Bài giảng Hóa học 10 - Tiết 13 – Bài 7: Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

HỌC SINH LỚP 10 B2 KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ Cô giáo : Nguyễn Ngô Minh Hiếu Baøi cuõ :Cho caùc nguyeân toá : A, B, C, D, laàn löôït coù caáu hình electron nhö sau : A : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 1 3p 4 C : 1s 2 2s 2 2p 7 B : 1s 2 2s 2 2p 4 3s 2 D : 1s 2 Nhöõng nguyeân toá coù caáu hình electron KHOÂNG ÑUÙNG laø : 1. C, D vaø B. 2. A , B vaø C. 3. B, D vaø A. 4. D, C vaø A. ÑAÙP SOÁ: 2 Cho caáu hình electron caùc nguyeân toá : A : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 B: 1s 2 2s 2 2p 3 C : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 ÑAÙP SOÁ: 3 1. A laø kim loaïi, B laø khí hieám, C laø phi kim. 2. A laø khí hieám, B laø kim loaïi, C laø phi kim. 3. A laø kim loaïi, B laø phi kim, C laø khí hieám. 4. Taát caû ñeàu sai. CHƯƠNG 2: BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC VÀ ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN Tiết 13 BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC ĐIMỈTRI IVANOVIC MENĐÊLEEP Năm 1860 nhà bác học người Nga Menđêleep đã đề xuất ý tưởng xây dựng BHTTH các nguyên tố hoá học. Năm 1869 ông công bố bảng HTTH các nguyên tố hoá học. Đimitri Ivanovich Menđêleep sinh ngày 27-01- 1834 ở thành phố Tombonxk nước Nga. Gia đình ông có 17 người con, bố là hiệu trưởng trường trung học Tombonxk. Ông học tại trường ĐHSP Pêtecpua năm 1855. Sau khi tốt nghiệp ông làm việc tại Đức, sau trở về nước giảng dạy tại trường ĐH Pêtecpua.Năm 1862 ông được bổ nhiệm làm giáo sư trường ĐHTH Pêtecpua. Sau 33 năm làm việc và nghiên cứu ông được bổ nhiệm làm giám đốc Khoa học bảo tồn của Trạm Cân đo mẫu. Ông mất năm 1907. Kết quả hoạt động sáng tạo vĩ đại nhất của Menđêleep là việc phát minh ra bảng HTTH năm 1869 lúc ông mới 35 tuổi. Ngoài ra ông còn rất nhiều công trình giá trị khác nhưng bảng HTTH có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của hoá học cũng như triết học. Bảng HTTH soi sáng nhiều điều mới mẻ sâu sắc,là chìa khoá mở ra nhiều nguyên tố hoá học mới . Hơn 100 năm qua BHTTH không hề bị đe doạ phá vỡ mà chỉ có sự bổ sung và phát triển cho đến ngày nay. Fe C Ne N B Cl At Zn C Ar I Ac Au Ag La P Sc Al Sn O Mn Os Ne He Pb Ba Ni Na H Al N Si Mg K Ca S Ag F Hg Ra Caáu hình e cuûa caùc nguyeân toá thuoäc haøng thöù 2 : 3 Li : 1s 2 2s 1 4 Be : 1s 2 2s 2 5 B : 1s 2 2s 2 2p 1 6 C : 1s 2 2s 2 2p 2 7 N : 1s 2 2s 2 2p 3 8 O : 1s 2 2s 2 2p 4 9 F : 1s 2 2s 2 2p 5 10 Ne : 1s 2 2s 2 2p 6 Caáu hình e cuûa caùc nguyeân toá thuoäc haøng thöù 3 : 11 Na : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 1 12 Mg : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 13 Al : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 3 p 1 14 Si : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 3 p 2 15 P : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 3 p 3 16 S : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 3 p 4 17 Cl : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 3 p 5 18 Ar : 1s 2 2s 2 2p 6 3 s 2 3 p 6 Cấu hình electron của các nguyên tố cột IA 1 H : 1s 1 3 Li : 1s 2 2s 1 11 Na : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 1 19 K : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 37 Rb : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 3d 10 4p 6 5s 1 55 Cs : [Xe] 6s 1 87 Fr : [Rn] 7s 1 Caáu hình electron cuûa caùc nguyeân toá thuoäc coät VII A laø : 9 F : 1s 2 2s 2 2p 5 17 Cl : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 35 Br : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 5 53 I : 1s 2 2s 2 2p 6 ... 4d 10 5s 2 5p 5 ccố I I.Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn: -Các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. -Các nguyên tố có cùng số lớp electron được xếp thành một hàng. -Các nguyên tố có cùng số electron hoá trị được xếp thành một cột. VAÄN DUÏNG:Cho caùc nguyeân toá coù kí hieäu sau : Döïa treân nguyeân taéc 1, thöù töï saép xeáp cuûa caùc nguyeân toá treân laø : 1. He, H, Li , O, Be, B, N, F, Ne , C. 2. Li , H, He, Be, B, F, Ne , C, O, F. 3. H, He, Li , Be, B, C, N, O, F, Ne . 