Bài giảng môn Ngữ văn 10: Truyện cổ tích Tấm Cám (5)

VĂN HỌC DÂN GIAN ĐƯỢC CHẮT LỌC MÀI GIŨA, ĐÃ TRỞ THÀNH NHỮNG VIÊN NGỌC SÁNG NHỮNG TRUYỆN KỂ DÂN GIAN, NHỮNG LỜI CA TIẾNG HÁT ÂN TÌNH NGÀY XƯA VẪN CÒN LÀM SAY ĐẮM LÒNG NGƯỜI HÔM NAY VÀ CẢ MAI SAU!TẤM CÁM(TruyÖn cæ tÝch)HỎI BÀI CŨTruyện cổ tích gồm mấy loại?“Tấm Cám “ thuộc loại cổ tích nào?KẾT CẤU BÀI HỌC  TẤM CÁM (truyện cổ tích)I. Tìm hiểu chung:1. Khái quát về truyện cổ tích.2. Văn bản truyện cổ tích “Tấm Cám”II. Đọc hiểu văn bản 1. Xung đột giữa các nhân vật 2. Ý nghĩa biểu tượng của các chi tiếtIII.Tổng kết: 1. Nội dung. 2. Nghệ thuật.IV. Củng cố I. TÌM HIỂU CHUNGII. ÑOÏC - HIEÅU VAÊN BAÛNXung ñoät giöõa caùc nhaân vaät: a. Giai ñoaïn ñaàu:TaámMeï con CaùmLaøm vieäc quaàn quaätrong chôi, aên traéng maëc trônMaûi mieát hôùt ñaày gioû teùp khoùcLöøa chò - cöôùp heát teùp Ñöôïc yeám ñoûCoøn caù Boáng laøm baïn khoùcLöøa Taám chaên traâu ñoàng xa  Baét Boáng aên thòtTroän thoùc vaø gaïo, baét Taám nhaët Khoâng cho Taám ñi xem hoäiKhoùckhoùcchim seû nhaët giuùpcoù quaàn aùo, haøi ñeïpGiaù trò vaät chaátGiaù trò tinh thaànCaùm löøa truùt teùpII. ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛNXung ñoät giöõa caùc nhaân vaät: b. Giai ñoaïn sau:TaámMeï con CaùmThaønh hoaøng haäu veà gioã chaChaët cauThaønh chim vaøng anh Maéng giaët aùo choàng taoGieát cheátThaønh caây xoan ñaøoChaët xoan ñaøoÑoát khung cöûiThaønh khung cöûi:Coùt ca coùt keùt, Chò khoeùt maét raHoùa thaønh quaû thò Con baø haøng nöôùc taùi hôïp traû thuøGhen gheùt, muoán ñeïp nhö chò Caùm - bò doäi nöôùc soâi Meï Caùm - uaát cheátGốc cau lắm kiến để dì đuổi kiến cho nó khỏi lên đốt conXung ñoät cô baûnNoäi dung tranh chaápMöùc ñoä xung ñoätThaùi ñoä cuûa TaámCaùch giaûi quyeátDì gheû - con choàng Gia ñìnhquyeàn lôïi vaät chaát, tinh thaàn Töông ñoáiCam chòu, yeáu ñuoái, thuï ñoängBuït: nhaân vaät trôï thuû thaàn kyøGiai ñoaïn ñaàuGiai ñoaïn sauThieän – aùc Xaõ hoäiñòa vò xaõ hoäi, haïnh phuùc löùa ñoâiQuyeát lieätChuû ñoäng ñaáu tranh maïnh meõ, kieân trì, trieät ñeåTöï nhôø baûn thaânYeáu toá kyø aûo: Moâtif taùi sinh. Khoùc  yeáu ñuoáiRaên ñe  maïnh meõTraû thuø  quyeát lieätCöôùp ñoaït vaät chaátCöôùp ñoaït nieàm vui tinh thaànCöôùp ñoaït haïnh phuùc, sinh maïngTaámMeï con CaùmCaùi aùc