hung hăng một buổiTháng Tám về rồi đâyHôm nay nghìn năm gió thổiTrời muôn xưaĐàn con hè phốMôi hớn hởNgày hẹn đến rồiCác anh ngậm cười bãi núi ven songHà Nội, ôi núi rừng.Đêm mít tinh (1949)Yên lặng nép ngồiTia vàng vút bayTung lên hoa lửaLên lên mãiMột vầng sao ngời muôn vầng saoBụi ngọc ngập trờiRơi rơi trên đầu trên cổTrên ngón tay Triệu triệu saoRừng Việt BắcTrời sao đây là của chúng ta Núi rừng đây là của chúng taNhững xóm đồng thơm ngátNhững ngả đường bát ngátNhững dòng sông đỏ nặng phù saNước chúng taNước những người chưa bao giờ khuấtĐêm rì rầm trong tiếng đấtNhững buổi ngày xưa vọng nói về.Ngàn sao phơi phới đang bayDạt dào mắt không thấy nữaDưới kia Hà Nội nhìn lênPhố phường nín thởNhững lề đường mòn cũLành lạnh mưa phùnSao ơi, núi rừng ơi nức nở. ( Tạp chí văn nghệ . 1949).Hai khổ đầu: Hồi ức về mùa thu ra đi kháng chiến. Sáng mát trong như sáng năm xưa    Gió thổi mùa thu hương cốm mới    Tôi nhớ những ngày thu đã xa    Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội    Những phố dài xao xác hơi may    Người ra đi đầu không ngoảnh lại    Sau lưng thềm nắng lá rơi đầyHai khổ tiếp: Mùa thu hiện tại ở chiến khu Việt Bắc : Mùa thu nay khác rồi    Tôi đứng vui nghe giữa đất trời    Gió thổi rừng tre phất phới    Trời thu thay áo mới    Trong biếc nói cười thiết tha    Trời xanh đây là của chúng ta    Núi rừng đây là của chúng ta    Những cánh đồng thơm mát    Những ngả đường bát ngát    Những dòng sông đỏ nặng phù sa    Nước chúng ta    Nước những người chưa bao giờ khuất    Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất    Những buổi ngày xưa vọng nói về.Năm khổ tiếp: Mùa thu kháng chiến đau thương , anh dũng: Ôi những cánh đồng quê chảy máu    Dây thép gai đâm nát trời chiều    Những đêm dài hành quân nung nấu    Bỗng bồn chồn như nhớ mắt người yêu    Từ những năm đau thương chiến đấu    Đã ngời lên nét mặt quê hương    Từ gốc mía bờ tre hồn hậu    Đã bật lên những tiếng căm hờnBát cơm chan đầy nước mắt    Bay còn giằng khỏi miệng ta    Thằng giặc tây thằng chúa đất    Đứa đè cổ đứa lột da    Xiềng xích chúng bay không khoá được    Trời đầy chìm và đất đầy hoa    Súng đạn chúng bay không bắn được    Lòng dân ta yêu nước thương nhà  Ba khổ tiếp: Đất nước của những khát vọng , tương lai: Khói nhà máy cuộn trong sương núi    Kèn gọi quân văng vẳng cánh đồng    Ôm đất nước những người áo vải    Đã đứng lên thành những anh hùng    Ngày nắng đốt theo đêm mưa dội    Mỗi bước đường mỗi bước hi sinh    Trán cháy rực nghĩ trời đất mới    Lòng ta bát ngát ánh bình minh    Súng nổ tung trời giận dữ    Người lên như nước vỡ bờ    Nước Việt Nam như máu lửa    Rũ bùn đứng dậy sáng loà.Đây Hồ Gươm Hồng Hà Hồ Tây Đây lắng hồn núi sông ngàn năm Hà Nội đẹp sao! Ôi nước Hồ Gươm xanh thắm lòng Bóng Tháp Rùa thân mật êm ấm lòng ( “Người Hà Nội”- Nguyễn Đình Thi )Nhóm 3,4: Em thử xác định tâm thế của cái tôi trữ tình trong hai câu:“Người ra đi đầu không ngoảnh lạiSau lưng thềm nắng lá rơi đầy” Nhóm 1,2: Em hãy nêu nhận xét của mình về cách thể hiện mùa thu quá khứ của nhà thơ trong hai câu: “Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội Những phố dài xao xác hơi may”Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nộichớm lạnhSáng chớm lạnh trong lòng Hà Nộitrong lòng Hà Nội(?) Trên phố phường Hà NộiNhững phố dài xao xác hơi may Thu phong tran tranj hanfxao xácNhững phố dài xao xác hơi mayhơi mayNgười ra đi đầu không ngoảnh lạikhông ngoảnh lạiSau lưng thềm nắng lá rơi đầyHà Nội đẹp với vẻ đẹp trong sáng , trang nhã nhưng đượm buồn.Mùa thu hiện tại ở chiến khu Việt Bắc : Xin cảm chân thành ơn các thầy cô !