Bài giảng môn Ngữ văn khối 11 - Tiết 45: Hạnh phúc của một tang gia

Trường THPT Lý BônGiáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Ngọc Lanchào mừng hội giảng 20-11-2008kiểm tra bài cũCâu hỏi: Phân tích sự độc đáo của tình huống truyện trong “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân?Trả lời:Đó là cuộc gặp gỡ giữa kẻ tử tù và viên quản ngục: Kẻ tử tù Huấn Cao+Có tài viết chữ thư pháp đẹp+Là kẻ nổi loạn chống lạitriều đình Viên quản ngục+Say mê chữ thư pháp đẹp+Là người quản tù đại diện cho trật tự xã hội Vị trí xã hội, hai con người này hoàn toàn đối lập với nhau nhưng về văn hóa thẩm mỹ thì họ là tri kỷ của nhau.Từ tình huống độc đáo đó, tính cách nhân vật và chủ đề của truyện được bộc lộ rõ nét.1. Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939)-Nguồn gốc: Quờ Hưng Yờn nhưng sống chủ yếu ở phố Hàng Bạc – Hà Nội.- Cuộc đời: ngắn ngủi, nghèo khổ, bệnh tật- Sự nghiệp văn chương: đồ sộ, khả năng sỏng tỏc dồi dào. +Nổi tiếng ở hai lĩnh vực: Phúng sự và tiểu thuyết (“Ông vua phóng sự đất Bắc”)I. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng Phụng +Sỏng tỏc của Vũ Trọng Phụng toỏt lờn niềm căm phẫn xó hội thối nỏt với phong cỏch nghệ thuật trào phỳng độc đỏo. 1. Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939)I. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng Phụng2. Tiểu thuyết “Số đỏ” (1936)-Tác phẩm “ghê gớm làm vinh dự cho mọi nền văn xuôi” - (Nguyễn Khải)- Thành tựu xuất sắc của văn xuôi Việt Nam hiện đại.- Một tác phẩm “Vô tiền khoáng hậu” (NXB Văn học)1. Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939)I. Tìm hiểu chung :2. Tiểu thuyết “Số đỏ” (1936)b. Thể loại :Tiểu thuyết trào phúngc. Tóm tắt:Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngXuân tóc đỏVô họcVô lạiTinh quáiHạ lưu vỉa hèBà Phó ĐoanGiáo sư quần vợtÔng Văn minh & Âu hoáNhà cải cách xã hộiCố HồngCố TổDoctorThi sĩCố vấn báo Gõ mõAnh hùng cứu quốca. Xuất xứ :Đăng ở Hà Nội báo1. Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939)I. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng Phụng2. Tiểu thuyết “Số đỏ” (1936)3. Đoạn trích:a. Vị trí:Chương XV  Màn hài kịch đặc sắc nhất.b. Bố cục:Hai phần“Ba ngày hôm sau não nùng”Còn lạic. Khái niệm mâu thuẫn trào phúng: Là mâu thuẫn tạo nên tiếng cười dựa trên sự đối lập tương phản giữa bản chất bên trong với những biểu hiện tình cảm bên ngoài.I. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngII. Đọc hiểu văn bản :Hạnh phúc của một tang giaHạnh phúc > < Tang gia(Vui, sướng...)Mâu thuẫn trào phúng: nhà có người chết mà vui.1. Nhan đề :(đau, buồn...)2. Hạnh phúc của một gia đình đại bất hiếu:a. Hạnh phúc chung của cả gia đình:“Ba hôm sau ông cụ già chết thật ”  Mong ước của con cháu đã thành sự thật.“Cái chết kia đã làm cho nhiều người sung sướng lắm” Cả nhà đều vui.  Đú là những tỡnh cảm trỏi với luõn thường đạo lý.I. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngII. Đọc văn bản :1. Nhan đề :2. Hạnh phúc của một gia đình đại bất hiếu:a. Hạnh phúc chung của cả gia đình:*Cụ cố Hồng (Con trai trưởng)b. Hạnh phúc của từng thành viên trong gia đình: - Vui sướng : “Nhắm nghiền mắt mơ màng” đến cái lúc “cụ mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc vừa khóc mếu” để thiên hạ chỉ trỏ: “úi kìa, con giai nhớn đã già đến thế kia kìa!”  