4. H, He, Be, Li , B, C, N, O, F, Ne . ÑAÙP SOÁ: 3 7 3 Li 1 1 H 4 2 He 20 10 Ne 12 6 C 9 4 Be 11 5 B 14 7 N 8 16 O 9 19 F Cho caáu hình electron caùc nguyeân toá sau : A : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 D : 1s 2 2s 2 2p 2 B : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 E : 1s 2 C : 1s 2 2s 1 F : 1s 2 2s 2 2p 6 Döïa treân nguyeân taéc 2, caùc nguyeân toá naèm cuøng haøng laø : 1. C, A vaø B. 2. D , F vaø C. 3. B, D vaø E. 4. F, C vaø A. ÑAÙP SOÁ: 2 Cho caùc nguyeân toá : A, B, C, D laàn löôït coù caáu hình electron nhö sau : A : 1s 2 2s 2 2p 6 C : 1s 2 2s 2 2p 4 B : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 D : 1s 2 Döïa treân nguyeân taéc 3, caùc nguyeân toá naèm cuøng moät coät laø : 1. A vaø B. 2. D vaø C. 3. B vaø D. 4. C vaø B. Ñaùp soá : 4 II. Cấu tạo bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học: 1 . Ô nguyên tố: -Mỗi nguyên tố được xếp vào một ô của BTH gọi là ô nguyên tố. -Số thứ tự = số hiệu nguyên tử Biết được số thứ tự của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn ta biết điều gì về nguyên tố đó? II. Cấu tạo bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học: 2 . Chu kì: Là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được sắp xếp theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân a.Giới thiệu các chu kì :(Dựa vào BTH) TH CẤU TRUÙC E THEO MÖÙC NAÊNG LÖÔÏNG 1s 1 1s 2 2s 1 2s 2 2s 2 2p 1 2s 2 2p 2 2s 2 2p 3 2s 2 2p 4 2s 2 2p 5 2s 2 2p 6 3s 1 3s 2 3s 2 3p 1 3s 2 3p 2 3s 2 3p 3 3s 2 3p 4 3s 2 3p 5 3s 2 3p 6 4s 1 .... 4s 2 3d 10 4p 6 5s 1 .... 5s 2 4d 10 5p 6 6s 1 .... 6s 2 4f 14 5d 10 6p 6 TH CAÁU HÌNH ELECTRON LÔÙP NGOAØI CUØNG 1s 1 1s 2 2s 1 2s 2 2s 2 2p 1 2s 2 2p 2 2s 2 2p 3 2s 2 2p 4 2s 2 2p 5 2s 2 2p 6 3s 1 3s 2 3s 2 3p 1 3s 2 3p 2 3s 2 3p 3 3s 2 3p 4 3s 2 3p 5 3s 2 3p 6 4s 1 .... 4s 2 4p 6 5s 1 .... 5s 2 5p 6 6s 1 .... 6s 2 6p 6 BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG Cho caáu hình electron caùc nguyeân toá nhö sau : A : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 D : 1s 2 2s 2 2p 5 B : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 1 E : 1s 2 C : 1s 2 2s 2 F : 1s 2 2s 2 2p 6 Caùc nguyeân toá cuøng thuoäc chu kì 2 laø : ÑAÙP SOÁ: 2 C, A vaø B. 3. B, D vaø E. 2. D , F vaø C. 4. F, C vaø A. Nhaän xeùt : - Số thứ tự chu kỳ bằng số lớp electron - Cấu trúc electron ngoài cùng biến đổi tuần hoàn - Chu kỳ nào cũng được bắt đầu là một kim loại kiềm và kết thúc là một khí hiếm (trừ chu kỳ 1) BAØI TAÄP CUÛNG COÁ: 1>Trong Heä thoáng tuaàn hoaøn, caùc nguyeân toá ñöôïc xeáp theo chieàu taêng cuûa: 1. Khoái löôïng nguyeân töû 2. Soá khoái 3. Ñieän tích haït nhaân 4. Taát caû ñeàu sai ÑAÙP SOÁ: 3 2>Trong Heä thoáng tuaàn hoaøn, soá thöù töï chính laø: 1. Soá khoái 2.Khoái löôïng nguyeân töû 3. Soá hieäu nguyeân töû 4. Taát caû ñeàu ñuùng ÑAÙP SOÁ: 3 3> Caùc nguyeân toá trong cuøng moät chu kì thì coù cuøng: 1. Soá electron lôùp ngoaøi cuøng 2. Khoái löôïng nguyeân töû 3. Ñieän tích haït nhaân 4. Soá lôùp electron ÑAÙP SOÁ: 4 4>Phân lớp electron cuối cùng của nguyên tử nguyên tố A là 4s 2. Viết cấu hình electron của nguyên tử nguyên tố A. b. Xác định vị trí chu kỳ của nguyên tố A ĐÁP SỐ: Cấu hình electron A : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 b. A coù 4 lôùp electron neân thuoäc chu kyø 4 5>X là nguyên tố tiếp theo trong cùng một cột của nguyên tố 9 4 Be. Không sử dụng bảng HTTH hãy cho biết : X nằm ở ô nguyên tử có STT là bao nhiêu? b. Viết cấu hình electron của nguyên tử nguyên tố X ? BAØI TAÄP VEÀ NHAØ : -Ñoïc tröôùc phaàn nhoùm vaø phaân nhoùm -Laøm baøi taäp1, 2, 3, 4, 5, 6 ôû saùch giaùo khoa trang 37. HỌC SINH LỚP 10 B2 KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ TRƯỜNG PTTH HẢI LĂNG Cô giáo : Nguyễn Ngô Minh Hiếu KÍNH CHÚC THẦY CÔ SỨC KHOẺ