Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Thương vợ - Trần Tế Xương

TRẦN TẾ XƯƠNGThương vợTÌM HIỂU CHUNG :Û 1.Tác giả : -Trần Tế Xương (1870-1907),tên thường gọi là Tú Xương,quê :Nam Định. -Là người có cá tính sắc sảo,phóng túng, không chịu gò bó theo khuôn phép ,nhiều lần thi nhưng chỉ đậu tú tài. -Sự nghiêp thơ văn : khoảng hơn 100bài,chủ yếu là thơ Nôm(nhiều thể thơ),ngoài ra còn có câu đối, văn tế Tú Xương có đóng góp ở cả hai mảng  thơ :trào phúng và trữ tình. 2. Đề tài :- Viết về vợ là một mảng đề tài trong thơ Tú Xương,ông viết về vợ với tấm lòng thương yêu chân thành (VD: “Văn tế sống vợ”, “Thầy đồ dạy”) - “Thương vợ” được viết vào khoảng 1896-1897, là bài thơ hay nhất ,thể hiện rõ nhất tình cảm thương yêu,quí trọng của nhà thơ dành cho vợ . II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN : 1. Hình ảnh bà Tú qua nỗi lòng thương vợ của ông Tú :a) Nỗi vất vả,gian truân : C1:Giới thiệu hoàn cảnh lao động của bà Tú: -Công việc : “buôn bán”. -Thời gian : “quanh năm”(không nghỉ ngày nào;năm này qua năm khác -Địa điểm : “mom sông”(có phần nguy hiểm ) Hình ảnh bà Tú tảo tần,tất bật ngược xuôi. C2:Gánh nặng của bà Tú: “Nuôi đủ năm con với một chồng” vất vả. C3,4 :cụ thể hơn sự vất vả của bà -Nhà thơ mượn hình ảnh con cò trong ca dao để nói về vợ : -Cách dùng từ “Thân cò”,kết hợp với  nghệ thuật đảo ngữ “lặn lội” càng tô  đậm hơn nỗi vất vả,gian truân của bà Tú. -Nghệ thuật đối : “Khi quãng vắng” >< “Buổi đò đông” (sự heo hút, rợn ngợp) (đông người, đông đò nỗi vất vả đơn chiếc.) sự bất trắc, nguy hiểm) Dù ở đâu, bà Tú cũng đều vất vả, gian truân. b) Phẩm chất cao đẹp : - Bà Tú là người đảm đang, chịu thương, chịu khó. - Bà là người giàu đức hi sinh, hết lòng vì chồng, con. ( những phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam.) 2. Hình ảnh ông Tú qua nỗi lòng  thương vợ : -Ông là người biết cảm thông, thấu hiểu những nỗi vất vả, gian truân của vợ . - Ông yêu thương, quí trọng, tri ân vợ -Ôâng là người có nhân cách (qua lời tự trách, tự rủa mình ) III. TỔNG KẾT : 1. Nghệ thuật : - Từ ngữ giản dị, giàu sức biểu cảm. - Vận dụng sáng tạo hình ảnh, ngôn ngữÕ văn học dân gian (ca dao, thành ngữ, khẩu ngữ) 2. Nội dung : - Với tình cảm thương yêu, quí trọng, nhà thơ đã ghi lại một cách xú động, chân thực hình ảnh người vợ tần tảo, giàu đức hi sinh. - Qua bài thơ , người đọc còn thấy được tâm sự và nhân cách cao đẹp của Tú Xương .