Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết 91: Văn bản văn học

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY!LỚP 10B8 - TRƯỜNG THPT HƯƠNG VINH * Hãy chỉ ra các văn bản văn học trong những văn bản sau đây:Chiếu dời đô (Lí Công Uẩn)Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)Bến quê (Nguyễn Minh Châu)Bản tin An toàn giao thôngSang thu (Hữu Thỉnh)Chinh phụ ngâm (Đặng Trần Côn)Động Phong NhaTruyện Kiều (Nguyễn Du)Đơn xin nghỉ học. Tiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌCI. Khái niệm văn bản văn học.- Theo nghĩa rộng VBVH là tất cả các VB sử dụng ngôn từ một cách nghệ thuật: có hình ảnh, nhịp điệu, biểu hiện tình cảm của người viết.- Theo nghĩa hẹp VBVH chỉ bao gồm các sáng tác có hình tượng nghệ thuật được xây dựng bằng hư cấu.Theo nghĩa rộng ngôn từ trong văn bản văn học được sử dụng có tính nghệ thuật. Còn theo nghĩa hẹp sủ dụng ngôn từ theo sự sáng tạo bằng hư cấu. Vậy phân biệt VBVH theo nghĩa hẹp và nghĩa rộng là ở sự hư cấu và sáng tạo.Tiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌC I. Khái niệm văn bản văn học.II. Tiêu chí chủ yếu của văn bản văn học:? Mục đích Nguyễn Du sáng tác “Truyện Kiều” là gì? Nhằm phản ánh bức tranh xã hội phong kiến đương thời. Thể hiện sự đồng với người phụ nữ tài hoa bạc mệnh trong xã hội phong kiến.1. VBVH đi sâu phản ánh hiện thực khách quan, khám phá thế giới tình cảm và tư tưởng, thỏa mãn nhu cầu thẩm mỹ của con ngườiTiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌC II. Tiêu chí chủ yếu của văn bản văn học: 1. VBVH đi sâu phản ánh hiện thực khách quan, khám phá thế giới tình cảm và tư tưởng, thỏa mãn nhu cầu thẩm mỹ của con người* Viết về sự biến đổi của đất trời cuối hạ sang thu, nhà thơ Hữu Thỉnh viết:“Sương chùng chình qua ngõHình như thu đã vềSóng được lúc dềnh dàngChim bắt đầu vội vãCó đám mây mùa hạVắt nửa mình sang thu”(Sang thu) Bản tin thời tiết: Hôm nay, Thừa Thiên Huế trời nhiều mây, có mưa rào và giông vài nơi. Nhiệt độ từ 18 độ c – 25 độ c Tiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌC II. Tiêu chí chủ yếu của văn bản văn học: 1. VBVH đi sâu phản ánh hiện thực khách quan, khám phá thế giới tình cảm và tư tưởng, thỏa mãn nhu cầu thẩm mỹ của con ngườiNhận xét: - Đoạn thơ mang tính biểu cảm, ngôn từ trau chuốt, đa nghĩa; thể hiện rõ cảm xúc của người viết. Ngôn ngữ nghệ thuật.- Bản tin thời tiết: thông báo cụ thể, rõ ràng, đơn nghĩa 2. VBVH được xây dựng bằng ngôn từ nghệ thuật, có hình tượng, có tính thẩm mỹ cao. 3. Mỗi văn bản đều thuộc một thể loại nhất định, theo những quy ước, cách thức của thể loại đó. Tiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌC I. Khái niệm văn bản văn học.II. Tiêu chí chủ yếu của văn bản văn học:III. Cấu trúc của văn bản văn học1. Tầng ngôn từ - từ ngữ âm đến ngữ nghĩa:Ví dụ (SGK): “Chú bé loắt choắt Cái xắc xinh xinh Cái chân thoăn thoắt Cái đầu nghênh nghênh”. (Tố Hữu - Lượm)Gợi hình ảnh nhanh nhẹn, vui tươi.- Hiểu và cảm nhận văn bản qua ngôn từ trong văn bản (chú ý mặt ngữ nghĩa và ngữ âm của từ ngữ) 2. Tầng hình tượng: Tiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌC I. Khái niệm văn bản văn học.II. Tiêu chí chủ yếu của văn bản văn học: 1. Tầng ngôn từ - từ ngữ âm đến ngữ nghĩa: - Hình tượng được sáng tạo nhờ những chi tiết cốt truyện, nhân vật, hoàn cảnh, tâm trạng mà có sự khác nhau. 3. Tầng hàm nghĩa: Tầng hàm nghĩa là ý nghĩa ẩn kín trong của văn bản- Hiểu được tầng hàm nghĩa của VBVH, giúp ta nâng cao tâm hồn mình.III. Từ văn bản đến tác phẩm văn học: Tiết 91: VĂN BẢN VĂN HỌC  I. Khái niệm văn bản văn học. II. Tiêu chí chủ yếu của văn bản văn học:III. Từ văn bản đến tác phẩm văn học:- Khi VBVH được con người tìm đọc, hiểu được các tầng nghĩa của nó thì VBVH mới trở thành tác phẩm văn học (có ý nghĩa đối với con người).IV. Luyện tậpTIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC.TRÂN TRỌNG CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO ĐÃ VỀ DỰ TIẾT HỌC NÀY.KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH SỨC KHỎE! CÔNG TÁC TỐT – HỌC TẬP TỐT!