Bài giảng lớp 9 môn Đại số - Tuần 14 - Tiết 27: Hệ số góc của đường thẳng y=a.x+b (a ≠ 0)

Tuần 14-Tiết 27 Ngày dạy: 10 -12-2007. Hệ số góc của đường thẳng y=a.x+b (a ≠ 0) . A. Mục tiêu. -Kt: HS nắm vững khái niệm góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox , hệ số góc của đường thẳng y = ax + b và liên quan mật thiết giữa hai k/n trên. -Kn: HS biết tính góc a hợp bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox trong trường hợp hệ số góc a > 0 , a < 0. -Tđ: Chú ý tích cực học tập, hăng hái phát biểu xây dựng bài. B. Chuẩn bị. -Gv: Soạn bài , bảng phụ ghi hình 10, 11 SGK tr 56; thước thẳng. -Hs: Ôn tập đồ thị hàm số y= ax+ b (a ≠ 0) và đt song song, cắt nhau, chuẩn bị thước thẳng. C. Tiến trình dạy - học. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ.(7 ph) GV nêu yêu cầu kiểm tra. HS suy nghĩ trả lời, 2 HS trình bày trên bảng. (HS1):? Vẽ ĐTHS y = 0,5x +2 và y = 0,5x -1 trên cùng mặt phẳng toạ độ. (HS2):? Cho hàm số y = ax - 2 . Xác định a để ĐTHS song song với đt y = -3x+1. HS nhận xét bổ xung. GV đánh giá cho điểm , vận dụng kiến thức trên ĐVĐ vào bài mới. Hoạt động 2: 1- khái niệm hệ số góc của đường thẳng y=a.x+b (a ≠ 0) (19 ph) a/ Góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox. GV treo bảng phụ vẽ hình 10 SGK tr 56. ? Em hãy cho biết góc a tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox là góc nào ? tạo bởi các tia nào ? ? Khi a > 0( a < 0) em có dự đoán gì về góc α kể trên. b/ Hệ số góc: ? Khi các đường thẳng song song với nhau, em có thể rút ra nhận xét gì về các góc tạo bởi các đường thẳng đó với trục Ox. - GV treo bảng phụ vẽ hình 11 ( a , b ). ? Hãy trả lời câu hỏi ? SGK tr 56. ? So sánh hệ số a và các góc α tương ứng. ? Giữa hệ số a và góc α có mối liên hệ gì. GV giới thiệu về hệ số góc của đường thẳng, giới thiệu chý ý. ? Vậy hai đt song song, cắt nhau hoặc trùng nhau khi nào. HS quan sát hình vẽ trên bảng phụ rồi trả lời. HS: ......là góc α tạo bởi tia Ax và tia AT trong đó A là giao điểm của ĐTHS với trục Ox, T thuộc đường thẳng y= ax +b. HS đọc tên góc tạo bởi đt y = ax +b trong hai trường hợp trên. HS dự đoán: Khi a > 0 góc α là góc nhọn. Khi a < 0 góc α là góc tù. HS rút ra nhận xét 1: Các đt có cùng hệ số a .........thì tạo với trục Ox các góc bằng nhau. HS quan sát hình 11. Thảo luận theo nhóm, nửa lớp làm câu a, nửa lớp còn lại làm câu b. Sau 2 phút báo cáo kết quả. Các nhóm khác nhận xét, bổ xung. Khi a > 0 góc α là góc nhọn, a càng lớn thì góc α càng lớn. Khi a < 0 góc α là góc tù, a càng lớn thì góc α càng lớn. HS trả lời liên quan tới hệ số góc. HS ghi nhớ: Hoạt động 3: 2- ví dụ .(14ph) Ví dụ 1: SGK tr 57. ? Tính góc α tạo bởi đường thẳng trên với trục Ox ta làm như thế nào? Căn cứ vào kiến thức nào đã học. ? Tính tg a , quan sát các hệ số của hàm số y = 3x + 2 em rút ra nhận xét gì. Ví dụ 2: SGK tr 58. ? Tính góc α tạo bởi đường thẳng trên với trục Ox ta làm như thế nào? Căn cứ vào kiến thức nào đã học. ? Tính tg a' , quan sát các hệ số của hàm số y = -3x + 3 em rút ra nhận xét gì.( a' là góc kề bù với góc a) GV chốt lại trong hai trường hợp trên. HS vẽ trên bảng ĐTHS y = 3x + 2. HS: Xét tam giác vuông POQ có : tg a = đ a ằ 710 34’ . HS: tg a = 3, bằng hệ số góc của đt trên. HS vẽ trên bảng ĐTHS y = -3x + 3. HS: tg = 3đ ằ 710 34’ . đ a ằ 1800-710 34' ằ 108026' HS: tg = 3, bằng GTTĐ của hệ số góc đt trên. Hoạt động 4: củng cố.(4 ph) ? Nhắc lại kiến thức cơ bản vừa học. Gv nhận mạnh kiến thức HS ghi nhớ. HS lần lượt nhắc lại kiến thức trọng tâm.Ghi nhớ. Hoạt động 5: hướng dẫn về nhà.