Bài giảng lớp 9 môn Ngữ văn - Tiết 31: Mã Giám Sinh mua Kiều

Ngày dạy:15/10/05 Ngày soạn:17/10/05 Tiết 31 Mà GIÁM SINH MUA KIỀU. (Tự học có hướng dẫn) A/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1/ Kiến thức: Hiểu được qua cuộc thương lượng mua bán kiều. Xã hội phong kiến suy tàn xuất hiện một loại người mới đó là bọn buôn bán người. Cảm nhận được nỗi đau đớn ê chề, thân phận bi kịch của Thuý Kiều khi phải bán mình chuộc cha. 2/ Kĩ năng:phân tích nhân vật phản diện thể hiện qua bút pháp tả thực. 3/ Giáo dục tư tưởng:Căm ghét kẻ gian tà, vì tiền mà bất chấp mọi thủ đoạn. Từ đó cảm thông với nỗi khổ đau của con người. B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH. 1/ Giáo viên : Soạn bài và chuẩn bị bảng phụ để hs tự trình bày phần chuẩn bị của mình theo sự hướng dẫn trước cảu GV khi ở nhà. 2/ Học sinh: Soạn bài chu đáo ở nhà. C/ TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG 1/ Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số của lớp. 2/ Kiểm tra : Nhận xét về bút tả cảnh ngụ tình của tác giả ở đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích? 3/ Bài mới:Nguyễn Du không chỉ là bặc thầy trong việc tả, cảnh tả tình mà ông còn rất điều luyện khi xây dựng lên những tính cách của những tuyến nhân vật phản diện. HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ GHI BẢNG I/ G: Hướng dẫn tìm hiểu chung H : Đọc văn bản chú thích. G: Đoạn trích có vị trí như thế nào? G: Bố cục như thế nào? G: Nêu đại ý chủa đoạn trích? II/ G: Mã Giám Sinh được giới thiệu như thế nào? G: Em hãy giới thiệu lai lịch của Mã Giám Sinh ? G:: Diện mạo của Mã Giám Sinh được miêu tả như thế nào? G: Phân tích hành động ngồi của Mã Giám Sinh ? G: Qua đây em thấy Mã Giám Sinh là người như thế nào? Bản chất con buôn của Mã Giám Sinh được thể hiện ở điểm nào? G: Em hiểu gì về tính cách của Mã Giám Sinh qua câu thơ nói về cách đặt vấn đề của y? “ Rằng.Lam Kiều” G: Phân tích hành động “cò kè” ngã giá của Mã Giám Sinh và kết của của việc thoả thuận? G: Tóm lại Mã Giám Sinh là một nhân vật như thế nào? G: Tâm trạng Thuý Kiều khi gặp Mã Giám Sinh như thế nào? G: Vì sao Kiều im lặng trong suốt cuộc mua bán? G: Câu kết trong đoạn trích thể hiện điều gì? G: Thái độ của Nguyễn Du như thế nào? III/ G: Giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích. (HS trình bày, GV bổ sung) I/ TÌM HIỂU CHUNG 1/ Vị trí đoạn trích Nằm ở phần thứ 2 “gia biến và lưu lạc”. Đoạn trích gồm 34 câu có bố cục khá chặt chẽ: - 4 câu đầu : Quyết định bán mình và nhờ mụ mối. - 26 câu tiếp : Cuộc mua bán Thuý Kiều. - 4 câu cuối kết thúc cuộc mua bán và lời bình của tác giả. 2/ Đại ý: Đoạn trích kể chuyện Kiều gặp cơn gia biến , cha và em bị bắt bớ, hành hạ muốn giải thoát cho cha và em cần phải có tièn. Kiều đã tự nguyện bán mình chuộc cha. Không may, người đến mua nàng là Mã Giám Sinh- một kẻ buôn thịt bán người. - Đoạn trích phơi bày bản chất con buôn ghê tởm của Mã Giám Sinh đông thời thể hiện nỗi đau tủ nhục ê chề của Thuý Kiều. II/ PHÂN TÍCH. 1/ Chân tướng Mã Giám Sinh . Mã Giám