Bài giảng Lục Vân Tiên (tiết 1)

1380 - 1442 1491 - 1585 1765 - 1820 1822 - 1888 - Tên tự : Mạnh Trạch Tên hiệu: Trọng Phủ. Sau khi bị mù có thêm tên hiệu : Hối Trai Được nhân dân yêu mến gọi là Đồ Chiểu. Gia đình : + Cha: Nguyễn Đình Huy- quê Bồ Điền - Phong Điền – Thừa Thiên Huế. + Mẹ: Trương Thị Thiệt – quê Tân Thới – Gia Định. - Quê : Sinh tại quê mẹ ( 01 – 7 – 1822 ). - 1833 - 1843 - 1849 - 1859 - 1862 :Cha bị cách chức, ông phải ra Huế. : ông đỗ tú tài. : Mẹ mất, ông bị mù, vợ chưa cưới từ hôn. Nhiều bất hạnh. ông mở trường dạy học, bốc thuốc chữa bệnh, sáng tác thơ văn. Giàu nghị lực. : Pháp đánh Gia Định, ông về Cần Giuộc. : Pháp đánh 3 tỉnh miền Đông, ông về Bến Tre. Bến tre - 1833 - 1843 - 1849 - 1859 - 1862 - 3 – 7 - 1888 :Cha bị cách chức, ông phải ra Huế. : ông đỗ tú tài. : Mẹ mất, ông bị mù, vợ chưa cưới từ hôn. Nhiều bất hạnh. ông mở trường dạy học, bốc thuốc chữa bệnh, sáng tác thơ văn. Giàu nghị lực. : Pháp đánh Gia Định, ông về Cần Giuộc. : Pháp đánh 3 tỉnh miền Đông, ông về Bến Tre. ( không hợp tác với giặc, sáng tác thơ văn khích lệ lòng yêu nước, bàn bạc việc quân với các lãnh tụ nghĩa quân ). yêu nước thương dân, bất khuất trước kẻ thù. : ông mất tại Ba Tri – Bến Tre. Bia mộ và nhà tưởng niệm Nguyễn Đình Chiểu Tác phẩm chấn hưng phong hóa dân tộc. Tác phẩm bộc lộ nỗi đau thương khi đất nước bị giặc chiếm và hy vọng Tổ quốc được giải phóng. Tác phẩm chống tà giáo. Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc – 1861 Mười hai bài thơ tế Trương Định – 1864 Mười bài thơ điếu Phan Tòng – 1868 Hịch kêu gọi nghĩa binh đánh Tây… Quan điểm văn chương : Văn chương chiến đấu vì cuộc sống đầy tinh thần tiến công và tinh thần nhân ái : Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà * Một tấm gương sáng ngời về nghị lực, đạo đức sống cao cả, suốt đời vì nước vì dân * Một thầy giáo mẫu mực, lấy việc dạy người cao hơn dạy chữ. * Một thầy thuốc lấy việc chăm lo sức khoẻ cho nhân dân làm y đức * Một chiến sĩ trên mặt trận văn hoá và tư tưởng - lá cờ đầu của văn học yêu nước chống thực dân Pháp xâm lược giai đoạn cuối thế kỉ XIX. 4. Lục Vân Tiên quê ở Đông Thành, khôi ngô tuấn tú, văn võ song toàn. 2. Trên đường đi thi đánh tan bọn cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga. 6. Lục Vân Tiên kết bạn với Hớn Minh, Vương Tử Trực, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm. 1. Mẹ mất, Lục Vân Tiên bỏ thi về chịu tang, bị mù. 8. Lục Vân Tiên bị Trịnh Hâm hãm hại. Giao long và Ngư ông cứu, bị cha con Võ Công hại – Du thần và ông tiều cứu. 3. Kiều Nguyệt Nga bị bắt đi cống giăc Ô Qua, nàng nhảy xuống sông tự tử, được Phật Bà Quan Âm cứu. 5. Lục Vân Tiên được tiên cho thuốc, mắt sáng lại, đỗ trạng nguyên. 