(1 ph) -Nắm vững kiến thức cơ bản về hàm số vừa học. Làm bt 27-229 (SGKtr 58-59). - Hướng dẫn bài 29a SGK: thay a = 2 vào hàm số đươck y = 2x + b, ĐTHS trên cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng 1,5. - Tiết 28 tiếp theo “ Luyện tập ”. Tuần 14-Tiết 28 Ngày dạy : 14 -12-2007. Luyện tập. A. Mục tiêu. -Kt: Học sinh củng cố mối liên quan giữa hệ số a và góc a ( góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b với trục Ox ) . -Kn: Rèn luyện kỹ năng xác định hệ số góc a , hàm số y = ax + b , vẽ đồ thị hàm số y = ax + b , tính góc a , tính chu vi và diện tích tam giác trên mặt phẳng toạ độ . -Tđ: Chú ý tích cực thực hành luyện tập. B. Chuẩn bị. -Gv: Soạn bài, thước thẳng. -Hs: Ôn tập hệ số góc của đt; thước thẳng. C. Tiến trình dạy - học. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ: (8 phút). Gv nêu yêu cầu kiểm tra. Cả lớp cùng làm, 2 HS trình bày lời giải trên bảng. (HS1):? Làm bài 27 SGK tr 58. (HS2):? Nêu các kết luận về hệ số góc của đt Tính góc tạo bởi đt tìm được trong bài 27 với trục Ox. HS khác nhận xét bổ xung. GV đánh giá, cho điểm , ĐVĐ vào bài mới. Hoạt động 2: Luyện tập. (32 ph) Bài 28: SGK tr58. ? Tính góc tạo bởi đt trên với trục Ox ta làm như thế nào. GV hướng dẫn sử dụng Bài 29: SGK tr 59. ? Với a = 2 hàm số có dạng nào. ? HS y =2x +b cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng 1,5 khi nào. Tương tự với phần (b). ? Khi đồ thị của hàm số y = ax +b song song với một đường thẳng y = ta xác định được gì. Từ đó ta có phần c tương tự phần b. GV cho 3 HS trình bày trên bảng. GV chốt lại cách làm. Bài 30: SGK tr 59. ? Nêu cách vẽ đồ thị của hai hàm số trên . GV chữa lại và chốt cách vẽ . ? Hãy xác định toạ độ các điểm A , B , C theo yêu cầu của đề bài . ? Em có nhận xét gì về giá trị tg A ; tgB với hệ số góc của hai đường thẳng trên . ? Tính số đo các góc A , B, C như thế nào. GV chốt lại về tang của góc tạo bởi đt với trục Ox trong hai trường hợp a > 0 và a < 0. ? Nêu cách tính chu vi và diện tích của tam giác ABC . - Gợi ý : Tính các cạnh AB , AC , BC sau đó tính chu vi ( dùng Piatgo ) - GV cho HS lên bảng tính sau đó hướng dẫn chung và chốt cách làm . HS đọc đề bài 28, suy nghĩ nêu cách giải. 1 HS thực hành vẽ ĐTHS y = -2x +3 trên bảng. HS tính góc α: nên HS đọc đề bài 29. a/ Với a = 2 thì hàm số có dạng : y = 2x + b (1) - Vì đồ thị của hàm số (1) cắt trục hoành tại điểm có hoành độ là 1,5 đ với x = 1,5 thì y = 0 . Thay vào (1) ta có : 0 = 2 .1,5 + b đ b = - 3 . Vậy hàm số tìm được là : y = 2x - 3 . b) Tương tự tìm được hàm số: y = 3x - 4 c)y Tương tự tìm được hàm số y= HS đọc đề bài 30, suy nghĩ làm bài. a/ Vẽ ĐTHS y = . + Điểm cắt trục tung : P ( 0 ; 2 ) + Điểm cắt trục hoành Q( - 4 ; 0) b/ Tương tự vẽ ĐTHS y = - x + 2 . Xác định điểm P( 0 ; 2 ) và Q’ ( 2 ; 0) b) Ta có : A( - 4 ; 0) B( 2 ; 0) và C( 0 ; 2 ) Ta có : tgA = 0,5 đ A 270 Tương tự ta có : tgB = đ = 450 tìm được 1080 a/Ta có : AB = 6; OA = 4; OC = 2; OB = 2 Theo đ/l pytago ta có : AC2 = OA2 + OC2 = 42 + 22 = 20 đ AC = ( cm ) Tương tự tìm được BC = ( cm ) Vậy PABC =AB + AC + BC = 6 + đ PABC ằ 13,3 (cm) Ta có : SDABC = ( cm2) Hoạt động 3: củng cố.(3 ph) ? Nhắc lại kiến thức cơ bản vừa vận dụng làm bài tập. HS lần lượt nhắc lại kiến thức trọng tâm. Ghi nhớ. Hoạt động 4: hướng dẫn về nhà.(2 ph) -Nắm vững kiến thức cơ bản về hàm số vừa học. Làm bt 31 SGK tr 59; bài 25-28 (SBTtr 60-61). - Hướng dẫn bài 31b SGK: Vẽ đồ thị rồi dựa vào tỉ số lượng giác của góc nhọn tính tang các góc tạo bởi các đt đó với trục Ox ta c/m được các kết luận trên. - Tiết 29 tiếp theo “ Ôn tập chương II ”. ----------------------------------------------