Bài giảng Lịch sử 10 - Tiết 5, Bài 5: Các quốc gia cổ đại phương Tây - Hà Bảo Ngọc

KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI CỔ ĐẠI CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây 2. Xã hội cổ đại Hi Lạp và Rô -ma gồm những giai cấp nào ? Lược đồ Hy Lạp và Rô -ma CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây RÔ-MA HY LẠP CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, 2 quốc gia Hy Lạp và Rô -ma hình thành . Quam sát hình ảnh , kết hợp với thông tin SGK, em hãy cho biết điều kiện tự nhiên có khó khăn và thuận lợi gì ? * Cơ sở hình thành + Điều kiện tự nhiên : - Đất trồng lúa ít , khô , cứng thích hợp với loại cây l © u niên . - Có nhiều cảng tốt . Địa hình ở A Ten Cây ô-liu Lá và quả ô-liu Nho Chanh Cam CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, 2 quốc gia Hy Lạp và Rô -ma hình thành . * Cơ sở hình thành + Điều kiện tự nhiên : + Kinh tế - Chế tạo , sử dụng công cụ sắt Nghề rèn sắt Khi nµo th × việc sản xuất cña cư d©n ở đ©y ph¸t triÓn ? ( Quan sát ảnh ) - Có nhiều cảng tốt . - Đất trồng lúa ít , khô , cứng thích hợp với loại cây lưu niên . CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, 2 quốc gia Hy Lạp và Rô -ma hình thành . * Cơ sở hình thành + Điều kiện tự nhiên : + Kinh tế - Nghề thủ công và thương nghiệp rất phát triển . - Chế tạo , sử dụng công cụ sắt - Có nhiều cảng tốt . Kinh tế chính của cư dân Hy Lạp và Rô -ma? - Đất trồng lúa ít , khô , cứng thích hợp với loại cây lưu niên . Xưởng chế biến dầu ô liu ở Nam Italia Vò gốm cổ Hy Lạp Bình gốm cổ Hy Lạp THỦ CÔNG NGHIỆP Hải cảng Pi- rê (Hi Lạp ) Đồng tiền cổ Hy Lạp Đồng tiền cổ Rô -ma THƯƠNG NGHIỆP CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 2. Xã hội cổ đại Hy Lạp , Rô -ma gồm những giai cấp nào ? - Chủ nô - Nô lệ Thế nào là chủ nô ? + Là chủ xưởng , chủ lò , chủ thuyền buôn rất giàu , có thế lực về chính trị . + Họ nuôi nhiều nô lệ để làm việc . + Là chủ của nô lệ , sống rất sung sướng . CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 2. Xã hội cổ đại Hy Lạp , Rô -ma gồm những giai cấp nào ? - Chủ nô - Nô lệ Thế nào là nô lệ ? + Mọi của cải do nô lệ làm ra đều thuộc về chủ nô . + Nô lệ làm việc cực nhọc ở các trang trại , xưởng thủ công , khuân vác hàng hóa , chèo thuyền ... + Bản thân nô lệ cũng là tài sản của chủ nô . CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 2. Xã hội cổ đại Hy Lạp , Rô -ma gồm những giai cấp nào ? - Chủ nô - Nô lệ Tại sao nô lệ đấu tranh chống chủ nô ? Hình thức đấu tranh là gì ? + Do cuộc sống khổ cực và bị đối xử tàn bạo , nô lệ đã đứng lên đấu tranh . + Hình thức đấu tranh : Bỏ trốn , ph á hoại sản xuất , khởi nghĩa (73-71TCN, kh ởi nghĩa Xpác-ta-cút ) CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: Vai trò , vị trí của nô lệ ở Hy Lạp và Rô -ma cổ đại ? + Nô lệ là lực lượng lao động chính , tạo ra mọi của cải cho xã hội . + Là “ công cụ biết nói ” của chủ nô ( không có quyền con người ). Tổ chức nhà nước ở Hy Lạp và Rô -ma? Nhà nước do dân tự do hay quý tộc bầu ra , làm việc theo thời hạn . Chủ nô nắm quyền chính trị . - Nhà nước dân chủ chủ nô . - Chế độ chiếm hữu nô lệ là chế độ xã hội dựa trên lao động của nô lệ và bóc lột nô lệ . - Xã hội chiến hữu nô lệ là xã hội có 2 giai cấp cơ bản : chủ nô và nô lệ . CỦNG CỐ BÀI HỌC Nội dung Các quốc gia Cổ đại Phương Đông Các quốc gia Cổ đại Hy Lạp và Rô -ma Vị trí ra đời Điều kiện tự nhiên Kinh tế chính Thời gian ra đời Cơ cấu xã hội Hình thức nhà nước Lập bảng theo mẫu sau : Ven các sông lớn trên thế giới Ven bờ biển Địa Trung Hải Đồng bằng rộng , đất đai màu mỡ , mềm Núi đồi và cao nguyên , đất trồng lúa ít , khô cứng Nông nghiệp trồng lúa nước Thủ công và thương nghiệp Cuối TN kỷ IV đầu TN kỷ III TCN Đầu TN kỷ I TCN 2 tầng lớp chính : Nông dân công xã và quý tộc 2 giai cấp chính : chủ nô và nô lệ Nhà nước chuyên chế cổ đại Nhà nước dân chủ chủ nô Sử dụng , chế tạo công cụ đồng Sử dụng , chế tạo công cụ sắt CÔNG VIỆC VỀ NHÀ Học bài Làm bài tập theo câu hỏi SGK, tr. 16 3. Chuẩn bị bài 6: VĂN HÓA CỔ ĐẠI Gợi ý chuẩn bị bài : Các quốc gia cổ đại phương Đông và phương Tây đã có những thành tựu văn hóa gì ? Những thành tựu văn hóa nào của thời cổ đại còn được sử dụng đến ngầy nay? TƯ LIỆU THAM KHẢO Bài ca Xpác-tác Mi- khai-xvét-lốp Hãy cầm vũ khí ! Lên ngựa , tuốt gươm ! Không hầu hạ nữa Các ngài cao sang! Dù cho lửa đỏ Thiêu cháy thân mình ! Chúng ta chẳng sợ Đốt cháy thành Rôm ! Qua đêm tối , qua đói lạnh , qua thời gian Dẫn chúng ta đi , dũng cảm lên , Xpác-tác ! Ta những con người Tự do say đắm . Dưới ánh mặt trời Mọi người bình đẳng . Trống nổi lên rồi , Hy sinh chẳng ngại . Lũ quý tộc Rôm , Ta quyết dánh bại . Qua đêm tối , qua đói lạnh , qua thời gian Dẫn chúng ta đi , dũng cảm lên , Xpác-tác ! ... Ta chịu đã lâu Cái nhục nô lệ Im lặng cúi đầu Giờ đây không thể ! Dù cho cái chết Chờ đợi ngày đêm Đi tới hạnh phúc Lòng ta vẫn tin Qua đêm tối , qua đói lạnh , qua thời gian Dẫn chúng ta đi , dũng cảm lên , Xpác-tác ! ( Suy nghĩ về những câu Mác trả lời con gái – Ackadi Vacsbec - NxbThanh niên 1983, tr.117,119,120)