Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết 78: Làm văn tóm tắt văn bản thuyết minh

TÓM TẮT VĂN BẢN THUYẾT MINHTIẾT 78. LÀM VĂNGV: NGUYỄN THỊ THANH NGUYÊNKIỂM TRA BÀI CŨ- Đọc thuộc lòng đoạn trích "Tìnhcảnh lẻ loi của người chinh phụ”.- Tâm trạng của người chinh phụ được thể hiện như thế nào trong 8 câu thơ cuối?I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU TÓM TẮT VĂN BẢN THUYẾT MINH.Nêu mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản thuyết minh?- Mục đích:+ Hiểu, ghi nhớ và nắm vững những nội dung cơ bản của văn bản thuyết minh+ Để giới thiệu với người khác về đối tượng hoặc về văn bản thuyết minh- Yêu cầu:+ Văn bản tóm tắt cần ngắn gọn, rành mạch+ Cần tóm tắt sát với nội dung của văn bản gốcII. CÁCH TÓM TẮT VĂN BẢN THUYẾT MINHĐọc và tóm tắt văn bản: Nhà sàn - Đối tượng thuyết minh của văn bản : Nhà sàn- một công trình kiến trúc của đồng bào miền núi nước ta. - Đại ý của văn bản : Thuyết minh về kiến trúc, nguồn gốc, giá trị sử dụng và sự hấp dẫn của nhà sàn ở Việt Nam. - Bố cục : 3 phần : + Mở bài (từ đầu đến “ văn hoá cộng đồng”): Định nghĩa, giới thiệu và nêu mục đích sử dụng của nhà sàn. + Thân bài (tiếp đến “cũng phải là nhà sàn”) : Nguồn gốc, cấu tạo, công dụng của nhà sàn. + Kết bài (còn lại): Đánh giá, ca ngợi vẻ đẹp và sự hấp dẫn của nhà sàn xưa và nay.Viết tóm tắt văn bản “Nhà sàn” với độ dài khoảng 10 câu. Nhà sàn là một công trình kiến trúc có mái che dùng để ở hoặc sử dụng với một số mục đích khác.Toàn bộ nhà sàn được cấu tạo bằng tre,gianh,nứa,gỗ.Nhà sàn gồm nhiều cột để chống,mặt sàn,gầm sàn,các khoang nhà để ở hoặc để rửa ráy.Hai đầu nhà sàn có cầu thang.Nhà sàn xuất hiện từ thời đá mới,tồn tại phổ biến ở vùng núi Việt Nam và Đông Nam Á.Nhà sàn có nhiều tiện ích,vừa phù hợp với cư dân cư trú miền núi đầm lầy,vừa tận dụng nguyên liệu tại chỗ,giữ được sinh hoạt và đảm bảo an toàn cho người ở.Nhà sàn ở một số vùng miền núi nước ta đạt đến trình độ kĩ thuật và thẩm mĩ cao,đã và đang hấp dẫn khách du lịch.Anh (chị) hãy nêu cách tóm tắt văn bản thuyết minh? Gồm 4 bước:Bước 1: xác định mục đích, yêu cầu tóm tắt.Bước 2: đọc kĩ văn bản gốc để nắm vững đối tượng thuyết minh.Bước 3: tìm bố cục của văn bản.Bước 4: viết tóm lược các ý để hình thành văn bản tóm tắt. GHI NHỚ ( 70)III. LUYỆN TẬPĐọc văn bản ở bài tập 1(71) và:a). Xác định đối tượng thuyết minh của văn bản?b). Tìm bố cục của văn bản?c). Viết đoạn văn tóm tắt phần thuyết minh về thơ Hai-cư.- Đối tượng thuyết minh: cuộc đời và sự nghiệp nhà thơ Ba-Sô; cùng đặc điểm của thơ Hai-cư.- Bố cục:+ Đoạn 1 (từ đầuM.Si.ki(1867-102)): cuộc đời và sự nghiệp nhà thơ Ba-Sô.+ Đoạn 2 (phần còn lại): đặc điểm nội dung và nghệ thuật của thơ Hai-cư Đọc văn bản ” Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà Nội”. Cho biết: Đối tượng thuyết minh của văn bản “Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà Nội” ?Nội dung thuyết minh của văn bản “Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà Nội” ? - Đối tượng: thuyết minh một thắng cảnh. - Nội dung: + Vừa tập trung vào những đặc điểm kiến trúc. + Vừa ca ngợi vẻ đẹp nên thơ của đền Ngọc Sơn. + Bày tỏ tình yêu, niềm tự hào đối với một di sản văn hoá đặc sắc của dân tộc.Viết tóm tắt đoạn giới thiệu cảnh Tháp Bút, Đài Nghiên. - Học, nắm vững nội dung kiến thức của bài. - Làm bài tập SGK + Viết đoạn văn tóm tắt phần thuyết minh về thơ Hai- cư + Viết đoạn tóm tắt giới thiệu cảnh Tháp Bút, Đài Nghiên. - Chuẩn bị: Lập dàn ý bài văn nghị luậnHƯỚNG DẪN VỀ NHÀ