Sinh xuất hiện trong vai một chàng sinh viên Quốc Tử Giám đi mua Thuý Kiều làm lẽ à người “viễn khách”. Tên : Mã Giám Sinh . Quê : huyện Lâm Thanh Tuổi : quá tứ tuần. => lai lịch không rõ ràng cụ thể. Diện mạo mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh baồ trai lơ. - Dáng điệu cử chỉ trước thầy sau tớ lap xaồồ ào, láo nháo, kém lịch sự. - “ Ngồi tóc” à Tính từ chỉ bản chất ngồi nhanh, ngồi nhổm, ngả ghế không cần ai đợi, ai mời. ĩ Con người ngổ ngáo, hỗn xược, không coi ai ra gì; sỗ sàng cậy có nhiều tiền. Hắn không là một sinh viên mà chỉ là một kẻ tiểu nhân , một đứa vô học à đích thị là một con buôn. - Bằng mọi cách, thủ đoạn, hắn nhìn Kiều, ngắm Kiều vớ hành động bỉ ổi: “Đắn đo cân sắc cân tài” . Hắn cân đo đong đếm, tính toán thiệt hơn rồi : “ép cung cầm nguyệt thử bàiquạt thơ”à Nhấc lên đặt xuống xoay xở đủ điều như món hàng chợ búa. - Khi đã vừa lòng, vừa ý với món hàng hắn mới nói: Rằng mua ngọc đến Lam Kiều Sinh nghi sinh dạy vao nhiêu cho tường. à Câu đầu y cố tỏ vẻ là người có học thức, thông thạo “ điển cổ” ăn nói hoa văn nhưng y không thể lên dọng hào hoa được quá một câu. Câu thứ 2 đã bộc lộ thái độ thực dụng, nối trắng, nói thẳng vào vấn đề. - Mua bán ngã giá cò kè à keo kiệt ti tiện, bỉ ổi. -Y lợi dụng bắt bí, gìm giá, trả với giá rẻ nhất. Từ ngàn vàng hạ xuống còn hơn 4 trăm – chưa được một nửa. ĩ Một tên buôn thit, bán người . Con buôn sánh sỏi đê tiện, ghê tởm. 2/ Tâm trạng Thuý Kiều . - Đau buồn, nhục nhã, xót xa, ê chề. Nỗi mình thêm tức nỗi nhà Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng Kiều ngại ngùng e lệ: Ngạy ngùng dín gió, e sương Ngừng hoa bóng thẹn, trông gương mặt dày - Nàng là hiện thân của nỗi khổ đau, câm lặng. Suốt cuộc mua bán Kiều không nói láy một câu , chỉ âm thầm chịu đựng vì nàng đã tự nguyện bán mình chuộccha. Nàng sẵn sàng hành động tất cả vì chữ “Hiếu”. Câu kết như một lời tố cáo xã hội phong kiên và lời bình của tác giả? Đồng tiền đã xhà đạp lên nhân phẩm của con người. Đọc đoạn trích ta càng căm ghét Mã Giám Sinh bao nhiêu thì càng thương xót cho Kiều bấy nhiêu bởi người con gái tài sắc ấy mà lại rơi vào nanh vuốt của bọn sói lang. Tác giả đã thể hiện tâm trạng của Kiều bằng tất cả nỗi đau quằn quại, đau đớn, tưởng như nước mắt rơi, máu chảytrên ngọn bút. Ta căn ghét xã hội phong kiến đã đẩy Kiều vào con đường đoạn trường chông gai và đầy báo tố. III/ TỔNG KẾT. Đoạn trích là một dẫn chứng minh hùng hồn cho tài năng miêu tả tâm lí và xây dựng hình tượng nhân vật tài tình của đại thi hào Nguyễn Du. Nó là một trong muôn vàn tiếng kêu thương trước số phận bất hạnh của người phụ nữ, đồng thời nó là lời kết án âm thầm mà không kém phần mãnh liệt. Cái xã hội phong kiến suy tàn đã sinh ra những ke bất lương như mã, vì lợi ích cá nhân chúng sắn sàng chà đạp thô bạo lên nhân phẩm, thông điệp mà nhà thơ muốn gửi đến tất cả chúng ta là : “Hãy chặn đứng bàn tay tội ác, hãy cứu lấy con người”. C. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ. Học thuộc lòng đọn thơ. Chuẩn bị bài: Miêu tả trong văn tự sự