Bài giảng lớp 8 môn Ngữ văn - Tiết 78: Khi con tu hú

Ngày soạn: 19/01/2005 Tuần - Bài Ngày dạy: 24/01/2005 TIẾT 78: KHI CON TU HÚ Tố Hữu A/ MỤC TIÊU BÀI HỌC 1: Kiến thức: Giúp hs cảm nhận được tình yêu sự sống, niềm khátkhao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng true tuổi đang bị giam cầm trong tuf ngục bằng những hìh ảnh gợi cảm, bay bổng của thơ lục bát giản dị mà tha thiết. 2 Tư tưởng: Tình yêu quê hương, đất nước , khát vọng sống tự do tự lập. 3: Rèn luyện kĩ năng: Đọc sáng tạo, phân tích những hình ảnh thơ lãng main bay bổng của thơ lục bát. 4: Khả năng tích hợp: Các bài thơ cách mạng, bài quê hương, câu nghi ấn, cách làm bài thuyết minh. B/ CHUẨN BỊ: Gv và hs soạn bài chu đáo ở nhà; chân dung của nhà thơ hồi trẻ. Gv chuẩn bị bảng phụ ghi 4 câu đầu của bài thơ, phần tổng kết. C/ LÊN LỚP: 1/ Ổn định: Kiểm tra sĩ số và việc chuẩn bị bài ở nhà của hs. 2/ Kiểm tra bài cũ: Hình ảnh nào trong bài thơ quê hương của TẾ Hanh gay cho em ấn tượng sâu sắc va fxúc động nhất? Vì sao? Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng. Chiếc thuyền nhẹï hăng như con tuấn mã. Cả thân hình nồng thou vị xa xăm. Con thuyền nằm im/ nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. 3/ Bài mới: 19 tuổi đời đang say mê hoạt động cách mạngở thành phố Huế, Tố Hữu bị thưc dân Pháp bắt, giam ở xà lim số 1. Tại đây, TH cho ra đời rất nhiều tập thơ: Từ ấy, Xiềng xích. Trong đó có bài thơ khi con tu hú được cio là bài thơ tả cảnh tả tình độc đáo của TH. HOẠT ĐỘNG CỦA GV I/ 1.Cho 1 hs đọc phần chú thích sgk. 2. Bài thơ được viết trong hoan fcảnh nào? 3. nhân vật trữ tình trong bài thơ là “ ta”, có quan hệ gì với tác giả? 4. Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Hình thức thơ có tác dụng gì trong diễn tả cảm xúc? 5. Xác định phương htức biểu đạt và đoạn thơ tương ứng? II/ 1a. Gọi 1 hs đọc 4 câu đầu. GV treo bảng phụ. b. Điều gì làm thưc day trong tân hồn người chiến sĩ khung cảnh mùa hè? c. thời gian mùa hè được bắt đầu bằng âmm thanh nào? Âm thanh ấy gợi ra sự sống như thế nào? Liên hệ tới bài thơ bếp lửa của Bằng Việt: Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa. 2 tiếng chim gợi ra không gian cánh đồng quê gần gũi thân thuộc nhưng trong thơ BV. Lại gợi ra kỉ niệm, nỗi nhớ. Owr nay là âm thanh báo hiệu mùa hè sôi động từ 1 tâm hồn yêu sự sống. c. Mùa hè còn được gợi ra qua những hình ảnh sản ật điển hình nào của mùa hạ? d. hình ảnh: luau chin, trái nhọt, bắp vàng gợi lean sự sống như thế nào? e. Em có cảm nhận gì ề hình ảnh bầu trời cao xanh, và con diều sáo đang bay? g. TRong tâm tưởng của tác giả, cảnh tượng mùa hè đó hiện lên những vẻ đẹp nào? h. Tác giả cảm nhận cảnh tượng này trong nhà tù. Qua đó, em hiểu được gì về tâm hồn tác giả? Trong bài tâm tư trong tù: Cô đơn thay là cảnh thân tù Tai mở rộng và long tôi rạo rực Tôi lắng nghe tiếng đời lăn náo nức Ơ ngoài kia vui sướng biết ba nhiêu. 2a. Câu thơ nào chứng tỏ rằng tác giả trực tiếp nhìn tấy cảnh săc hè đó? - Đọc 4 câu cuối: C8: 6/2; c9: 3/3; C10: 6/2. b. Tâm trạng của nhà thơ được bộc lộ khác đoạn 1 ở chỗ nào? c. Nhịp thơ thay đổi có tác dụng gì trong việc biểu hiện tâm trạng? d. Cùng với việc ngắt nhịp thay đổi, dấu hiệu nào góp phần bộc lộ tâm trạng? Liên hệ : “ xách lúa đánh tan ..”PCT. e. Tâm trạng của người tù CM ở đoạn thơ trên? g. Em có cảm nhận gì về tiếng chi tu hú cứ kêu ở cuối bài thơ? Aâm thanh ấy có cả ở đầu à cuồi bài có ý nghĩa gì? III/ 1. Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ? Bảng phụ. 2. Đoạn 1 của bài thơ là tả cảnh, đoạn 2 tả tình nhưng đều là tiếng nói của 1 tâm hồn. Em có cam rnhận gig về tiếng nói của tâm hồn ấy?