Bài giảng Lập dàn ý bài văn nghị luận

XIN CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH LẬP DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN I/ TÁC DỤNG CỦA VIỆC LẬP DÀN Ý Lập dàn ý là khâu trung gian giữa đề bài và bài viết.Dàn ý là cái sườn mà người viết dựa vào để định hướng về nội dung,tránh được tình trạng xa đề,lạc đề, lan man.Ngoài ra ,dàn ý còn giúp người viết phân bố thời gian hợp lí trong quá trình làm bài Mô hình:(1) Đề bài- (2) Dàn ý- (3) Bài văn Trong đó: (1) Đề bài: cái cho trước,mang tính bắt buộc. (2) Dàn ý: cái tự xây dựng,mang tính sáng tạo,tuỳ thộc vào trình độ,sở thích,kĩ năng…của mỗi cá nhân (3) Bài viết: sản phẩm ngôn ngữ cụ thể, hoàn chỉnh,phản ánh đầy đủ cách hiểu đề,cách lập dàn ý,khả năng vận dụng tri thức và kĩ năng…của người viết. II/CÁCH LẬP DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN 1/ Tìm ý cho bài văn a/ Xác định luận đề:ø Sách là phương tiện cung cấp tri thức cho con người, giúp con người trưởng thành về mặt nhận thức. Ví dụ ta cần lập dàn ý bài văn nghị luận với đề bài sau: Bàn về vai trò và tác dụng của sách trong đời sống tinh thần của con người, nhà văn M.Go-rơ-ki có viết: “Sách mở rộng trước mắt tôi những chân trời mới.”. Hãy giải thích và bình luận ý kiến trên. b/ Xác định các luận điểm -Sách là sản phẩm tinh thần kì diệu của con người(nó ghi lại những hiểu biết về thế giới tự nhiên và xã hội đã được loài người tích luỹ hàng ngàn năm).(1) -Sách mở rộng những chân trời mới(mở mang sự hiểu biết của con người)(2) - Cần có thái độ đúng đắn đối với việc đọc sách.(3) c/ Tìm luận cứ cho các luận điểm: +Các luận cứ cho luận điểm 1: Sách là sản phẩm tinh thần của con người. Sách là kho tàng tri thức. Sách giúp ta vượt không gian, thời gian. + Các luận cứ cho luận điểm 2: Sách giúp ta hiểu biết về mọi lĩnh vực tự nhiên và xã hội. + Các luận cứ cho luận điểm 3: Đọc và làm theo sách tốt, phê phán sách có hại Tạo thói quen lựa chọn sách, hứng thú đọc và học theo sách có nội dung tốt. Học những điều hay trong sách bên cạnh việc học trong thực tế cuộc sống. Sách là người bạn tâm tình gần gũi, giúp ta tự hoàn thiện mình về nhân cách 2/ Lập dàn ý: (1) Mở bài: Nêu luận đề (có thể trực tiếp hoặc gián tiếp) (2) Thân bài: + Trình bày luận điểm 1: Luận cứ a Luận cứ b Luận cứ c +Trình bày luận điểm 2: +Trình bày luận điểm 3: Luận cứ a Luận cứ b Luận cứ a Luận cứ b Luận cứ c (3) Kết bài: Khẳng định vai trò và tác dụng của sách đối với con người. III/ Tổng kết -Muốn lập dàn ý bài văn nghị luận, cần nắm chắc yêu cầu của đề bài để tìm hệ thống luận điểm, lụân cứ rồi sắp xếp, triển khai chúng theo một thứ tự hợp lí, có trọng tâm. - Dàn ý bài văn nghị luận gồm ba phần: + Mở bài: +Thân bài: + Kết bài: Giới thiệu và định hướng triển khai vấn đề Triển khai lần lượt các luận điểm, luận cứ. Nhấn mạnh hoặc mở rộng vấn đề. III/ Luyện tập Trong một lần nói chuyện với học sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Có tài mà không co ùđứclà người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó.”. Theo anh (chị), nên hiểu và vận dụng lời dạy đó như thế nào? Một bạn đã tìm được một số ý: (a) Giải thích khái niệm tài và đức. (b) Có tài mà không có đức là người vô dụng. (c) Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. - Hãy bổ sung các ý còn thiếu. - Lập dàn ý cho bài văn. Có thể bổ sung một số ý còn thiếu: + Đức và tài có quan hệ khăng khít với nhau trong mỗi con người. + Cần phải thường xuyên học tập, rèn luyện, phấn đấu để có cả đức lẫn tài. Lập dàn ý cho bài văn: +Mở bài Giới thiệu lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Định hướng tư tưởng của bài viết + Thân bài : + Kết bài: Cần phải thường xuyên học tập, rèn luyện,phấn đấu để có cả tài lẫn đức. Giải thích câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh Lời dạy của Bác có ý nghĩa sâu sắc đối với việc rèn luyện, tu dưỡng của từng cá nhân. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH