Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tóm tắt văn bản thuyết minh

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo đến thăm lớp dự giờKiÓm tra bµi cò C©u 1. NhËn xÐt nµo sau ®©y kh¸i qu¸t ®óng vÒ néi dung cña văn bản thuyÕt minh? A. Lµ lo¹i văn bản giíi thiÖu, trình bµy mét vÊn ®Ò. B. Lµ lo¹i văn bản trình bµy cảm nhËn cña ng­êi viÕt vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã. C. Lµ lo¹i văn bản thÓ hiÖn quan ®iÓm cña ng­êi viÕt vÒ mét vÊn ®Ò x· héi. D. Lµ lo¹i văn bản bµn luËn vÒ mét vÊn ®Ò văn häc hoÆc x· héi.C©u 2. ĐÓ viÕt ®­îc mét văn bản thuyÕt minh, m¹ch l¹c s¸ng tá cÇn:A. Lùa chän vµ sö dông hình thøc kÕt cÊu theo trËt tù thêi gian.B. Lùa chän vµ sö dông hình thøc kÕt cÊu theo trËt tù l«gic.C. Lùa chän vµ sö dông hình thøc kÕt cÊu theo trËt tù kh«ng gian.D. X©y dùng kÕt cÊu theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh.A. Lµ lo¹i văn bản giíi thiÖu, trình bµy mét vÊn ®Ò.D. X©y dùng kÕt cÊu theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh.C©u 3. Trong mét bµi häc Ngữ văn, phÇn nµo d­íi ®©y ®­îc xem lµ văn bản thuyÕt minh?A. TiÓu dÉn. C. Chó thÝch.B. H­íng dÉn ®äc bµi. D. Gåm A vµ C.C©u 4. ĐÓ lµm tèt mét bµi văn thuyÕt minh, yªu cÇu quan träng nhÊt ®èi víi ng­êi viÕt (nãi) lµ gì? A. Phải cã vèn ng«n ngữ phong phó ®Ó diÔn ®¹t tèt, dÔ hiÓu vÊn ®Ò.B. Phải cã khả năng liªn t­ëng, t­ëng t­îng phong phó.C. Phải hiÓu biÕt râ rµng, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vÒ sù vËt, hiÖn t­îng cÇn ®­îc thuyÕt minh vµ muèn truyÒn ®¹t th«ng tin Êy.D. Phải biÕt viÕt những c©u văn chau chuèt, giµu hình ảnhC©u 5. Ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh b»ng chó thÝch kh¸c ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh b»ng ®Þnh nghÜa ë ®iÓm nµo?A. Cung cÊp những th«ng tin chÝnh x¸c vÒ ®èi t­îng.B. Cã tÝnh linh ho¹t vµ mÒm dÎo.C. ThÓ hiÖn râ ®­îc môc ®Ých thuyÕt minh.D. Lµm næi bËt ®Æc ®iÓm cña sù vËt hiÖn t­îng.D. Gåm A vµ C.C. Phải hiÓu biÕt râ rµng, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vÒ sù vËt, hiÖn t­îng cÇn ®­îc thuyÕt minh vµ muèn truyÒn ®¹t th«ng tin Êy.B. Cã tÝnh linh ho¹t vµ mÒm dÎo.I/ Môc ®Ých, yªu cÇu tãm t¾t văn bản thuyÕt minhtãm t¾t v¨n b¶n thuyÕt minhSo sánh 2 văn bản viết về Nguyễn Trãi:(1)VB viết về cuộc đời, sự nghiệp thơ văn.(2) VB viết ở phần ghi nhớ.Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dân tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có nhưng lại là người phải chịu những oan khiên thảm khốc dười thời phong kiến. Ông là nhà thơ, nhà văn kiệt xuất, là danh nhân văn hoá thế giới, có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của văn hoá, văn học dân tộc.II/ C¸ch tãm t¾t văn bản thuyÕt minh1. Văn bản: Nhµ sµn- Bố cục: 3 phần + Môû baøi: Ñònh nghóa, muïc ñích söû duïng nhaø saøn. + Thaân baøi: Nguoàn goác, caáu taïo, coâng duïng. + Keát baøi: Ñaùnh giaù, ca ngôïi veû ñeïp nhaø saønViết tóm tắt VB Nhà sàn: Nhà sàn là công trình kiến trúc có mái che dùng để ở hoặc sử dụng vào một số mục đích khác.Toàn bộ nhà sàn được cấu tạo bằng tre, gỗ, nứa; gồm nhiều cột chống,mặt sàn, gầm sàn, các khoang nhà để ở hoặc nấu ănHai đầu nhà có hai cầu thang.Nhà sàn xuất hiện từ thời Đá Mới, tồn tại phổ biến ở miền núi Việt Nam và Đông Nam Á. Nhà sàn có nhiều tiện ích: vừa phù hợp với nơi cư trú miền núi, đầm lầy,vừa tận dụng nguyên liệu tại chỗ, giữ được vệ sinh và bảo đảm an toàn cho người ở. Nhà sàn ở một số vùng miền núi nước ta đạt tới trình độ kĩ thuật và thẩm mĩ cao,đã và đang hấp dẫn khách du lịch.III/ LuyÖn tËp1. Tãm t¾t phÇn tiÓu dÉn bµi Th¬ Hai-c­- Đối tượng: Tiểu sử, sự nghiệp nhà thơ Ba sô, đặc điểm thơ Hai-cư. Bố cục: + Đoạn 1:Tiểu sử, sự nghiệp của Ba sô.+ Đoạn 2: Nội dung, nghệ thuật thơ Hai-cư.Viết đoạn văn M. Ba-s« (1644-1694) lµ nhµ th¬ hµng ®Çu cña NhËt Bản. ¤ng sinh ra ë U-ª-n«, xø I-ga, trong mét gia ®ình vâ sÜ cÊp thÊp. Khoảng năm 28 tuæi, «ng chuyÓn ®Õn £-®« sinh sèng vµ lµm th¬ Hai-c­ víi bót hiÖu Ba-s«. ¤ng ®Ó l¹i nhiÒu t¸c phÈm, næi tiÕng nhÊt lµ Lèi lªn miÒn ¤-ku. Th¬ Hai-c­ cã sè tõ vµo loai Ýt nhÊt thÕ giíi, chØ cã 17 ©m tiÕt, ®­îc ng¾t ra lµm ba ®o¹n theo thø tù th­êng lµ 5-7-5 ©m. Th¬ Hai-c­ thÊm nhuÇn tinh thÇn thiÒn t«ng vµ văn hãa ph­¬ng Đông nãi chung. Nã th­êng chØ dïng những nÐt chÊm ph¸, chØ gîi chø không tả, chøa rÊt nhiÒu khoảng trèng cho trÝ t­ëng t­îng cña ng­êi ®äc. Cïng víi nghÖ thuËt v­ên cảnh, trµ ®¹o, hoa ®¹o, héi häa, tiÓu thuyÕt,...th¬ Hai-c­ lµ mét ®ãng gãp lín cña NhËt Bản vµo kho tµng văn hãa nh©n lo¹i.2. Tãm t¾t văn bản: ĐÒn Ngäc S¬n vµ hån th¬ Hµ Néia. §èi t­îng thuyÕt minh: Giíi thiÖu danh lam th¾ng c¶nh ®Òn Ngäc S¬n ë thñ ®« Hµ Néi.b. So s¸nh:Nhµ sµn§Òn Ngäc S¬n§èi t­îngC¸ch thuyÕt minhC«ng tr×nh kiÕn trócDanh lam th¾ng c¶nhGiíi thiÖu vËt liÖu, cÊu t¹o, c«ng dông, nguån gèc.Võa giíi thiÖu kiÕn tróc võa ca ngîi vÎ ®Ñp nªn th¬, bµy tá t×nh yªu vµ niÒm tù hµo víi di s¶n v¨n ho¸ d©n téc.LËp bản ®å t­ duy víi tõ kho¸: “Văn thuyết minh”, thêi gian 5 phót