7. Lục Vân Tiên đánh thắng giặc Ô Qua, kết duyên Kiều Nguyệt Nga, trừng trị kẻ ác. 4 -> 1. Lục Vân Tiên quê ở Đông Thành, khôi ngô tuấn tú, văn võ song toàn. 2 = 2 . Trên đường đi thi đánh tan bọn cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga 6 -> 3. Lục Vân Tiên kết bạn với Hớn Minh, Vương Tử Trực, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm. 1-> 4. Mẹ mất, Lục Vân Tiên bỏ thi về chịu tang, bị mù. 8 -> 5. Lục Vân Tiên bị Trịnh Hâm hãm hại. Giao long và Ngư ông cứu, bị cha con Võ Công hại – Du thần và ông tiều cứu. 3 -> 6 . Kiều Nguyệt Nga bị bắt đi cống giăc Ô Qua, nàng nhảy xuống sông tự tử, được Phật Bà Quan Âm cứu. 5-> 7 . Lục Vân Tiên được tiên cho thuốc, mắt sáng lại, đỗ trạng nguyên. 7-> 8 . Lục Vân Tiên đánh thắng giặc Ô Qua, kết duyên với Kiều Nguyệt Nga, trừng trị kẻ ác. 4 -> 1. Lục Vân Tiên quê ở Đông Thành, khôi ngô tuấn tú, văn võ song toàn. 2 = 2 . Trên đường đi thi đánh tan bọn cướp, cứu Kiều Nguyệt Nga 6 -> 3. Lục Vân Tiên kết bạn với Hớn Minh, Vương Tử Trực, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm. 1-> 4. Mẹ mất, Lục Vân Tiên bỏ thi về chịu tang, bị mù. 8 -> 5. Lục Vân Tiên bị Trịnh Hâm hãm hại. Giao long và Ngư ông cứu, bị cha con Võ Công hại – Du thần và ông tiều cứu. 3 -> 6 . Kiều Nguyệt Nga bị bắt đi cống giăc Ô Qua, nàng nhảy xuống sông tự tử, được Phật Bà Quan Âm cứu. 5-> 7 . Lục Vân Tiên được tiên cho thuốc, mắt sáng lại, đỗ trạng nguyên. 7-> 8 . Lục Vân Tiên đánh thắng giặc Ô Qua, kết duyên với Kiều Nguyệt Nga, trừng trị kẻ ác. * Nghệ thuật : Câu chuyện dựa trên sự việc có thật trong cuộc đời của tác giả, kết hợp với những chi tiết tưởng tượng. Có mô típ giống mô típ của truyện cổ tích. Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị mang đậm hơi thở của vùng đất và con người Nam Bộ. Là truyện Nôm duy nhất xuất hiện nhân dân lao động với những phẩm chất cao quý. * Nội dung : + Là khúc ca chiến thắng của những người kiên quyết vì chính nghĩa mà chiến đấu (LVT, KNN, VTT, HM, Ông Ngư, Ông Quán..). + Là bản án kết tội những kẻ bất nhân phi nghĩa (TH, BK, VC, TL).  Truyện dạy những bài học về đạo làm người ( chấn hưng phong hoá dân tộc ). Luyện tập : tìm người tri âm Ghi lại những lời đánh giá, nhận xét hay cảm nhận của bản thân em về tác giả Nguyễn Đình Chiểu hoặc tác phẩm Lục Vân Tiên. Một con người tật nguyền như vậy, nếu chỉ sống bình thường, trong sạch cũng là quý, không ai nỡ đòi hỏi phải gánh vác việc đời. ấy mà cụ đã sống và đã làm việc với ba cương vị trí thức, luôn luôn có mặt ở phía trước, luôn luôn gương mẫu, cống hiến không kể mình, và như vậy cho đến ngày từ giã cõi đời. Còn có tấm gương người mù nào đáng soi hơn cho người có đủ hai mắt. (Lê Trí Viễn) Văn chương Nguyễn Đình Chiểu không óng mượt, nõn nà mà chân chất, phác thực. Nó không phải là vẻ đẹp của những cây lúa xanh uốn mình trong gió nhẹ. Nó đẹp vẻ đẹp của đống thóc mẩy vàng. Nó không phải là quả nhãn lồng Hưng Yên ai ăn cũng thấy ngon miệng. Nó là trái sầu riêng Nam Bộ, với người Bắc thì không dễ gì quen, nhưng chính là bậc vương giả trong thế giới trái cây. Văn Nguyễn Đình Chiểu như vì sao có ánh sáng khác thường, con mắt ta phải chăm chú nhìn thì mới thấy và càng nhìn càng thấy sáng.