Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

Nhiệt liệt chào mừngcác thầy côGiáo viên: đinh văn phướcTrung tâm gdtx tiền hảiLớp dạy: 10a1Phong cách Tiết: 85I. Ngôn ngữ Nghệ thuật:1. Khái niệm:a: Ngữ liệu Ngữ liệu 1 Sen là một loại cây mọc dưới nước, lá to tròn, hoa có màu hồng hoặc trắng, nhị vàng, hương thơm nhẹ, hạt dùng để ăn. (Từ điển Tiếng Việt)Ngữ liệu 2:Trong đầm gì đẹp bằng senLá xanh bông trắng lại chen nhị vàngNhị vàng bông trắng lá xanhGần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. (Ca dao )Phong cách ngôn ngữ nghệ thuậtNhận xét:- Ngữ liệu 1: Ngôn ngữ cô đọng, chính xác, không bóng bảy.- Ngữ liệu 2: Ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi tả, biểu cảm. -> Ngôn ngữ nghệ thuật: Là ngôn ngữ có tính chất gợi hình, gợi cảm được lựa chọn ,gọt giũa dùng trong các văn bản nghệ thuật(ngoài ra một số phong cách ngôn ngữ khác )Phong cách ngôn ngữ nghệ thuậtI:ngôn ngữ nghệ thuật1:khái niệma: Ngữ liệub :Khái niệm 2: Phân loại ngôn ngữ nghệ thuật Loại ngôn ngữ Thể loại Đặc điểmNgôn ngữ thơCác thể thơ, ca dao,vè,...Giàu hình ảnh, gợi cảm, nhạc điệu,Ngôn ngữ tự sựTruyện ,ký, tiểu thuyết,...Miêu tả, trần thuật, kể, Ngôn ngữ sân khấuKịch, chèo, tuồng ,Ngôn ngữ thể hiện tâm trạng, cá tính,đối thoại, 3. Chức năng của ngôn ngữ nghệ thuật:- Xét ngữ liệu sau:Trong đầm gì đẹp bằng senLá xanh bông trắng lại chen nhị vàngNhị vàng bông trắng lá xanhGần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. (ca dao)* Nhận xét:Nội dung thông tinNội dung thẩm mĩNơi sinh sống, cấu tạo, màu sắc ,...của cây sen.Thể hiện tư tưởng: vẻ đẹp có thể hiện hữu và bảo tồn ngay ở những môi trường có nhiều cái xấu. 3: Chức năng của ngôn ngữ nghệ thuậtThông tinThẩm mĩĐặc điểm, tính chất của sự việc, hiện tượngBiểu hiện cái đẹp khơi gợi, nuôi dưỡng cảm xúc thẩm mĩChức năngII. Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật1. Tính hình tượng:Xét ngữ liệu sau:Trong đầm gì đẹp bằng senLá xanh bông trắng lại chen nhị vàngNhị vàng bông trắng lá xanhGần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. (Ca dao ) - Là cách sử dụng ngôn ngữ để tái hiện hình ảnh trong cảm nhận và trong tưởng tượng của người đọc, người nghe.-Là đặc trưng cơ bản nhất.-Nội dung bài ca dao chủ yếu hiện lờn qua cỏc hỡnh ảnh: lỏ xanh, bụng trắng,Qua đú gợi lờn phẩm chất thanh cao , đẹp đẽ trong tự nhiờn và con người.-Một số biện phỏp tạo ra tớnh hỡnh tượng: ẩn dụ ,so sỏnh, nhõn hoỏ, hoỏn dụ,Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật:1. Tính hình tượng:II: Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật:-Tớnh hỡnh tượng tạo ra tớnh đa nghĩa cho văn bản nghệ thuật.2. Tính truyền cảm:-Xét ngữ liệu sau:Nướng dõn đen trờn ngọn lửa hung tànVựi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ. (Đại cỏo bỡnh Ngụ)-Nhận xét: Hai cõu văn giàu hỡnh ảnh , khơi gợi sự ngậm ngựi và căm phẫn trong lũng người đọc, -Tính truyền cảm:Làm cho người nghe (đọc) cùng vui, buồn, yêu thích,...như chính người nói (viết). -Tính truyền cảm được tạo ra do việc sắp xếp từ ngữ,iI: phong cách ngôn ngữ nghệ thuật3: Tính cá thể hoá-Biểu hiện: + giọng riờng, +phong cỏch riờng + cỏch sử dụng ngụn ngữ của tỏc giả, của nhõn vật.-Tỏc dụng: tạo cho ngụn ngữ nghệ thuật sự sỏng tạo ,mới lạ, khụng trựng lặp.III: TỔNG KẾTIV. Củng cố ,Luyện tậpCâu 1: Ngôn ngữ nghệ thuật còn gọi là:A. Ngôn ngữ văn chươngB. Ngôn ngữ văn họcC. Ngôn ngữ thơD. Cả A và BCâu 2: Chức năng chính của ngôn ngữ nghệ thuật là gì?A. Giải trí + tuyên truyềnB. Thông tin + thẩm mĩC. Nhận thức + giao tiếpD. Giáo dục + tuyên truyềnCâu 3: Khi nói: “Đây là giọng thơ của Tố Hữu, kia là giọng thơ Chế Lan Viên. Đây là ngôn ngữ Nguyễn Tuân, còn kia là văn Vũ Trọng Phụng” ..... người ta muốn nói tới?A. Tính hình tượng của ngôn ngữ nghệ thuậtB. Tính cá thể hoá của ngôn ngữ nghệ thuậtC. Tính truyền cảm của ngôn ngữ văn họcD. Tính đa nghĩa của ngôn ngữ văn chươngDBB1. Bài tập 1: Sách giáo khoa/101Gợi ý trả lời: Những biện pháp tu từ thường được sử dụng để tạo ra tính hình tượng của ngôn ngữ nghệ thuật: So sánh, ẩn dụ, tượng trưng.2. Bài tập 2: Sách giáo khoa/101Gợi ý trả lời: Tính hình tượng được xem là tiêu biểu nhất trong các đặc trưng của phong cách ngôn ngữ nghệ thuật vì: Là phương tiện và mục đích sáng tạo nghệ thuật Trong hình tượng ngôn ngữ đã có những yếu tố gây cảm xúc và truyền cảm- Cách lựa chọn từ ngữ, sử dụng câu để xây dựng hình tượng nghệ thuật thể hiện cá tính sáng tạo nghệ thuật,các thầy cô đã về dự tiết học hôm nay