Bài giảng lớp 9 môn học Hình học - Tiết 30 - Vị trí tương đối của hai đường tròn (Tiết 5)

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thµy gi¸o, c« gi¸o vÒ dù giêTo¸n 9Tr­êng THCS Tiªu ®éngNg­êi thùc hiÖn:Ng« Vi ThiÖnKiÓm tra bµi cò? §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng§èi t­îngVÞ trÝ t­¬ng ®èiSè ®iÓm chungHai ®­êng th¼ngC¾t nhauTrïng nhauSong song§­êng th¼ng vµ ®­êng trßnC¾t nhauTiÕp xóc nhauKh«ng giao nhauKiÓm tra bµi cò? §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng§èi t­îngVÞ trÝ t­¬ng ®èiSè ®iÓm chungHai ®­êng th¼ngC¾t nhau1Trïng nhauV« sèSong song0§­êng th¼ng vµ ®­êng trßnC¾t nhau2TiÕp xóc nhau1Kh«ng giao nhau0TiÕt 30 - VÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnCác em hãy quan sát và tìm ra số điểm chung của 2 đường tròn ?1 - Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnc) (O) và (O’) không có điểm chung +) Được gọi là hai đường tròn không giao nhau        A O O’ Ba) (O) và (O’) có hai điểm chung là A và B +) Được gọi là hai đường tròn cắt nhau +) A , B : hai giao điểm của (O) và (O’) . +) Đoạn thẳng AB : dây chung của (O) và (O’) .H.85b) (O) và (O’) chỉ có một điểm chung +) Được gọi là hai đường trong tiếp xúc nhau . +) A : tiếp điểm của (O) và (O’) .H.86     O O’ A AO O’a)b)H.87a)b)O O’O O’Cho hai đường tròn phân biệt (O) và (O’) :Các em hãy quan sát và tìm ra sự thay đổi nào dẫn đến các vị trí khác nhau của 2 đường tròn?OO’2 - TÝnh chÊt ®­êng nèi t©m Hai ®­êng trßn (O) vµ (O’) cã t©m kh«ng trïng nhau. §­êng th¼ng OO’ gäi lµ ®­êng nèi t©m. §o¹n th¼ng OO’ gäi lµ ®o¹n nèi t©m. Hai ®­êng trßn (O) vµ (O’) cã t©m kh«ng trïng nhau. §­êng th¼ng OO’ gäi lµ ®­êng nèi t©m. §o¹n th¼ng OO’ gäi lµ ®o¹n nèi t©m. §­êng th¼ng OO’ lµ trôc ®èi xøng cña h×nh gåm 2 ®­êng trßn2 - TÝnh chÊt ®­êng nèi t©m?2a) Quan s¸t h×nh 85, chøng minh r»ngOO’ lµ ®­êng trung trùc cña AB.b) Quan s¸t h×nh 86, h·y dù ®o¸n vÒvÞ trÝ cña ®iÓm A ®èi víi ®­êng nèi t©mOO’.H×nh 85a)b)H×nh 86 O O’ A B O O’ A B O O’ A O O’ A Lêi gi¶i ?2 :a) V× hai ®­êng trßn (O) vµ (O’) c¾t nhau t¹i A vµ B nªn OA = OB (cïng b»ng b¸n kÝnh cña (O) ) => O thuéc ®­êng trung trùc cña AB . O’A = O’B (cïng b»ng b¸n kÝnh cña (O’) ) => O’ thuéc ®­êng trung trùc cña AB . VËy OO’ lµ ®­êng trung trùc cña AB .b) §iÓm A n»m trªn ®­êng nèi t©m OO’. H. 85a)b)H. 86 O O’ A B O O’ A B O O’ A O O’ A a)b) O O’ A B O O’ A B O O’ A O O’ A ®Þnh lÝ:a) NÕu hai ®­êng trßn c¾t nhau th× hai giao ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua ®­êng nèi t©m, tøc lµ ®­êng nèi t©m lµ ®­êng trung trùc cña d©y chung.b) NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc nhau th× tiÕp ®iÓm n»m trªn ®­êng nèi t©m.?3Cho h×nh 88.H·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn (O) vµ (O’). b) Chøng minh r»ng BC // OO’ vµ ba ®iÓm C, B, D th¼ng hµng.OO’CBDO’CBDIOO’CBDO’CBDBµi gi¶i ?3a. (O) vµ (O’) c¾t nhau v× chóng cã 2 ®iÓm chung lµ A vµ B b. AC lµ ®­êng kÝnh cña (O).Trong tam gi¸c ABC cã :OA=OC = R (b»ng b¸n kÝnh (O)), AI=IB (v× OO’ lµ ®­êng trung trùc cña ®o¹n AB )=> OI lµ ®­êng trung b×nh cña tam gi¸c ABC=> OI//CB hay OO’//BC ( v× I thuéc OO’).T­¬ng tù BD//OO’ => C,B,D th¼ng hµng (theo tiªn ®Ò ¥clit)IOO’CBDO’CBDBµi 33 trang 119 SGKTrªn h×nh 89 , hai ®­êng trßn tiÕp xóc nhau t¹i A. Chøng minh r»ng OC//O’D OO’CADH×nh 89Bµi gi¶i bµi 33 SGKV× (O) vµ (O’) tiÕp xóc nhau t¹i A nªn A,O,O’ th¼ng hµng. OA=OC (b»ng b¸n kÝnh (O)) => tam gi¸c OAC c©n t¹i O=> gãcOCA = gãc OAC.Ta cã O’A=O’D (b»ng b¸n kÝnh (O’))=> tam gi¸c O’AD c©n t¹i O’=> gãc O’DA = gãc O’AD.Mµ gãc OAC = gãc O’AD (®èi ®Ønh)=> gãc OCA = gãc O’DA=>OC//O’D (cÆp gãc so le trong b»ng nhau)OO’CADKiÕn thøc träng t©m cña bµi1 - Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnVÞ trÝ t­¬ng ®èiH×nh vÏ t­¬ng øngSè ®iÓm chungC¾t nhau2TiÕp xóc nhau1Kh«ng giao nhau02 - TÝnh chÊt ®­êng nèi t©mO’OO’ABOO’AAOO’OO’OH­íng dÉn vÒ nhµHäc kü lý thuyÕt, xem l¹i c¸c bµi tËp ®· thùc hiÖn.Lµm bµi tËp 34 (sgk, trang 119).Xem tr­íc §8Tr©n träng c¶m ¬n c¸c thµy gi¸o, c« gi¸o ®· dù giêTo¸n 9Tr­êng THCS Tiªu §éngHÑn gÆp l¹i !