ngaøy caøng laán löôùt, caøng taêng tieánCoù söï chuyeån bieán maïnh meõ trong nhaän thöùc vaø ñaáu tranhII. ÑOÏC – HIEÅU VAÊN BAÛNXung ñoät giöõa caùc nhaân vaät: c. Keát quaû:Chaân lyù:- Thieän thaéng aùc- ÔÛ hieàn gaëp laønh, aùc giaû aùc baùo Taâm hoàn laõng maïn, laïc quan, yeâu ñôøi, nieàm tin vaøo coâng lyù vaø khaùt khao haïnh phuùc cuûa nhaân daân lao ñoäng.Taám trôû veàxinh ñeïp hôn xöa II. ÑOÏC - HIEÅU VAÊN BAÛN2. YÙ nghóa bieåu töôïng cuûa caùc chi tieát:Cuïc maùuChieác giaøyMieáng traàuTích tuï oan öùc, oaùn hôøn, toá caùo toäi aùc.Vaät giao duyeânVaät noái duyeân, tình nghóa vôï choàngBoán laàn hoùa thaânVaän duïng saùng taïo thuyeát luaân hoàiMotif taùi sinh: tìm ñöôïc haïnh phuùc trong ñôøi thöïc, trong hieän taïi.Söùc soáng maõnh lieät cuûa caùi thieän.Vaät hoùa thaân: bình dò, daân daõ  hình töôïng ñeïp, coù giaù trò thaåm myõ saâu saécIII. TOÅNG KEÁTNOÄI DUNG:- Phaûn aùnh xung ñoät gia ñình (phuï quyeàn) vaø xung ñoät xaõ hoäi (thieän - aùc)- Nieàm tin vaøo söùc soáng maõnh lieät cuûa caùi thieän.NGHEÄ THUAÄT:- Söï chuyeån bieán cuûa hình töôïng nhaân vaät Taám Caùc yeáu toá kyø aûo  thu huùt, haáp daãn Xen laãn vaên vaàn  sinh ñoäng.Caâu 1: Truyeän Taám Caùm theå hieän öôùc mô chuû yeáu naøo cuûa nhaân daân ta? A. Veà öôùc mô coâng baèng xaõ hoäi B. Veà cuoäc soáng no aám C. Veà söï hoùa thaân cuûa con ngöôøi D. Veà söï giuùp ñôõ cuûa BuïtCaâu 2: Nhaân vaät Buït chæ xuaát hieän khi naøo? A. Khi Taám bò haõm haïi B. Khi Taám khoùc C. Khi Taám caàn che chôû D. Khi Taám bò löøa loïcCaâu 3: Caâu noùi “Chò Taám ôi, chò Taám! Ñaàu chò laám, chò huïp cho saâu keûo veà dì maéng” cho bieát tính caùch gì cuûa Caùm? A. Thaät thaø B. Thöông ngöôøi C. Doái traù D. Ñoäc aùcCaâu 4: Nhaân vaät Taám hay khoùc ôû nhöõng thôøi ñieåm naøo? A. Khi Taám vaøo cung B. Khi ôû vôùi muï dì gheû C. Khi bò Caùm gieát nhieàu laàn D. Khi ôû vôùi baø laõo haøng nöôùcCaâu 5: Yeáu toá naøo trong truyeän “Taám Caùm” theå hieän roõ nhaát ñaëc tröng cuûa truyeän coå tích thaàn kyø? A. Nhaân vaät ñaùng thöông B. Ngoân ngöõ bình dò C. Coát truyeän li kì D. Chi tieát kì aûoCaâu 6: Xung ñoät xaõ hoäi chuû yeáu trong truyeän “Taám Caùm” laø gì? A. Thieän vaø aùc B. Meï gheû vaø con choàng C. Lôïi ích caù nhaân D. Giaøu vaø ngheøo