Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Thực hành một số biện pháp tu từ ngữ âm (Tiếp)

THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMI. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM HƯỞNG CHO CÂU1“.Một dân tộc đã gan góc chống lại ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay,một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống lại phát xít mây năm nay, Dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!” -Đoạn văn có tính nhịp nhàng. - Nguyên nhân : +Các vế câu có hiện tượng lặp cú pháp. +Từ ngữ có hiện tượng lặp từ ngữ. Tạo ra sự nhịp nhàng cho lời văn, tạo âm hưởng hào hùng đanh thép cho lời tuyên ngôn.THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMI. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM HƯỞNG CHO CÂU 2.“Bất kì đàn ông, đàn bà, bất kì người già, người trẻ, không chia tôn giáo, đảng phái, dân tộc, hễ ai là Người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc. Ai có súng thì dùng súng. Ai có Gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước.”- Cách diễn đạt : Lặp cú pháp, đối xứng, lặp từ.Lời văn nhịp nhàng, tạo sự hào hùng và khoẻkhoắn cho lời kêu gọi .THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMI. TẠO NHỊP ĐIỆU VÀ ÂM HƯỞNG CHO CÂU 3“Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng,giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người. Tre, anh hùng lao động. Tre, anh hùng chiến đấu.”-Nhịp điệu khi nhanh khi chậm. Nhịp ngắn dứt khoát mạnh mẻ.Thể hiện tình cảm say mê tự hào của tác giả Đối với tre và đất nước được thể hiện qua các biện pháp nghệ thuật: +Lặp từ: tre, giữ. +Lặp cú pháp. +Tu từ nhân hoá.Tô đậm nhấn mạnh được sức mạnh của tre.THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 1. a) Dưới trăng quyên đã gọi hèĐầu tường lửa lựu lập loè đâm bông - Phụ âm đầu “l” được lập lại 4 lần. -Gợi tả hình ảnh những bông hoa lựu lấp ló trên cây như những đóm lửa lấp lánh, lung linhnhư đang đùa giỡn trước gió. THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 1. b) “Làn ao lóng lánh bóng trăng loe” -Phụ âm đầu “l” được lập lại 4 lần. -Miêu tả ánh trăng như lấp lánh và lung linh trên mặt ao THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 2 “Lá bàng đang đỏ ngọn câySếu giang mạng lạnh đang bay ngang trờiMùa đông còn hết em ơiMà con én đã gọi người sang xuân” -Vần được lặp lại nhiều lần là vần “ang”với 7 lần. -Tạo cảm giác rộng mở của không gian trong thời khắc chuyển mùa. THỰC HÀNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ ÂMII. ĐIỆP ÂM, ĐIỆP VẦN, ĐIỆP THANH 3 . “Dốc lên khúc khưỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây súng ngửi trời Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi” -Nhịp 4/3hai câu đầu. -Từ láy: khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hútgợi sự vất vã khó nhọc, hoang vắng, sự quanh co, độ cao. -Lặp từ: tô đậm núi cao nhiều dốc.. -Đối: ngàn thướclên đốc lại xuống dốc khó khăn nguy hiểm nhất là xuống dốc. -Nhân hoá: súng ngữi trời .tinh nghịch tếu táo của lính. -Câu 1 nhiều thanh trắc câu 4 nhiều thanh bằngđối lập giữa dữ dội của núi với sự bồng bềnh của những cơn mưa không ngớt.=> Tất cả các yếu tố tạo dựng được khung cảnh hiểm trở của vùng rừng núi và tính chất khốc liệt của cuộc hành quân.. Củng cốCâu 1: Phép tu từ ngữ âm có tác dụng gì nhiêu nhất trong văn xuôi?Tạo nhịp điệu, âm hưởng.Câu : Phép tu từ ngữ âm có tác dụng gì nhiêu nhất trong thơ?Tạo cho thơ giàu tính hình ảnh, âm thanh.Dặn dòÔn bài chuẩn bị bài viết số 3 về nghị luận văn học.