Bố chết là cơ hội để thể hiện sự già cả của mình trước mặt thiên hạ - Nói 1872 câu “Biêt rồi, khổ lắm, nói mãi!” Không chút tình thương Bất hiếuI. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngII. Đọc văn bản :1. Nhan đề :2. Hạnh phúc của một gia đình đại bất hiếu:a. Hạnh phúc chung của cả gia đình:*Cụ cố Hồng (Con trai trưởng)b. Hạnh phúc của từng thành viên trong gia đình:-Chồng:*Vợ chồng Văn Minh(Cháu đích tôn): +Sung sướng vì di chúc của ông nội “đi vào thời kỳ thực hành ” +Phân vân tìm Xuân để trả “cái ơn to” +Mặt cứ “đăm đăm chiêu chiêu” rất hợp thời trang khi “tang gia bốirối”. Hám lợi, lạnh nhạt  Bất hiếu-Vợ: “Sốt cả ruột”  Chờ đợi phút giây sung sướng được mặc đồ xô gai tân thời “lăng xê” mốt áo tang của tiệm Âu Hóa. Cơ hội quảng cáo, không chút buồn đau Bất hiếuI. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngII. Đọc văn bản :1. Nhan đề :2. Hạnh phúc của một gia đình đại bất hiếu:a. Hạnh phúc chung của cả gia đình:*Cụ cố Hồng (Con trai trưởng)b. Hạnh phúc của từng thành viên trong gia đình:*Vợ chồng Văn Minh(Cháu đích tôn): Vui vẻ, vô tâm  Bất hiếu Lẳng lơ, giả tạo  Bất hiếu*Cậu Tỳ Tõn(Chỏu trai) – Chưa đỗ tỳ tài: - “Điờn người lờn ” chờ đợi giõy phỳt phỏt tang để chụp ảnh.*Cụ Tuyết (Chỏu gỏi):- Trờn mặt “buồn lóng mạn đỳng mốt một nhà cú đỏm”  Khụng phải vỡ ụng chết mà vỡ “ chưa thấy bạn giai đõu”. - Đỏm ma là cơ hội cụ được mặc bộ đồ “ Ngõy thơ” để cho thiờn hạ biết “ mỡnh chưa mất cả chữ trinh”.I. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngII. Đọc văn bản :1. Nhan đề :2. Hạnh phúc của một gia đình đại bất hiếu:a. Hạnh phúc chung của cả gia đình:*Cụ cố Hồng (Con trai trưởng)b. Hạnh phúc của từng thành viên trong gia đình:*Vợ chồng Văn Minh(Cháu đích tôn):*Cậu Tỳ Tõn(Chỏu trai) – Chưa đỗ tỳ tài:*Cụ Tuyết (Chỏu gỏi):* Phán mọc sừng(Cháu rể):-Vui sướng: được bố vợ chia thêm “vài nghìn đồng” vì “giá trị đôi sừng” -Toan tính: một vụ làm ăn mới với Xuân Hám lợi, không xót thương Bất hiếuI. Tìm hiểu chung :Tiết 45:hạnh phúc của một tang giaTrích ‘Số đỏ’ – Vũ Trọng PhụngII. Đọc văn bản :1. Nhan đề :2. Hạnh phúc của một gia đình đại bất hiếu:Tiểu kết: Cái chết của cụ cố Tổ  niềm vui, hạnh phúc của cả gia đình một cảnh tượng trái hẳn với luân thường đạo lýTiếng cười trào phúng bật lên Gia đình đại bất hiếuXã hội thượng lưu suy đồi “chó đểu”. Chọn đáp án đúng:Giá trị nội dung của phần trích giảng là:Lũ con cháu bất hiếuĐại gia đình bất hiếuXã hội thượng lưu suy đồiCả ba đáp án trên 2. Nghệ thuật trào phúng thể hiện trong phần trích giảng là:Qua chân dung trào phúng, nhan đề trào phúng.Qua tình huống trào phúng, giọng điệu trào phúngQua giọng điệu trào phúng, chân dung trào phúng, nhan đề trào phúngBài tập trắc nghiệmhướng dẫn về nhàNắm được nội dung và nghệ thuật của phần trích giảng.Chuẩn bị cho tiết học sau: +Một đám ma gương mẫu +Cảnh hạ huyệt.cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh